1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

NATO genişlemesi Rusya'yı endişelendirdi

Gabi Müller9 Nisan 2004

NATO genel sekreteri Scheffer, Moskova’yı ziyaret etti. Scheffer-Putin görüşmesinde gündemin ana konusunu beklendiği gibi NATO genişmesi oluşturdu.

https://p.dw.com/p/AbKM
Eski Doğu Bloku ülkelerinin NATO'ya katılması, Rusya'yı kaygılandırıyor
Eski Doğu Bloku ülkelerinin NATO'ya katılması, Rusya'yı kaygılandırıyorFotoğraf: dpa

NATO’nun yeni genel sekreteri, ittifakın Moskova ile ilişkilerini geliştirmek istiyor. Rusya’nın da buna pek itirazı olmadığı biliniyor. Ancak tüm karşılıklı övgülere rağmen NATO’nun doğuya doğru genişlemesi, bu ilişkileri zora koşan bir gelişme. Özellikle NATO uçaklarının Rusya’nın hemen sınır bitimindeki mevzilerde konuşlandırılmasına ilişkin planlar, Scheffer’in dün bizzat gözlemlediği, Moskova’nın haklı kuşkularına kaynak oluşturuyor.

"NATO hala düşman"

Scheffer dün Kremlin’deyken Echo Moskova adlı radyo istasyonu da dinleyicileriyle düzenlediği bir ankette, NATO hakkında neler düşünüldüğünü öğrenmek istedi. Gelen 5 bin kadar telefondan % 70’lik bir çoğunluğun, aradan geçen onca zamana karşın NATO’ya hala düşman gözüyle baktığı anlaşıldı. Genel sekreterin yorumu, ”Bu sonuçtan Rus dinleyicilerin yargısını değiştirmek için yapacak daha çok işimiz olduğu anlaşılıyor” oluyordu.

Ancak dünkü ziyaretin amacı, aslında ikili diplomatik ilişkilerin sürmesini sağlamaya yönelikti. Hele son günlerde Rus savunma bakanının, ülkesinin neredeyse çepeçevre NATO üyesi devletlerle sarılı olduğunu açıklayarak bundan duyulan rahatsızlığı dile getirmesinden sonra, Scheffer’in bu misyonunu başarıyla tamamladığı söylenebilir. Yapılan açıklamalara da bu iyimser ortamın yansıdığı göze çarpıyor. Putin, NATO’nun doğu Avrupa yönünde genişlemesine anlayışla yaklaşıyor.

NATO’nun genişlemesine eleştiri

Putin şunları söyledi: ”Her ülke, kendi güvenliği için neyi ve hangi yolu doğru buluyorsa bunu seçmek ve kabul etmekte özgürdür. Biz bu genişleme sürecinin de Avrupa’da ve tüm dünyadaki karşılıklı güven ortamına olumlu katkılar sağlamasını umuyoruz."

Putin buna rağmen NATO’nun genişlemesinin, terörizmle mücadele çabalarına fazla bir katkı sağlamadığını da eklemeden edemiyor. Scheffer’in Rusya-NATO ilişkilerine büyük önem biçmesini, her iki tarafın da birbirine ihtiyacı olduğu sözleriyle yorumlayan Savunma Bakanı Sergey İvanov sözlerini şöyle sürdürüyor: ”Soğuk Savaş yılları artık gerilerde kaldı. Bugün NATO’nun ve bizim birlikte mücadele etmemizi gerektiren terörizm gibi farklı tehdit unsurları var. Bu gibi alanlarda Rusya NATO ile her türlü işbirliğine hazırdır.”

İstanbul'a davet

Dünkü temaslar sırasında ele alınan bazı somut konular da oldu. Örneğin Afganistan’daki etkinlikler için Rusya’dan transit geçiş olanakları ve Akdeniz yöresinde planlanan ortak askeri etkinlikler bunların arasında yer alıyor. Sonuçta taraflar karşılıklı iletişimin devamını dilerlerken Genel Sekreter Scheffer, Rusya lideri Vladimir Putin’i Temmuz başında İstanbul’da gerçekleşecek NATO zirvesine davet etti.