1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

NATO yavaş ilerliyor

11 Şubat 2005

NATO savunma bakanlarının Fransa’nın Nice kentinde iki gün süren toplantısında, ittifakın Balkanlar, Afganistan ve Irak’taki operasyonları mercek altına yatırıldı. DW Brüksel Bürosu’ndan Bernd Riegert, son eren müzakerelere ilişkin bilnçosu şöyle:

https://p.dw.com/p/AZyf

“NATO savunma bakanları toplantısında ilerleme, sadece Afganistan’daki uluslararası barışı koruma birlikleri konusunda kaydedildi. ISAF’a bağlı birliklerin görev alanı Afganistan’ın batısına doğru genişletildi. Ülkenin kuzeyinde ve başkent Kabil’de sükunet büyük ölçüde sağlanırken, afyon ekiminin denetlenmesi konusu ise müzakere dışı bırakıldı.

NATO, Afganistan’ın güneyinde de yeniden imar timleri oluşturmak, ülkenin doğusunda ise Taliban ve diğer terörist grupları takibe devam etmek istiyor. Böylece NATO, Afgansitan’dan mümkün olduğunca çok sayıda asker çekerek, bunları Irak’a sevketmek isteyen ABD’ne de taviz vermiş oldu.

NATO savunma bakanları bu adımın ne zaman atılacağı konusunda ise henüz somut bir karar almadılar, ancak bunun birkaç yıl alabileceği tahmin ediliyor. Bu arada Alman Savunma Bakanı Peter Struck, toplantıda adeta örnek öğrenci havasındaydı, çünkü Almanya, ABD’nin ardından Afganistan’da en fazla askeri birlik bulunduran ülke konumunda.

ABD ile İngiltere’nin istekleri doğrultusunda NATO’nun Iraklı güvenlik güçlerini eğitme misyonu ise ağır işliyor. Vadedilen eğitmen sayısına hala ulaşılmadığı belirtiliyor. Ancak 22 Şubat’ta Brüksel’deki NATO karargahını ziyaret edecek olan Başkan Bush’a verilecek armağan olarak NATO savunma bakanları ortak bir formülde birleştiler: NATO’ya üye ülkeler, Iraklı güvenlik güçlerini Irak’ta mı, yoksa Almanya’nın yaptığı gibi, Irak dışında mı eğiteceklerine kendileri karar verecekler. Eğitmen vermek istemeyen ülkeler ise, ortak fona para aktaracaklar. ABD, bu formülden pek hoşlanmasa da, dişini sıkarak ortak çözümü kabul ediyor.

Şu sıralarda yeniden inşa edilen atlantikötesi iyi ilişkilerin tehlikeye atılmaması hedefleniyor. Ancak ABD -geçen Haziran’da İstanbul’da düzenlenen zirvede olduğu gibi- Avrupalılar’ın önce çok şey vadetmelerini, sonra ise fazla birşey yapmamalarını el altından eleştiriyor. ABD Savunma Bakanı Donald Rumsfeld, bu duruma razı olmuş gibi görünüyor, çünkü o, kendi konsepti olan “gönüllüler koalisyonu” ilkesini gerektiğinde yeniden devreye sokmayı planlıyor.

Öte yandan, NATO Genel Sekreteri Jaap de Hoop Scheffer, askeri birliklerin organizasyonu ve finansman konularının reformdan geçirilmesi gerektiğini kavramış durumda. Üyeler arasında bu konuda görüş birliği sağlandı, ama somut olarak nasıl uygulamaya geçirileceği hala tartışmalı. Bu anlamda NATO içerisinde, ittifakın Ortadoğu yöresinde ve Sudan gibi ülkelerde barışı koruma misyonu üstlenmesi gibi konuların tartışılabiliyor olması da şaşırtıcı.

Özetle söylemek gerekirse, NATO, bölgesel askeri koruma gücü olma özelliğini, zorlu bir süreçten geçerek, dünya çapında operasyonlara çıkabilecek bir güce dönüştürme aşamasında bulunuyor. Bu süreç, daha uzun zaman alacağa benziyor, çünkü çalışmalar yavaş ilerliyor.”