NATO Rusya ile yeni başlangıç istiyor
18 Aralık 2009Temmuz ayında göreve gelen Anders Fogh Rasmussen, 2008 Ağustosunda Gürcistan savaşı nedeniyle yaşanan gerginliğin ardından Rusya'yı ziyaret eden ilk NATO Genel Sekreteri oldu. Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev ve Başbakan Vladimir Putin ile görüşen Rasmussen, NATO-Rusya ilişkilerinde 'yeni bir başlangıç' mesajı verdi.
İttifak ile Rusya arasında görüş ayrılığı yaşanan konulardan biri, Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev tarafından gündeme getirilen yeni güvenlik anlaşması. Medvedev, bu anlaşma önerisine ilişkin olarak şu açıklamada bulundu: “Pek çok şey NATO ile Rusya arasındaki işbirliğine bağlı. Kısa bir süre önce Avrupa’da bir güvenlik anlaşması önerisinde bulundum. NATO üyelerinin bu öneriye büyük önem verdiğini biliyorum.”
Güvenlik anlaşması NATO'dan onay almadı
Medvedev’in yaz aylarında gündeme getirdiği ve Kasım ayında da taslak olarak sunduğu güvenlik anlaşması, Amerika Birleşik Devletleri, Avrupalı müttefikleri ve Rusya'nın tek taraflı askeri önlemler almasına sınırlama getirilmesini öngörüyor. Ancak Medvedev’in bu önerisi NATO’da kabul görmedi. NATO Genel Sekreteri Rasmussen, “hukuki olarak bağlayıcı bir anlaşma imzalanması gereksinimi görmüyorum, zira elimizde zaten bir çerçeve metin var” şeklinde konuştu.
Soğuk savaş döneminin geride kaldığını ima den Rasmussen, “NATO Genel Sekreteri olarak şunu açıklığa kavuşturmama izin verin: NATO asla Rusya’ya saldırmayacak. Asla. Rusya’nın da bize saldıracağını düşünmüyoruz. Biz endişelenmeyi bıraktık, Rusya da artık bu konuda endişelenmeyi bırakmalı” dedi. Rasmussen, aradaki görüş ayrılıklarına rağmen Rusya ile NATO’nun pek çok ortak çıkarı olduğuna da dikkat çekti.
Afganistan için destek talebi
Rasmussen'in NATO ziyareti sırasında öne çıkan bir diğer konu ise Afganistan. NATO, Rusya’dan Afganistan’daki misyonu için daha fazla destek istiyor. Helikopter desteği, Afgan polisinin eğitimine katkı sağlama, uyuşturucu ticareti ile mücadele gibi konularda Rusya'nın desteğini artırmasını isteyen Rasmussen, tarafların ortak hareket etmesi çağrısında bulundu: “Afganistan’ın işbirliğimizin merkezi olması gerektiğini düşünüyorum. Orada aynı tehditlerle karşı karşıyayız: terörizm, radikal hareketler ve uyuşturucu ticareti.”
Rusya ise NATO’nun taleplerine henüz somut bir yanıt vermedi. Rusya, Sovyetler Birliği’nin yirmi yıl önce Afganistan'da yaşadığı hezimeti gözönünde bulundurarak Afganistan’daki operasyonlara genel olarak çekimser yaklaşıyor. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov net bir yanıt vermedi, NATO’nun taleplerinin inceleneceğini söylemekle yetindi. Lavrov, "başkanımız, NATO’nun isteklerinin incelenmesi talimatı verdi. NATO’nun düşüncelerimizi dikkate alacağını düşünüyoruz" dedi.
© Deutsche Welle Türkçe
Derleyen: Başak Özay
Editör: Beklan Kulaksızoğlu