1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Merkel eksiksiz soruşturma sözü verdi

8 Eylül 2009

Almanya Başbakanı Angela Merkel, Afganistan’ın kuzeyinde iki petrol tankerinin NATO’ya bağlı savaş uçaklarınca vurulması ve bombalama sırasında meydana gelen can kayıplarının eksiksiz şekilde soruşturulacağını söyledi.

https://p.dw.com/p/JVwj
Fotoğraf: picture alliance/dpa

Geçen hafta Kunduz yakınlarındaki Alman birliklerinin talebi üzerine NATO uçakları, Taliban'ın kaçırdığı iki yakıt tankerini vurmuş, olayda çok sayıda kişi hayatını kaybetmişti. Ancak ölenler arasında sivillerin de bulunduğu yönündeki haberler özellikle Almanya'da büyük yankı uyandırdı. Başta Almanya Başbakanı Angela Merkel ve Savunma Bakanı Franz Josef Jung olmak üzere hükümet yetkilileri muhalefetin eleştiri bombardımanına maruz kaldı. Muhalefet partilerinin çağrısı üzerine Merkel, Federal Meclis'te bir hükümet açıklaması yaptı.

Almanya Başbakanı Angela Merkel, Meclis'te Afganistan’daki saldırının yanı sıra Almanya’nın Afganistan politikasıyla ilgili de açıklamalarda bulundu. Almanya’nın Afganistan misyonunun gerekli olduğunu belirten Merkel, saldırıya ilişkin yargısız infazları kabul etmeyeceklerini ifade etti:

"Geçen cuma meydana gelen olay ve neticelerinin eksiksiz bir şekilde açıklığa kavuşturulması Federal Alman Hükümeti ve benim için bir görevdir. Federal Alman Ordusu da mevcut güçleriyle buna katkı sağlayacaktır. Sonuçlarla ilgili bugün bir tahminde bulunamam. Ancak, hiçbir şeyi gizlemeyeceğimizi garanti ederim. Ayrıca yargısız infazları da kabul etmeyeceğimizi belirtiyorum.”

Steinmeier: Plansız, programsız çekilme olmaz

Almanya Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier, Alman Ordusu’nun Afganistan misyonunun önemine dikkat çekti. Bölgede durumun gergin olduğunu hatırlatan Steinmeier, şöyle devam etti: “Alman Ordusu, bir işgal ordusu değildir. O yüzden sonsuza kadar kalmayacağız. Ama misyona plansız programsız başlamadığımız gibi plansız bir şekilde bitiremeyeceğimiz de unutulmamalıdır. Bunun sorumluluğunu kimse üstenemez.”

Jung üzgün

Almanya Savunma Bakanı Franz Josef Jung, dolaylı da olsa Afganistan’daki bombardımanda sivillerin ölümünden üzüntü duyduğunu söyledi. Federal Meclis’te söz alan Jung, “Eğer olayda siviller ölmüşse bundan üzüntü duyarız” dedi. Jung, olayla ilgili ön yargılı davranılmaması uyarısında bulundu. Jung, “Kunduz’daki Alman komutan petrol tankerlerini kaçıran kişilerin hükümet karşıtı Taliban’a mensup olduğu bilgisi doğrultusunda hareket etmişti. Bu albayı şimdi yalnız bırakamayız” dedi.

Westerwelle: Sorumluluk Federal Meclis'in

Hür Demokrat Parti (FDP) genel başkanı Guido Westerwelle, Almanya’nın Afganistan misyonuna Federal Meclis’in karar verdiğini hatırlatarak misyonun sorumluluğunun da bu çerçevede paylaşılması gerektiğini kaydetti.

Savunma Bakanı Franz Josef Jung’un Afganistan’daki bombardıman olayı kamuoyuna yansıdıktan sonra konuyla ilgili izlediği bilgilendirme politikasını eleştiren Westerwelle, “Sayın Bakan yaptığı açıklamalarla kafaları daha da karıştırmıştır” dedi. FDP lideri Guido Westerwelle, Başbakan Merkel’in olayın bir an önce aydınlatılması vaadini bu nedenle memnuniyetle karşıladıklarını belirtti.

Afgan halkı şaşkın

Ancak geçen Cuma meydana gelen patlama, bölge halkını, hem yabancı birlikler hem de bölgede görev yapan Alman askerleri konusunda hayal kırıklığına uğratmışa benziyor. Patlamaya tanık olanlar, bunu kilometrelerce uzaklıktaki Kunduz bölgesinde dahi görülebilen ve gece gökyüzünü aydınlatan devasa bir ateş topuna benzettiler. Halk, özellikle Alman askerlerin olaya sebebiyet vermesinden dolayı büyük bir şaşkınlık içinde."

"Birkaç gün önce Har Darah bölgesindeki köyde yaşanan şey bir trajediydi. Bunu duyan insanlar çok şaşırdı. Bu, onlar için üzücü. Çünkü insanlar şu ana kadar Kunduz’daki Alman yeniden imar ekibinin, hiçbir sivilin zarar görmemesi için çok dikkat ettiğini düşünüyordu.“

Taliban benzini dağıtıyordu

Afganistan’daki Almanlar daha önce bu boyutta bir bombalı saldırı düzenlememişti. Gerçi Temmuz ayındaki gibi bazı vakalar yaşanmıştı. Askerler, Alman üssüne çok fazla yaklaşan bir araca ateş açmış ve bir genci öldürmüşlerdi. Ancak genelde, ülkenin kuzeyindeki insanların nezdinde Almanlara "ihtiyatlı asker" gözüyle bakılıyordu:

"Almanlardan böyle bir şey görmeyeli çok uzun zaman oldu. İnsanlar, olup bitenler nedeniyle sarsılmış durumda. Bu tarz şeyler halkı hayal kırıklığına uğratıyor; insanların kalplerinde nefret artıyor, duygusallaşıyorlar.“

Kunduz bölgesindeki insanlar, hava saldırısında çok sayıda masum insanın hayatını kaybettiğinden emin görünüyor. Olayın meydana geldiği Har Darah bölgesindeki köyde yaşayan bir Afgan ise şunları söylüyor:

"Taliban, iki yakıt tankerini kaçırmıştı ve benzini dağıtıyordu. Çoğu bunu işitti ve herkes; çocuklar, yaşlılar, çiftçiler, bütün aç ve susuz insanlar, yola koyuldu ve orada toplandılar.”

Saldırı güvensizlik yarattı

Yakıt tankerinin bombalanmasından önce, Almanlar, Kunduz bölgesinde yaşayanların, Taliban’ı yeterince zorlamadıkları yönünde şikâyetlerine maruz kalıyor ve biraz daha agresif hareket etmeleri isteniyordu. Öte yandan, vilayet valisinden ise şimdi saldırıyı onaylayan sözler işitiliyor. Ancak bu tarzda uyarıda bulunanlar da var:

"Şu ana kadar buradaki insanlar, yabancı birliklerin ve özellikle de Almanların Afgan halkının hayatını korumak için Kunduz’da bulunduklarına inanıyordu. Ancak bu gibi olaylar, insanlar ve askerler arasında güvensizlik tohumları ekiyor.“

BS/NH/MÇ, DW/dpa/AFP