Mısır ve İsrail arasında ortaklık anlaşması

Bu anlaşma, Mısır ile İsrail arasında 25 yıl önce imzalanan tarihi barış anlaşmasının ardından stratejik ortaklık alanında atılan ilk adım. Filistin lideri Yaser Arafat’ın ölümünün ardından Ortadoğu’da oluşan yeni dinamikler ışığında İsrail ve Mısır arasında son haftalarda karşılıklı esir değişimi gibi adımlar atılmış, hatta Mısır, İsrail’e kısa süre içinde yeniden büyükelçi atayacağını açıklamıştı.

ABD öncülüğünde İsrail ve Mısır arasında imzalanan serbest ticaret anlaşması ile iki ülke arasındaki ticaret hacminin 44 milyondan 70 milyon dolara yükselmesi bekleniyor. Anlaşma çerçevesinde Mısır’daki üç bölgeden ürünler ABD’ye girişte gümrük vergisinden muaf tutulacak. Bu üç bölge Kahire ve çevresi ile Akdeniz kıyısındaki İskenderiye ve Port Said şehirleri. Üç bölgeden yapılacak ihracat İsrailli ve Mısırlı şirketlerin işbirliğinden doğan malların yüzde 35’ine denk geliyor. İhracatta İsrail mallarının oranı en az yüzde 11.2 olacak.

Ortadoğu barışına katkı

Mısır Sanayi ve Dış Ticaret Bakanı Muhammed Raşit, anlaşmanın iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin gelişimi açısından çok önemli bir adım olduğunu belirterek, bölgenin refahı ve Ortadoğu’da kapsamlı ve adil bir barış ortamı yaratılmasına da olumlu katkıda bulunacağını vurguladı. İmza törenine Raşit’in yanı sıra İsrail Başbakan Yardımcısı Ehud Olmert ve Amerikan Ticaret Bakanlığı müsteşarı Robert Zoellick de katıldı.

Amerikan Ticaret Bakanlığı Müsteşarı Robert Zoellick serbest ticaret anlaşmasının İsrail ile Mısır arasında 1979 yılında imzalanan barış anlaşmasının ardından şimdiye kadarki en önemli anlaşma olduğunu belirtti. Aslında İsrail-Mısır arasında bir sanayi ve ticaret anlaşması 1995 yılında gündeme gelmiş, ancak Mısır ABD’nin desteklediği bu öneriyi reddetmişti. Ancak ABD’de 1 Ocak tarihinden itibaren yürürlüğe girecek yeni tekstil ithalat yönetmeliği nedeniyle zor durumda kalacak olan Mısır şimdi anlaşmayı imzalamak zorunda kaldı.

Yabancı yatırımı canlandıracak

Tekstil, Mısır ekonomisinde önemli yer tutuyor. Mısır Maliye Bakanı Yusuf Butros-Gali, ABD’nin yeni yönetmeliklerinin Mısır ihracatında 479 milyon dolara varan zarara ve 200 bin kişinin işini kaybetmesine yol açabileceğini belirtiyor.

Mısır İşadamları Derneği Başkanı Kemal el Nazer de serbest ticaret anlaşmasının, Mısır tekstil sektörünü kurtaracak ve doğrudan yabancı yatırımı canlandıracak tek yol olduğunu belirtti. Mısır’da doğrudan yabancı yatırımlar 2003 yılında 400 milyon dolara gerilemişti. İsrail ile barış imzalayan diğer Arap ülkesi Ürdün de İsrail ve ABD ile benzer bir anlaşmaya sahip.

İsrail – Mısır ilişkileri

Mısır 1979 yılında İsrail devleti ile barış anlaşmasına imza atan ilk Arap ülkesi olmuş, ancak ilişkilerde soğukluk sürmüştü. Dört yıldır süren İkinci Filistin İntifadası da aradaki mesafeyi açtı. Filistin lideri Yaser Arafat’ın ölümünün ardından açılan yeni dönemde ise bölgede yeni dinamiklerin oluştuğu görülüyor. Ortadoğu barış sürecinde nüfuzunu sürdürmek ve arabulucu rolünü yeniden canlandırmak isteyen Mısır geçtiğimiz hafta İsrail’e yakında yeniden büyükelçi atayabileceğini açıklamış, ayrıca iki ülke arasında esir değişimi de yaşanmıştı.