NATO'dan Irak'a destek kararı

ABD Başkanı George Bush’un Brüksel’deki temaslarının ikinci gününde programı hayli yoğundu. Güne, Irak savaşındaki en yakın müttefiki İngiltere Başbakanı Tony Blair ile kahvaltı yaparak başlayan Bush, daha sonra NATO zirvesine katıldı. NATO - Ukrayna Komisyonu ile başlayan NATO zirvesi, Kuzey Atlantik Konseyi toplantısıyla devam etti. Brüksel’deki zirvenin ikinci bölümünde söz alan ABD Başkanı George Bush konuşmasının büyük bir bölümünü, atlantikaşırı ilişkilere ayırdı.

ABD – AB ilişkilerine değinen Bush, “ABD ve Avrupa için NATO ilişkilerin canlı tutulması yönünde güzel bir vesiledir. Dünkü konuşmamda, Amerika için güçlü bir Avrupa’nın çok önemli olduğunu söylemiştim. Bunda da gerçekten samimiydim“ diye konuştu. Ancak ABD, Avrupa ile ilişkilerin düzeyini değiştirmeyi ya da NATO’da bazı reform hamlelerinin yapılmasını şimdilik düşünmüyor. Ayrıca Avrupalı müttefiklere daha çok söz hakkı verilmesi gibi bir konu, Bush’un Brüksel’e getirdiği ajandada kesinlikle yer almıyor.

Almanya’nın talebi

Oysa bundan yaklaşık on gün kadar önce Münih’deki Uluslararası Güvenlik Konferansı’nda bir konuşma yapan Almanya Başbakanı Gerhard Schröder, bunun aksini savunarak, İttifak’ın mutlaka bir reform hamlesine ihtiyacı olduğunu vurgulamıştı. Washington’un aldığı kararlara Avrupalılar’ın daha fazla katılımının şart olduğunu ifade eden Schröder, „Ortak sorumluluk, ancak ve ancak ortak alınan kararlar sonunda mümkündür“ demişti.

Almanya Başbakanı’nın bu talebine bir destek de bugün Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac’tan geldi. Chirac, „Avrupa ile ABD gerçek birer dosttur. Bu nedenle daha fazla diyaloğa ihtiyacımız var ve birbirimize daha fazla kulak vermeliyiz“ dedi.

Fransa Cumhurbaşkanı, NATO zirvesinde yaptığı konuşmada, Schröder’in on gün önceki sözlerine de atıfta bulunarak „Almanya Başbakanı’nın da daha önce ifade ettiği gibi, kıta Avrupası’ndaki değişimleri gözönünde bulundurmamız gerekiyor.“ dedi ve NATO’da bir reform hareketinin gereklililiğini altını çizdi. NATO Genel Sekreteri Jaap de Hoop Scheffer de Chirac ile benzer ifadeler kullandı ve “Siyasi diyaloğumuzu geliştirmemiz için karşılıklı olarak çaba göstermeliyiz“ şeklinde konuştu.

Irak’a destek kararı

Yaklaşık bir saat kadar süren NATO zirvesinde, Bush'un, müttefiklerinden Irak ordusunun eğitimine verilen desteğin artırılması yönündeki isteği ile Afganistan, İran, Suriye ve Ortadoğu Barış Süreci ön plana çıkan konuları oluşturdu. Toplantı sonucunda 15 üye ülke askeri eğitime verilen desteği artırma sözü verdi. Ayrıca savaş karşıtı cephede yer alan Fransa bu misyona destek için 2 milyon Euro ayırdığını bildirdi.

Ancak zirvenin asıl amacı ise Irak savaşı ile derin yaralar alan atlantikaşırı ilişkilerin yeniden eski olumlu seviyesine yaklaştığının altını çizmekti. Nitekim ABD Başkanı ile NATO Genel Sekreteri’nin ortaklaşa basın toplantısında Bush’un, Kuzey Atlantik İttifakı’nı „Dünya tarihinin en önemli ve başarılı ittifakı“ olarak nitelendirmesi „Avrupa’da barışın teminatı olarak“ tanımlaması da Washington’un bu konuya veridği önemin bir göstergesi olarak yorumlandı.

Bush AB zirvesine katıldı

Bush daha sonra AB devlet ve hükümet başkanları zirvesine katıldı. 25 Avrupalı liderle biraraya gelen George Bush, böylece „AB zirvesine katılan ilk Amerikan Başkanı“ ünvanını da elde etmiş oldu.