Nobel Barış Ödülü üç kadına verildi

Nobel ödülleri içinde en tartışmalı ödül olarak da bilinen Nobel Barış Ödülü’nün sahipleri belli oldu. Norveç Nobel Barış Komitesi, 2011 Nobel Barış Ödülü’nü 3 önemli kadın ve insan hakları savunucusu arasında paylaştırdı. Liberya Devlet Başkanı Ellen Johnson-Sirleaf ve yine Liberyalı Leyman Gbowee ile Yemenli Tevekkül Karman, 2011 Nobel Barış Ödülü ile onurlandırıldı.

Norveç Nobel Barış Komitesi Başkanı Thorbjörn Jagland, ''kadınların güvenliği ve barış hedefleyen çalışmalara kadınların tam katılımının sağlanması için yürüttükleri şiddet içermeyen mücadele'' nedeniyle bu ödüle layık görüldüklerini açıkladı.

1938 doğumlu Ellen Johnson-Sirleaf, Afrika’da halkoyu ile seçilmiş ilk kadın devlet başkanı olarak tanınıyor.

Yine Liberyalı bir politikacı olan Leymah Gbowee de Liberya İç Savaşı'nın sonlandırılması için verdiği mücadele ve ülkesinde kadınların seçme ve seçilme hakkına kavuşması için gösterdiği gayretlerle biliniyor.

Tevekkül Karman ise Müslüman bir feminist ve Yemen ”Zincirsiz Kadın Gazeteciler’’ örgütünün başkanı. Karman, başkent Sanaa’da düzenlenen rejim karşıtı gösterilerin de önemli bir siması olarak biliniyor. Ödülü kazandığını öğrenmesinin ardından açıklama yapan Karman, “ödüle layık görülmesinin Yemenli, demokrasi savunucuları için bir zafer olduğunu” dile getirdi. Karman, ödülünü Arap Baharı'na katkı sağlayan eylemcilere ithaf etti.

Favoriler kazanamadı

Bu yılın en güçlü adayları arasında Kuzey Afrika’daki demokrasi hareketine öncülük eden isimler görülüyordu. Özellikle Hüsnü Mübarek rejimine başkaldıran gösterilerde önemli rolü olan '6 Nisan Hareketi' ve Google’ın Ortadoğu ve Kuzey Afrika'dan sorumlu müdürü Wael Ghonim’in şansının yüksek olduğu kulislerde konuşuluyordu. Yine Kuzey Afrika’dan Nobel Barış Ödülü için en çok ismi geçenler arasında Mısırlı aktivist Esra Abdülfettah ile Tunuslu blog yazarı Lina Ben Mhenni bulunuyordu.

Adaylar arasında Arjantin asıllı İsrailli ünlü orkestra şefi Daniel Barenboim ve Afgan insan hakları savunucusu Sima Samar da vardı. Hatta kurum olarak Avrupa Birliği ile Almanya’nın eski Başbakanı Helmut Kohl de az olsa şansı olan adaylar arasında görülüyordu.

En sıkıntılı Nobel Ödülü

En sıkıntılı Nobel Ödülü olan Barış Ödülü, siyasi tercihlere göre verildiği gerekçesiyle sık sık eleştirilere yol açıyor. Geçen yıl bu ödül Çinli insan hakları savunucusu Liu Şiabao'ya verilmişti. Ancak Çin yönetimi, tutuklu bulunan Şiabao’ya ve aile fertlerine, Oslo’daki ödül törenine katılmasına izin vermemişti. 

Ödülün önceki yıl ABD Başkanı Barack Obama’ya verilmesi de eleştirilere yol açmıştı. Nobel Barış Komitesi, nükleer silahların kaldırılması için girişimlere başlayan Obama’yı, uluslararası diplomasideki gayretleri gerekçesiyle onurlandırmıştı. Ancak Obama’nın aynı yıl Afganistan’a takviye asker gönderme kararı alması, bu ödüle layık olmadığı yönündeki eleştirileri de berberinde getirmişti.

İsveçli kimyager, yatırımcı ve aynı zamanda dinamitin mucidi, Alfred Nobel'in vasiyeti üzerine verilen Nobel Barış Ödülü, dünya çapında barış adına yapılan çalışmalara verilen en önemli ödül sayılıyor. Barış ödülünü kazananlara yaklaşık 1 milyon 100 bin euro para ödülü veriliyor. Ödül, Nobel’in ölüm yıldönümü 10 Aralık’ta Oslo’da yapılacak törenle sahiplerine verilecek.

© Deutsche Welle Türkçe

Derleyen: Başak Demir (DW/ Rtr/AA/Dapd)

Editör: Başak Özay