Medvedev: ABD’nin küresel üstünlüğü sona erdi
2 Ekim 2008
Rusya'nın St. Petersburg kentinde sekiz yıldan bu yana yapılan Petersburg Diyaloğu Toplantıları bu yıl sönük geçti. Alman-Rus hükümetlerarası danışma toplantılarına bu yıl iki yerine bir gün ayrıldı. Gürcistan konusunda görüş ayrılıkları nedeniyle gölgelenen ilişkilerde ekonomik işbirliği mesajları ve uluslararası mali krize karşı önlem çağrıları öne çıktı.
‚Birkaç yılda bir kriz yaşayacak gücümüz yok’
Almanya Başbakanı Angela Merkel ve Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev küresel krizlerle mücadelede daha iyi uluslararası yapılanmalara ihtiyaç duyulduğunu söyledi. Uluslararası işbirliğinin eksikliğine dikkat çeken Merkel, "İhtiyacımız olan uluslararası işbirliği henüz kurulmadı" dedi. Yaşanmakta olan finans krizinin, "sorunların ancak işbirliği ile çözülebileceğini gösterdiğini’ belirten Merkel, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nden, uluslararası finans piyasalarının düzenlenmesine kadar pek çok alanda reform ihtiyacı olduğunu söyledi. Finans krizinden çıkarılacak derslerin anlaşılması için daha fazla çaba göstereceklerini belirten Almanya Başbakanı, "Zira bir kaç yılda bir kriz yaşayacak gücümüz yok" uyarısında bulundu.
‚Ekonomide Amerikan egemenliği geride kaldı’
Merkel'in açıklamalarına destek veren Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev de uluslararası işbirliğine ihtiyaç duyulduğunu söyledi. Amerika'nın finans piyasalarındaki rolünün değiştiğini vurgulayan Medvedev, tek ekonominin ve tek para biriminin baskın olduğu dönemlerin geri dönülmeyecek şekilde sona erdiğini belirterek, " Dünyada yeni ve daha adil bir mali-ekonomik sistemin inşası için birlikte çalışmalıyız. Bu sistem çok kutupluluk, hukukun üstünlüğü üzerine inşa edilmeli ve karşılıklı çıkarlarımızı dikkate almalıdır” diye konuştu.
Kafkaslar konusunda görüş ayrılığı sürüyor
Mali krize ilişkin ortak mesajlar verilirken, Gürcistan konusunda görüş ayrılıkları bir kez daha gözler önüne serildi. Almanya Başbakanı Angela Merkel, Rusya'nın Gürcistan'a karşı tutumuna yönelik eleştirilerini yineleyerek, "Rusya'nın bu çatışmadaki tepkisini makul bulmuyoruz. Güveni yeniden inşa etmemiz gerektiğini söylemiştik" şeklinde konuştu. Merkel, Rusya’nın bağımsız ülke olarak tanıdığı Güney Osetya ve Abhazya’ya atıfta bulunarak Gürcistan’ın toprak bütünlüğü konusunun tartışmaya açılamayacağını vurguladı.
Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev ise Kafkaslar’daki krizden Gürcistan’ı sorumlu tuttu ve savaşı başlatan tarafın, “saldırgan bir milliyetçilik” izleyerek Güney Osetya’ya saldıran Gürcistan olduğunu savundu. Medvedev, Batı basınında Rusya’nın saldırgan olarak gösterilmesini ise “samimiyetten uzak bir propaganda” olarak niteledi.
Rus lider ABD ve Doğu Avrupa ülkeleriyle Amerikan füze kalkanı planı konusunda yaşanan gerginliğe de atıfta bulunarak „Bazıları dünyanın ilkelce ikiye bölündüğü günlere geri dönmek istiyor olabilir. Ama biz Rusya olarak bu dönemlerin ebediyen geride kaldığını düşünüyoruz. Berlin Duvarı'nın yeniden inşası nasıl mümkün değilse, Soğuk Savaş dönemine geri dönmek de mümkün değildir” dedi.
Medvedev, Almanya ile ilişkilerin önemine de dikkat çekerek, Alman-Rus ilişkilerinin Avrupa ve Atlantik bölgesinde bir istikrar faktörü olduğunu vurguladı.
EON'dan Rusya atağı
Toplantıda ele alınan diğer bir konu ise Rusya ile Almanya arasında enerji alanındaki işbirliği oldu. Her iki ülke de enerji verimliliği ve sağlık ekonomisi alanlarında işbirliğini derinleştirmekten yana olduğunu ifade etti. Merkel Rusya’nın kendileri için çok ilgi çekici bir Pazar olduğunu vurgularken Medvedev de ülkeler arasındaki yakınlaşmanın süreceğine inandığını kaydetti. Toplantı, enerji şirketleri arasında bir işbirliğine de sahne oldu. Rusya üç yıl süren çetin pazarlıklardan sonra Alman enerji şirketi EON'un Sibirya'daki doğal gaz alanı Juchno Russkoje'nin genişletilmesi çalışmalarına katılmasına yeşil ışık yaktı. EON ile Rus doğalgaz tekeli Gazprom arasında liderlerin eşliğinde bir anlaşma imzalandı. Anlaşma uyarınca EON Sibirya’daki işletmeye ortak olurken, bunun karşılığında Gazprom’daki hisse payını yüzde 3 azaltarak yüzde 3,5’e indirdi.