TÜR 2112 Klimagipfel Abschluss II

İki hafta boyunca kıran kırana müzakerelere ve çetin pazarlıklara sahne olan zorlu iklim maratonu Cumartesi günü Kopenhag’da saatler 15:26’yı gösterdiğinde, 20 saatlik gecikmeyle son buldu. Uykusuzluk, yorgunluk ve bitkinlik müzakereleri yürüten temsilcilerin yüzlerinden okunuyordu. 25 ülke liderinin doğrudan katıldığı müzakerelerde üzerinde anlaşma sağlanan mutabakat metni konferans salonuna getirildiğinde bazı ülkelerin tepkisi sert oldu.

“Geleceğimiz satılık değil”

Pasifik’teki Tuvalu adasının temsilcisi Ian Fry, “Ülkemiz ve halkımızın geleceğine ihanet etmemiz için masaya para konuluyor. Geleceğimizi satılığa çıkarmadık, bu belgeyi kabul etmiyoruz” sözleriyle tepkisini dile getirdi. Protestoya, Venezuela ve Küba gibi ülkeler de katılınca devreye Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki Moon girmek zorunda kaldı. Genel Sekreter, konferansın fiyaskoyla sonuçlanmaması için bu ülkeleri ikna etti, mutabakat metninin kabul edilmesini sağladı. Ban, şöyle konuştu:

“Bu belgenin bağlayıcı bir antlaşmaya dönüştürmek zorundayız. Önümüzdeki aylarda dünyanın önde gelen siyasetçileriyle bunu başarabilmek için çalışacağım”

Bağlayıcılığı olmayan mutabakat

Küresel ısınmasının önlenmesi için Kopenhag’da uluslararası bir antlaşma üzerinde uzlaşma sağlayamayan liderler, bağlayıcılığı bulunmayan bir metni, “Kopenhag mutabakatını” kabul etti. Bu metinde, “küresel sıcaklık artışını maksimum 2 derece ile sınırlandırma amacıyla, gaz salınımına kısıtlama getirilmesi gerektiği'' yönünde ifadelere yer veriliyor. Konferansta, küresel ısınmayla mücadele için yoksul ve gelişmekte olan ülkelere de, 2020 yılına kadar toplam 100 milyar dolar yardım sözü verildi. Küresel bir iklim sözleşmesi ve emisyonlara bağlayıcı sınırlamalar getirilmesi için müzakerelerin ise gelecek yıl da sürdürülmesi kararlaştırıldı.

Gözler Almanya ve Meksika’da

Peki, gelecek yıl önce Almanya’nın Bonn kentinde yapılacak toplantı ve ardından da Meksika’da düzenlenecek İklim Konferansı’nda bağlayıcı bir anlaşma metnine ulaşılabilecek mi? Kopenhag’da böyle bir anlaşmayı engelleyen ülkelerden olan ABD’nin Başkanı Barack Obama şunları kaydetti:

“Son derece zorlu ve çetin müzakerelerden sonra üzerinde uzlaşılan metin, gelecek yıllarda uluslararası alanda atılacak adımların zeminini oluşturması açısından büyük önem taşıyor. Bu ilerleme kolay kaydedilmedi ve yeterli olmadığını da biliyoruz. Ancak emisyonların önemli ölçüde azaltılması için çabalarımızı, Kopenhag’da yakaladığımız momentumun üzerine inşa etmeliyiz.”

Merkel: Bir ilk adım

Almanya Başbakanı Angela Merkel de, Kopenhag İklim Zirvesi'nin sonuçlarını savundu. Merkel, bağlayıcı bir anlaşma üzerinde anlaşma sağlanamayan zirvenin, “en azından bir ilk adım” olduğunu vurguladı. Başbakan Merkel, Welt am Sonntag gazetesine yaptığı değerlendirmede, Kopenhag'da varılan uzlaşma temelinde, iklim değişikliği ile mücadelede yeni bir küresel stratejinin oluşturulabileceğini kaydetti.

Kopenhag’daki uzlaşı metnine onay vermekte bir hayli zorlandığını aktaran Merkel, müzakerelerin son derece çetin geçtiğini belirtirken, “Sürecin tamamen kopmasıyla, mümkün olanı kabul edip yola devam etmek arasında karar vermek zorunda kaldık” dedi.

Almanya Federal Çevre Bakanı Norbert Röttgen ise “Meşakkatli pazarlıklarda, provokasyon, terbiyesizlik ve sorumsuzluğa kadar bir çok şey yaşadık. Ama bu sorunu Birleşmiş Milletler çerçevesi dışında çözme alternatifimiz yok” değerlendirmesini yaptı.

Muhalefette hayal kırıklığı ve öfke

Almanya’daki muhalefet partileri ise hükümete tepkili. Yeşiller Partisi Eş Başkanı Claudia Roth son derece öfkeli olduğunu kaydetti. Kopenhag’da yaşananları “Bunu aklım almıyor” sözleriyle değerlendiren Roth, Kopenhagen zirvesinin başarısızlıkla sonuçlandığını ve son derece şaşkın ve kızgın olduğunu kaydetti. Sosyal Demokrat Parti lideri ve eski çevre bakanı Sigmar Gabriel de sert konuştu. Gabriel, “liderlerin çocukları ve torunlarının gelecekleri üzerinde oyun oynamalarını utanç verici buluyorum” dedi.

Liderlere “ihanet” suçlaması

Çevre örgütleri de aynı görüşte. Greenpeace Direktörü Güney Afrikalı Kumi Naidoo liderleri ihanetle suçladı:

“Bu yoksullara, son derece zayıf konumdaki ülkelere, küçük ada devletlerine; dünyadaki tüm çocuklara ve gelecekte dünyaya gelecek olan çocuklara yapılan büyük bir ihanettir.”

© Deutsche Welle Türkçe

DW/Ajanslar, DA/AŞ