1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Müslümanların Papa’ya tepkisi büyüyor

DW15 Eylül 2006

Papa 16’ncı Benedikt’in Almanya ziyareti sırasında İslam ve Hazreti Muhammed ile ilgili sarfettiği sözlerin yarattığı tartışma sürüyor. Vatikan’dan yapılan açıklama, Müslümanların öfkesini dindirmedi. İslam dünyası, Papa’nın özür dilemesini istiyor…

https://p.dw.com/p/AZhn
Papa 16. Benedikt'in İslamiyet'e ilişkin sözleri İslam dünyasının tepkisine neden oldu
Papa 16. Benedikt'in İslamiyet'e ilişkin sözleri İslam dünyasının tepkisine neden olduFotoğraf: AP

Papa 16. Benedik’te İslam dünyasından gelen tepkiler büyüyor. Papa 16. Benedikt’in İslamiyet’e ilişkin sözlerine Vatikan’dan yapılan açıklamada da Müslümanların tepkisini dindirmeye yetmedi. İslam ülkelerini temsil eden en büyük kuruluş olan İslam Konferansı Örgütü (İKÖ), Papa 16. Benedikt’i, İslam ve Hz. Muhammed’i “iftira kampanyası“ başlatmakla suçladı. İKÖ, Vatikan’ın İslamiyet’le ilgili tutumunu açıklığa kavuşturmasını istedi.

Pakistan Parlamentosu da Papa’nın açıklamalarını kınama kararı aldı. Pakistan Parlamentosu'nda yapılan oylamada Papa'nın açıklamalarının kınanmasına yönelik karar tasarısını oybirliğiyle kabul etti. Kararda, Papa'nın açıklamalarının aşağılayıcı olduğu belirtildi ve Müslümanların hassas duygularına zarar verdiği gerekçesiyle özür dilenmesi talep edildi. Hindistan’daki Müslümanlar da Papa’nın açıklamalarını eleştirirek, bu açıklamayı “sorumsuzluk“ ve “tanrıya hakaret“ olarak değerlendirdiler.

Bardakoğlu’ndan tepki

Papa’nın açıklamalarına Türkiye de tepki gösterdi. Diyanet İşleri Başkanı Ali Bardakoğlu, Papa’nın açıklamalarını dehşetle okuduğunu belirterek, “Bu sözler Papa’nın kendi iç dünyasındaki nefret ve kini yansıtıyorsa çok daha vahim bir durum var“ diye konuştu.

Papa’nın sözlerini haçlı zihniyetinin yansıması olarak değerlendiren Bardakoğlu, “Bir dinin kutsalına, peygamberine, kitabına yönelik bir dil uzatma varsa artık bu küstahlıktır, düşmanca bir ifadedir ve din kavgasını körükleyen büyük bir talihsizliktir“ dedi. Bardakoğlu, Papa’dan sözlerini acilen geri almasını ve özür dilemesini beklediklerini de bildirdi.

Diyanet İşleri Başkanı Bardakoğlu, Papa’nın Türkiye’ye gerçekleştireceği ziyareti ise şöyle yorumladı: „İslam’ın kutsal peygamberi hakkında böyle düşünen birinin İslam dünyasını ziyaretinden fayda beklemiyorum. Önce içindeki kin duygusundan kurtulsun.“

Lübnan, Suriye ve İran

Lübnan'daki Şii lider Büyük Ayetullah Muhammed Hüseyin Fadlallah da Papa’nın sözlerini kınayarak, Papa'nın Müslümanlardan bizzat özür dilemesini istedi. Fadlallah, cuma hutbesinde ''Vatikan kanallarıyla yapılan özrü kabul etmiyoruz... Kendisinin bizzat özür dilemesini istiyoruz'' dedi. Bu arada, Lübnan Başbakanı Fuad Sinyora'nın, Lübnan'ın Vatikan büyükelçisine, Papa'nın sözleri hakkında açıklama istemek üzere Vatikan Dışişleri Bakanlığına gitmesi talimatı verdiği bildirildi.

Suriye'de ise büyük müftü Şeyh Ahmed Bedreddin Hasan, Papa'ya gönderdiği mektupta, sözlerinin dinler arası ilişkilere zarar vereceğini belirtti. Şam'daki Vatikan elçiliği vasıtasıyla gönderilen mektupta, Papa'nın sözlerinin ''çeşitli dinlerin mensupları arasında kültürel, dinsel ve entelektüel problemler yaratabileceği'' ifade edildi.

Papa’nın sözleri İran’da da sert bir dille eleştirildi. İran’ın en etkin dini liderlerinden biri olan Ahmed Hatemi, “Papa, maalesef İslam’a hakaret etmiştir“ dedi. Papa’nın İslamiyet’i doğru bir şekilde algılamadığını söyleyen Hatemi, “Hristiyanların İslam hakkında çok az bilgisi olan dini liderlerinin utanmazca konuşması, acınası bir durumdur“ dedi.

Almanya’daki Müslümanlar

Papa’nın sözlerine Almanya’daki Müslüman derneklerinden de tepki yağıyor. Diyanet İşleri Türk İslam Birliği Dinlerarası Diyalog Sorumlusu Bekir Alboğa DW’ye verdiği demeçte şunları söyledi: “Dünyanın her zamankinden daha fazla diyaloğa ve karşılıklı anlayış ve saygıya ihtiyacı olduğu bir dönemde Vatikan’ın liderinin Peygamberimiz hakkında böyle bir cümle sarfetmesi son derece talihsiz zaten İslam dünyasını ve Müslümanlar’ı, İslam’ı öcü gösterip onlara yapılan ve onların yaşadığı topraklara yapılan saldırıları meşru göstermeye çalışan evangelist, radikal Hristiyan gruplar mevcut. Ümit ederim en kısa zamanda Papa gerçekten bu hatasını telafi eder.“

Almanya Müslümanlar Merkez Konseyi Genel Sekreteri Ayman Mazyek ise Papa’nın Hristiyanlık ile İslam arasındaki sınırı tam da şiddet konusunda görmesine inanmanın zor olduğunu belirterek, “Sonuçta Hristiyanlığın geçmişi de kanlıdır. İnsanın aklına sadece Haçlı Seferleri ya da Yahudiler ile Müslümanlar’a İspanya’da zorla Hristiyanlığın kabul ettirilmesi geliyor“ şeklinde konuştu.

İslam Konseyi Başkanı Ali Kızılkaya da Papa’nın ifadelerini ‚son derece talihsiz ve rahatsız edici’ bulduğunu belirterek, “Papa ziyaretinin başlangıcında siyasilerden kültürler ve dinlerarası diyaloğun güçlendirilmesini istemişti. Kendi sözleri bu diyaloğa olumlu katkıda bulunmuyor“ dedi. Bu arada Fransa’daki Müslüman dernekleri de Papa’dan derhal sözlerine açıklık getirmesini istedi. Fransa İslam Konseyi Başkanı Dalil Boubakeur Katolik kilisesini, İslam’ı bir din olarak gördüğünü ve siyasi bir ideoloji olan İslamcılık ile eşdeğer tutmadığını açıklıkla belirtmeye çağırdı.

Vatikan'dan açıklama

Gelen tepkilerin ardından Vatikan’dan bir açıklama yapıldı. Vatikan, Papa 16. Benediktus'un diğer dinler ve kültürlere saygı duyulmasından yana olduğunu, bunun İslam dini için de geçerli olduğunu bildirdi. Açıklamada şu ifadeler kullanıldı: ''Papa, diğer dinler ve kültürlere saygı duyulmasından yanadır. Bu, İslam için de geçerlidir. Ancak şiddeti, dinsel gerekçelere dayandırmaya açık ve köklü biçimde karşı çıkmak da Papa'nın son derece önem verdiği bir konudur.''

Papa’nın Müslüman inananların duygularını incitme gibi bir niyeti olmadığı belirtilen Vatikan sözcüsü, ''Papa'nın konuşmasında, Tanrı'ya değer vermemekten, kutsala hakareti, özgürlüğün parçası sayan duyarsızlıktan uzak durulması için Batı kültürüne yönelik bir uyarı söz konusudur“ dedi.

Papa ne demişti?

Papa 16’ncı Benedikt’in Almanya ziyareti sırasında daha önce teoloji profesörlüğü yaptığı Regensburg Üniversitesi’ndeki konuşmasının yankıları büyüyor. Papa, bilim adamları önünde yaptığı konuşmada Bizans İmparatoru Manuel Paleologos’un Hristiyanlık ve din eğitimi almış Farsi ile tartışma sohbetinden alıntı yaparak Hristiyanlık ile İslam arasındaki farkların altını çizmişti.

Papa, 14'üncü yüzyılda, Bizans İmparatoru II'inci Manuel'in; "Muhammed, hangi yeniliği getirmiştir, onun getirdikleri arasında sadece kötülükleri ve insani olmayanları bulursun, vaadettiği inancı kılıçla yayma emri gibi. Tanrı kan dökülmesini sevmez" sözlerinden alıntı yapmıştı. Bu alıntının ardından kendi sözleriyle devam etmiş ve İslam'da Tanrı ile akıl arasında ayrılmaz bir bağ bulunmadığını, İslami Cihad’ın, akla ve Tanrı'ya aykırı olduğunu belirtmişti. Ancak Papa’nın Kuran’da dinde zorlamanın olmadığı yönündeki sureye de atıfta bulunması, eleştirileri hafifletmeye yetmedi.