Kıbrıs’ta Lokmacı Kapısı 45 yıl sonra açıldı

Açılış için düzenlenen törenin ardından Lefkoşa Türk Belediyesi Başkanı Cemal Bulutoğluları ile Lefkoşa Rum Belediyesi Başkanı Eleni Mavro kapının önce Türk tarafına sonra Rum tarafına geçtiler.

Kıbrıslı Rumlar Kuzey Kıbrıs’a geçerken kimlik göstererek giriş yaptı. Lefkoşa Türk Belediyesi kapının Türk tarafında vatandaşlara lokma dağıttı.

Belediye tarafından tutulan davul zurna ekibi açılışa şölen havası kattı.

Kıbrıs'ta toplumsal çatışmaların başladığı 1963 yılından buyana 45 yıldır kapalı bulunan Lefkoşa'daki Lokmacı kapısı (Ledra caddesi), törenle Kuzey Kıbrıs ile Kıbrıs Rum kesimi arasındaki yaya geçişine açıldı.

”İki halkın cesareti”

Kuzey Kıbrıs Bakanlar Kurulu'nun aldığı kararla Kuzey Kıbrıs ile Kıbrıs Rum kesimi arasında karşılıklı geçişlerin başladığı 23 Nisan 2003'den beri sürekli gündemde olan Lokmacı Kapısı'nın açılması nedeniyle Ledra caddesinin tam ortasında tören düzenlendi.

Kuzey Kıbrıs lideri Mehmet Ali Talat'ın BM ve AB ile müzakerelerden sorumlu Temsilcisi Özdil Nami törende yaptığı konuşmada, açılışın sembolik olduğunu ve pozitif bir havayı temsil ettiğini belirtti, iki halkın cesaret gösterdikten sonra tüm sorunların üstesinden geleceğini kaydetti. Nami, "iki tarafın birleşmesi için bir engelin daha ortadan kalktığını" ifade etti. Kıbrıs Başkanlık Danışmanı Yorgo Yakovu da "Kapılara gerek yok, her taraf açık olsun" diye konuştu.

BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs Özel Temsilci Vekili Elizabeth Sphere ise yaptığı konuşmada, BM'nin büyük bir başarı elde ettiğini, bundan sonra daha da güzel gelişmeler olacağını söyledi.

Uzlaşmaya Talat-Hristofyas görüşmesinde varıldı

Sembolik değeri olan Lokmacı kapısının açılması, adada ''olumlu bir adım'' olarak nitelendiriliyor. Ancak açılışın ''çözüm gibi algılanmaması'' ve ''adil ve kalıcı bir barışa doğru giden çok büyük bir adım olmadığına'' da dikkat çekiliyor.

Kıbrıs'ta 2003'ten sonra açılan 5. geçiş kapısı olan Lokmacı, 45 yıllık terk edilmişlik nedeniyle yoğun tadilatın ardından geçişlere açıldı.

Kuzey Kıbrıs lideri Talat ile Kıbrıs Cumhurbaşkanı Dimitris Hristofyas arasında 21 Mart'ta yapılan ilk görüşmede varılan mutabakat uyarınca bölgede çalışmalara başlayan Lefkoşa Türk ve Rum belediyeleri, binaların tadilatından asfaltlama ve temizliğe kadar günlerden beri bölgede yoğun çalıştı.

Belediyelerin bölgedeki çalışmaları, açılışın ardından da sürecek. Bölgedeki binaların restorasyon çalışmalarının aylar süreceği belirtiliyor.

Belediyelerin bölgedeki çalışmalarının bugün de geç saatlere kadar devam etmesi bekleniyor.

Bölünmenin sembolü

Kuzey Kıbrıs ile Kıbrıs Cumhuriyeti arasında yaya geçişine açılan Lefkoşa'daki Lokmacı barikatı, Kıbrıs'ta Türkler ve Rumlar arasındaki ''çatışmanın ve bölünmenin sembolü'' olarak niteleniyor.

Lokmacı, EOKA'cı Rumların 1956'dan beri Enosis (Kıbrıs'ı Yunanistan'a bağlama hayali) mücadelesinin Kıbrıs'ta yarattığı çatışmanın sembolü olarak görülüyor. Kıbrıs önce Lokmacı'da bölündü.

Lokmacı, yani Ledra caddesi, 1963'de Enosis yüzünden barikatla ayrıldı. 1974'te de Makarios'a karşı yapılan darbeden dolayı Türk tarafı Lokmacı'ya, Rum tarafı da Ledra caddesindeki barikata duvar ördü.

Lokmacı, ''Kıbrıs'ı Enosis hedefiyle bölenlerin sembolü'' olarak da niteleniyor.

Esnaf memnun

Lokmacı kapısının geçişlere açılmasından bölge esnafı memnun.

Birçok esnaf, kapının geçişlere açılması nedeniyle dükkanlarına restorasyon yaptırdı. Kapalı olan bazı dükkanlar da yenilenerek açıldı.

Lokmacı kapısının karşılıklı geçişlere açılmasının diğer önemli bir yanı da Kıbrıs'ın ilk bölündüğü yerden, iki tarafın başkenti Lefkoşa ''birleştirilmiş'' olacak.

Lokmacı kapısını açma çalışmaları 2005'in son aylarında başladı. Kuzey Kıbrıs yönetimi, kapının açılması için kasım 2005'de bölgede çalışmalara başladı ve Lokmacı'daki duvarı 24 Kasım 2005 gecesi yıktı.

Bölgeye, geçişlerde, nöbet yerine giden askerle yayaların karşılaşmaması için üst geçit yapıldı.

Üst geçidin yapılmasına 12 Aralık'ta başlandı ve 24 Aralık 2005'de üst geçit bitirildi. Üst geçidin yapımı için yaklaşık 1 milyon YTL harcandı ve bunun yarısını Türkiye'nin Lefkoşa Büyükelçiliği karşıladı.