Nobel Edebiyat Ödülü Pinter'in
13 Ekim 2005
“Günlük yaşamın keşmekeşi içinde zulmün kapalı odalarını açıp, uçurumları gözler önüne seren eserleriyle 2005 yılı Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanmayı hak etmiştir.” Dünyanın en prestijli, hakkında en çok dedikodu yapılan ve her yıl kimin kazanacağı üzerine müşterek bahis oyunları düzenlenen, Nobel Edebiyat Ödülü’nü İngiliz oyun yazarı ve şair Harold Pinter’in kazanmış olduğunu İsveç Akademisi’nin daimi sekreteri bu sözlerle açıkladı.
Orhan Pamuk’un da adının geçmesi nedeniyle Türkiye’de merakla beklenen açıklama için İsveç Akademisi’nin önü adeta bir gazeteci ordusu tarafından kuşatıldı. Ardından gazetecilerin karşısına çıkan Genel Sekreter Horace Engdahl beklenen açıklamayı yaptı ve Harol Pinter’in ödüle layık görüldüğünü söyledi. İsveç Akademisi'nden yapılan açıklamada, Printer'ın 10 milyon kron (1,28 milyon dolar) değerinde para ödülünü içeren bu yılın Nobel'ine layık görüldüğü belirtildi.
Favoriler arasında değildi
Akademi Genel Sekreteri Horace Engdahl, ödüllendirildiğini haber vermek üzere yazara telefon ettiğini söyledi ve yazarın ödülü aldığını duyduğunda çok şaşırdığını ifade etti. Ancak İsveç Akademisi’nin bu seçimi edebiyat eleştirmenlerini de şaşırttı. Adı favoriler arasında yer almayan Harold Pinter hakkında kimse tahmin yürütmemişti.
Akademi’nin Harold Pinter seçimiyle “ödüle siyasetin gölgesi düştüğü” şeklindeki tartışmaların önünü kesmeyi amaçladığını sanılıyor. Ancak Pinter de politik kişiliği bilinen isimlerden biri. Yahudi bir terzinin çocuğu olarak 1930’da İngiltere’de dünyaya gelen Pinter, gençliğinde de askerlik görevini reddetmesi yüzünden yargı önüne çıkarıldı. Ayrıca olgunluk dönemlerinde Margaret Thatcher ve Ronald Reagan, politikalarının da sert muhalifiydi.
Kitapları Türkiye'de yayınlandı
Tek bir kitabı bile İsveç diline çevrilmeyen Pinter’in “Doğum Günü Partisi”, “Oda”, “Kapıcı” ve “Gelgit” adlı ünlü eserleri Türkiye’de çoktan yayınlandı. Nobel ödülleri geçen hafta açıklanmış, yalnızca edebiyat dalındaki ödül belli olmamıştı. Bu gecikme, Nobel jürisinde tartışmalar olduğu şeklinde yorumlanmıştı.