Libya'dan olumlu bir adım daha

Libya, 1988 yılında İstoçya’da Lockerbie üzerine düşen Pan-Am uçağının bombalanmasının sorumluluğunu kabul ederek tazminat ödemesinin ardından, 1989’da Fransız havayolu UTA’ya ait düşen uçağın da bombalanmasındaki sorumluluğunu da üstlendi. Libya, olayda ölen 170 yolcunun ailesine toplam 170 milyon dolar ödemeyi kabul etti. Tazminatların ödeneceğini garantileyen anlaşma da Paris’te düzenlenen törenle imzalandı.

Lockerbie’nin ardından bu olayın sorumluluğunu da üstlenmesi Libya’nın artık değiştiği yorumları yapılıyor. İmza töreninde ölen Fransızlar’ın ailelerinin sözcüsü Guillaume Denoix de Saint Marc bu noktaya dikkat çekerek, Libya’nın değiştiğini gösterdiğini belirterek, ”Bizim için artık Libya’nın geleceğini tekrar inşa etmeye başlamasını görmek çok önemli” diye konuştu.

BM yaptırımları kaldırıldı

Ülkesine yönelik uluslararası yaptırımların, ambargoların kaldırılmasını isteyen Libya’nın amacı da bu zaten, değiştiğini göstermek. Nitekim, Libya’nın 11 Eylül 2003’te Fransız uçağının bombalanması sonucu yolcuların ailelerine tazminat ödemeyi kabul edeceğini açıklamasının ardından Fransa, Libya’ya yönelik BM yaptırımlarının kaldırılmasını öngören BM Güvenlik Konseyi karar tasarısına veto tehdidini kaldırmıştı.

Libya, geçen yıl 1988 yılında İskoçya’da Lockerbie üzerine bombalanarak düşen uçağın Amerikan Pan-Am uçağının 270 yolcunun ailelerine 2.7 milyar dolar maddi tazminat ödemeyi kabul etmişti. Libya’nın bu adımıyla Batı’yla olan ilişkileri de yumuşaya başlamış ve BM yaptırımlarının kaldırılması gündeme gelmişti.

Libya denetçilere de kapılarını açtı

Libya’nın uluslararası toplumu memnun eden olumlu çıkışları sadece bunlar değil. Libya lideri Muammer Kaddafi, kitle imha silahı programlarının tasfiyesi ve nükleer tesislerini Uluslararası Atom Enerji Ajansı denetçilerine açacaklarını açıklamıştı. Ve bu karar dünya liderleri tarafından takdirle karşılandı.

Bu karar, Lıbya’nın 1986 yılında alınan ve Amerikan petrol şirketlerinin Libya’dan ayrılmasını öngören Amerikan yargısının kaldırılmasını ve ABD ile ilişkilerine yeni bir yön verilmesine amaçlayan bir adamı olarak yorumlandı. ABD’nin "Kaddafi’ye uluslararası terörizme destek vermesinin tehlikeli bir siyaset olduğunu” göstermek için 1987 yılında Trablus ve Bingazi’yi bombalamasının ardından, BM’nin Pan-Am uçağının Lockarbie üzerinde sabote edilmesineden sorumlu tutarak Libya’ya 1992 lılında yaptırım uygulamaya başlaması Libya’yı yalnıslığa itmişti.