1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Küresel ısınma havamızı bozdu

Derleyen: Ahmet Günaltay27 Temmuz 2007

Avrupa'da bir yandan yoğun yağışlardan sel baskınları yaşanırken diğer taraftan aşırı sıcaklığın kuraklığa yol açması uzmanları düşündürüyor. İklim koşullarındaki değişimde küresel ısınmanın rol oynadığı tahmin ediliyor.

https://p.dw.com/p/BMjL
Sel felaketi yaşayan İngiltere'de çevreciler "artık yeter" pankartıyla siyasetçileri harekete geçmeye çağırdılar.
Sel felaketi yaşayan İngiltere'de çevreciler "artık yeter" pankartıyla siyasetçileri harekete geçmeye çağırdılar.Fotoğraf: picture alliance / dpa

Ortada henüz somut bilimsel kanıtlar yok. Ama uzmanlar aşırı iklim koşullarının artışıyla küresel ısınma arasında kesin bağlantı bulunmasının kuvvetle muhtemel olduğunu belirtiyorlar. BM İklim Raporu’nu hazırlayan ekipte yer alan, Potsdam kentindeki iklim araştırmaları enstitüsünün uzmanlarından Stefan Rahmstorf iklimin ısınmasıyla sıcak dalgalarının ve kısa süreli yoğun yağışların arttığını söylüyor.

Küresel ısınmanın özelliği

İngiltere’deki sel manzaraları bundan beş yıl önce Almanya’nın Elbe nehri boyunca yaşanan sel felaketini hatırlara getiriyor. 2002 afetinde 21 kişi ölmüş, 300 bin kişi de maddi kayba uğramıştı. “Küresel ısınmanın yağışları arttırmasına ısınan havanın genişleyerek daha fazla buhar toplaması yol açıyor”, diyen Rahmstorf buna İngiltere’deki hava şartlarını örnek gösteriyor.

2007 haziranı, İngiltere’de yağış rekoru kırılan yaz ayı olarak tarihe geçecek. Ancak haziranın aynı zamanda çok da sıcak geçtiğini söyleyen Alman uzman, “oysa yağışın bol olduğu ayların nispeten serin geçmesi gerekirdi” diyerek aşırı iklim şartlarının aynı zaman dilimine rastlamasının da küresel ısınmanın bir özelliği olduğunu vurguluyor.

Aşırı yağışlar sel getiriyor

İngiltere'nin kuzeyindeki Catcliffe'ni diğer yüzlerce yerleşim yeri gibi sel vurdu.
İngiltere'nin kuzeyindeki Catcliffe'ni diğer yüzlerce yerleşim yeri gibi sel vurdu.Fotoğraf: AP

Frrankfurt’taki Atmosfer ve Çevre Enstitüsü’nün direktörü Profesör Christian Schönwiese de aşırı iklim şartlarıyla karşılaşma ihtimalinin arttığından söz ediyor. Almanya’nın gelecekte yazı nasıl geçireceği sorusuna verdiği yanıt ilk bakışka çelişkili görünüyor. Schönwiese’ye göre Almanya’nın doğusunda yazlar sıcak ve kurak geçecek. Mevzi sağanak yağışların süresi kısa ama şiddetli olacak. Bilimadamları nehirlerin taşmasına bu kıvamdaki yağışların yol açtığını hatırlatıyorlar.

Ancak uzmanlar çok eskiden de sel ve su taşkınlarının olduğunu ve İngiltere’de yaşanan son günlerin sel felaketini tek başına iklim değişikliği ile gerekçelendirmenin doğru olmadığını belirtiyorlar. Yaptıkları benzetme de şu: Hileli zarla sürekli altı atılabilir ama hangi altının manipülasyona, hangisinin ise ihtimal hesaplarına borçlu olunduğu saptanamaz.

1893'ten beri en sıcak yıl

Yağışların ve ortalama sıcaklığın arttığı ise yadsınamaz. Almanya 1893 sonrasının en sıcak oniki ayını geçirdi. Sıcaklıkla birlikte buharlaşma da artıyor ve atmosfere daha fazla enerji yüklenmiş oluyor. Öncelikle İngiltere ve Almanya üzerinden Akdeniz’e uzanan alçak basınç sistemleri güneyden yüklediği rutubeti Alpler bölgesinde aşırı yağmura dönüştürüyor. Akdeniz, orta Avrupa’nın sel felaketlerine su kaynağı oluyor. Meteoroloji uzmanlarının en büyük sıkıntısı şiddetli sağanakları önceden kestirme imkanının dar olması. Araştırmacılar şimdilik sadece şiddetli yağış ihtimalindeki değişikliği hesaplayabiliyorlar.