Macaristan'da 'düşünce özgürlüğü' kavgası

Artık Macaristan’da halkı kışkırtmak cezai müeyyidesi olan bir suç. İnsanları ulusal ve dini ayrım gözeterek birbirine düşüren herkes üç yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilicek. Ayrıca yeni yasayda ”kışkırtma” sözcüğü yumuşatılarak ”fesatlık sokmak” olarak değiştirildi.

Yeni yasanın Macaristan Meclisi‘nde bu kadar tartışılmasının sebebi ise düşünce özgürlüğüyle kışkırtma arasındaki çizginin ince olmasından kaynaklanıyor. Özellikle Macaristan Hür Demokratlar Birliği Partisi, Sosyalist Parti‘nin önerisi olan yeni düzenlemeye mevcut yasal düzenlemelerin yeterli olduğunu söyleyerek karşı çıkmıştı.

Hür Demokratlar yeni yasanın pek etkili olamayacağı görüşünde. Hür Demokratlar, "Eğer halkı kışkırtma kurnazca ve kelime oyunlarına başvurularak yapılırsa buna karşı mücadele yeni yasayla da mümkün değil” diyorlar. Adalet Bakanı Peter Barandy ise bu iddiaya "İnsan onurunu zedeleyen durumlarda düşünce özgürlüğünün kısıtlanması kaçınılmaz” diye cevap veriyor.

Hür Demokratlar fikir değiştirdi

Yasanın meclisten geçmesi aslında Hür Demokratlar Birliği Partisi’nden bazı millitvekillerinin de desteğiyle oldu. Yeni düzenlemeye ilk başlarda hiç de sıcak bakmayan Hür Demokrat bazı milletvekilleri, görüşlerini geçtiğimiz haftalarda yaşanan siyasi bir krizle değiştirdi.

Kriz, Macaristan Adalet Partili Lorant Hegedus’un Yahudi karşıtı yaptığı açıklamalar nedeniyle yaşandı. Bu nedenle adalet önüne çıkartılan Hegedus suçsuz bulununca, birçok Hür Demokrat milletvekili durumun tehlikesini görerek yeni yasaya ‘evet‘ oyu kullanmaya karar verdiler. Bu da Hür Demokrat milletvekillerini ikiye böldü.

Cumhurbaşkanı’nın onayı gerekiyor

Şimdi yeni yasanın yürürlüğe girmesi için Cumhurbaşkanı tarafından onaylanması bekleniyor. Hür Demokratlar Birliği Partisi milletvekillerinden Gabor Kunçke Cumhurbaşkanı Ferenç Madl’a yeni yasal düzenlemenin anayasaya aykırı olup olmadıgını iyi denetleyip öyle imzalaması ricasında bulundu. Kunçke, Cumhurbaşkanı gerekli adımları atmazsa olayı Anayasa Mahkemesi‘ne götürmekle tehdit ediyor.