1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

NATO Afganistan’da pes etmedi

Bernd Riegert/Brüksel29 Eylül 2006

NATO, Afganistan’daki görev alanını genişletmeyi sürdürüyor. Önce başkent Kabil’de başlayan, ardından ülkenin güneyine yayılan uluslararası güç görev alanını şimdi de doğuya genişletecek. Özellikle ülkenin güneyinde Taliban’ın giderek yeniden güçlendiği, koalisyon güçlerine büyük kayıplar verdirdiği bir dönemde NATO savunma bakanları toplantısından çıkan bu karar, "NATO’nun Afganistan’ı kaybetmeye niyetli olmadığı" mesajı olarak değerlendirildi. DW Brüksel temsilcisi Bernd Riegert şimdi sunacağımız yorumunda, bu mesajın umut verdiğini, ancak yeterli olmadığını belirtiyor…

https://p.dw.com/p/AZo5

NATO Afganistan’da hala pes etmedi. Ama vaadlerini yerine getirebilmesi için çok çaba sarfetmesi gerekiyor. Taliban rejiminin devrilmesinin üzerinden beş yıl geçmesine rağmen şiddet her geçen gün daha da tırmanıyor, İttifak, mücadele için gerekli birlikleri biraraya getirmekte ve yeniden imarı güvenceye almakta zorlanıyor. NATO üyesi ülkelerde siyasi irade de giderek zayıflıyor. NATO Genel Sekreteri Jaap de Hoop Scheffer ve Avrupa Müttefik Kuvvetler Yüksek Komutanı James Jones, asker, donanım, helikopter ve uçak istemek için ülke ülke dolaşıyor.

Afganistan’ın çatışmaların en yoğun olduğu güneyinde ana yükü İngiltere, Kanada ve Hollanda taşıyor ve daha sakin olan diğer bölgelerdeki müttefiklerden dayanışma bekliyor. Almanya da bu ülkelerden biri. Savunma Bakanı Franz Joseph Jung Alman askerlerini sıcak çatışma bölgelerine göndermeye dirense de artan baskı karşısında bu direnişin ne kadar sürebileceği tartışmalı.

NATO’nun temel sorunu Taliban’a karşı çok az adamının bulunması. Bu durum değişecek gibi görünmediğinden tek çare NATO’nun şemsiyesi altında Afganistan’da sivil toplum ve ekonominin gelişmesi. Ama bu da hala ağır aksak yürüyen bir süreç. Yardım vaadinde bulunmasına rağmen yardım göndermeyen pekçok ülke var.

Ancak bu konuda NATO’da yapılan analizler daha da endişe verici boyutta. Afganistan’da insanlar Batı modeli bir demokrasiye olan inancı kaybetmek üzere. Halk kim kendisine daha fazla gelir garantisi verirse ona yönelme eğiliminde. Aşiretler ve İslami köktendinciler bu konuda yabancı askerler ve çok uzaktaki merkezi hükümetten çok daha uygun görünüyor. NATO öncülüğündeki birlikler için zaman daralıyor. İlerlemeler kaydedilmezse Afganistan kabusa dönüşecek.

NATO, Afganistan ile doğu komşusu Pakistan arasında kavganın kızışmasından da endişeli. İki ülke liderlerinin birbirlerini Afganistan’ın doğusunda Taliban’ın güçlenmesinden sorumlu tutmaları iyiye işaret değil. NATO yetkilileri bu kavganın çok gereksiz olduğunu, çünkü sınır bölgesinde Afgan ya da Pakistan yönetimlerinin, hatta Amerikan ordusunun değil, Taliban’ın sözünün geçtiğini vurguluyorlar. Ülkenin geniş bölümlerinin hala Taliban, müttefik aşiretler ve diğer militanların kontrolünde olması savaşın ardından geçen beş yıl için düşündürücü bir bilanço.