NASA'nın mekikleri müzelik

Pahalı, kırılgan, köhne ve pahalı bir antika. Son seferi sırasında uzay mekiğine yakıştırılan sıfatlar hep olumsuzdu. Discovery, Endavour ve Atlantis’ten oluşan mekik filosunun planlandığı tarihten önce emekliye sevkedileceği anlaşılıyor. Aslında Amerikan uzay araçlarının 2010 yılına kadar uluslararası uzay istasyonuna 28 sefer daha yapmaları öngörülmekteydi. 1970’li yılların ürünü olan uzay araçlarının azami onbeş kez daha uzaya fırlatılacakları ve 2007, 2009 ve 2010 yıllarında kızağa çekilecekleri belirtiliyor.

Bu durumda bir an önce yeni kuşak uzay araçlarının geliştirilmesi gerekecek. Örneğin Avrupa araştırma laboratuvarı Columbus gibi büyük araçların uluslararası uzay istasyonuna ulaştırılabilmesi için yeni model büyük uzay nakil araçlarının hizmete sokulması şart. Uzay istasyonu, son mekiğin de müzeye konacağı 2010 yılında tamamlanacak. Mekik projesinin kahanmasıyla üç astronottan fazlasını uzaya taşıyabilecek uzay aracı kalmayacak.

2010'da hizmete girecekti

Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi Başkanı Michael Griffin mekiklerin yerini alacak uzay aracının planlanan tarihten dört yıl önce 2010 yılında hizmete gireceğini açıklamıştı. Başkan George Bush’a bakılırsa, yeni uzay aracı altı kişilik mürettebatla önce aya inecek, daha sonra da Mars yolculuğuna çıkacak.

Rekabet başladı

Bu iddialı projeyi üstlenmek isteyen büyük şirketler arasında amansız rekabet başladı. Bu branşın önde gelen isimleri Boeing ve savunma teknolojisinin öncülerinden Lockheed Martin ihaleyi kazanabilmek için 1996 yılında konsorsiyum kurmuşlardı. Daha sonra bu işbirliği bozuldu ve Boeing şirketi 2005 başlarında Amerikan silahlı kuvvetlerini en modern teçhizatla donatan Northrop Grunman ile birleşip Lockheed Martin’e rakip olacağını duyurdu.

Projeler 2006'ya kadar NASA'ya sunulacak

Projeye katılan şirketler 2006 ilkbaharına kadar tasarılarını NASA’ya sunacaklar ve Uzay ve Havacılık Dairesi de uzay mekiğinin halefi hakkında kesin kararını verecek. Uzaycılık uzmanları, yeni uzay aracının beş yıla kadar tamamlanması durumunda bile 2020 yılında aya ilk seferin yapılmasının kolay olmayacağını belirtiyorlar.

Çin'in uzay planları

Amerikalılar’ın uzay projesine hız vermesinde Çin Halk Cumhuriyeti’nin uzayla ilgili iddialı planları önemli rol oynuyor. Çin 2003 yılında uzaya taykonot göndererek, ABD ve Rusya’dan sonra insanlı uzay uçuşu gerçekleştiren ilk ülke olmuştu. Çinliler en geç 2007 yılında ayın çevresinde uydu uçuracaklarını ve bunu başardıkları takdirde aya taykonotsuz uzay aracı indireceklerini duyurmuşlardı. Bu planların aksamadan gerçekleşmesi durumunda birkaç yıla kadar ilk Çinli uzay adamının aya ayak basması bekleniyor.