Kuzey Kore müzakereleri çıkmaza girdi

Kuzey Kore yönetiminin ABD Başkanı George W. Bush’u Adolf Hitler’e benzetmesinden de, sağı solu belli olmayan Kuzey Kore’nin, dünyanın kriz bölgelerine bir yenisinin eklenmesini göze aldığı anlaşılıyor.

"Şer ekseni" baş ağrıtıyor

Kendi icadı olan şer ekseni, ABD Başkanı George W. Bush’un başını ağrıtıyor. Önce İran, uranyum zenginleştirmekten vazgeçmeyeceğini duyurmuştu. Şimdi de Kuzey Kore, nükleer programıyla ilgili olarak ABD ve komşuları Rusya, Çin, Japonya ve Güney Kore ile başlattığı görüşmelerin yeni turunu iptal etti. Dışişleri bakanlığı altılı görüşmelerin anlamsız olduğunu, bu nedenle de yeni tur görüşmelerin ön hazırlığı için uzmanlar düzeyinde yapılması öngörülen buluşmaya katılınmayacağını duyurdu.

"ABD'nin hasmane tavrı"

Uzmanlar toplantısının bu hafta içinde, yeni tur resmi müzakerelerin ise Eylül ayı sonlarında Pekin’de yapılması kararlaştırılmıştı. Kuzey Korre Dışişleri Bakanlığı görüşmelere katılmama kararına, ABD’nin sözde hasmane tavrını gerekçe gösterdi. Bu tanımlamayla kuşkusuz, Amerikan ve Güney Kore donanmalarının katıldığı ve bugün başlayan iki haftalık ortak deniz tatbikatı kastedilmekteydi. Kuzey Kore tatbikatın aslında istila hazırlığı olduğunu öne sürüyor. Amerikan Savunma Bakanlığı, ortak tatbikatın, az sayıda askeri birliğin katılacağı bilgisayar üzerindeki savaş senaryosundan başka bir şey olmadığını duyurmuştu.

Bush'a Hitler benzetmesi

Pyöngyang yönetimi bu kez Başkan George W. Bush’u çok ağır sözlerle tahkir etmekten de geri durmadı. Bush’u, barış içindeki dünyayı cehenneme çevirmekle suçlayan Kuzey Kore yönetimi, ABD Başkanı’nın Irak’ta soykırım başlattığını ve bu davranışıyla Adolf Hitler’i bile gölgede bıraktığını telaffuz etmekten çekinmedi. Bakanlık sözcüsü Başkan Bush’un Kuzey Kore devlet Başkanı Kim Yong İl’e hakaret ettiğini öne sürdüğü basın toplantısında, ‘bu nedenle Kore Dumokratik Halk Cumhuriyeti Bush’un insan ahlakından nasibini alamamış bir siyasi aptal olduğunu söylemekte haklıdır’, cümlesini kullandı.

Görüşmelerin ruhundan uzaklaşıldı

Başkan Bush, geçen hafta Kuzey Kore lideri Kim Yong İl’i tiran olarak adlandırmasının karşılığını böyle aldı. Pyöngyang yönetimi, Başkan’ın böylelikle nükleer programla ilgili görüşmelerin ruhundan ve diyalog için ortaklaşa benimsenen ilkelerden uzaklaştığını vurgulamış oldu. ABD Komünist Kore’yi iki yıldır gizlice nükleer silah geliştirmeye çalışmakla suçluyor. Kim Yong İl ise nükleer programı durdurma karşılığında güvenlik garantisi ve elektrik üretiminde kullanmak üzere petrol yardımı talep ediyor. Haziran ayındaki son tur görüşmelerde ABD, nükleer programını, ilerde son vermek üzere dondurması şartıyla Kuzey Kore’nin bu taleplerini kabul edeceğini duyurmuştu.

Bu garantileri yeterli bulmayan kim Yong İl’in Bush’un başkanlık yarışındaki rakibi John Kerry’e bel bağladığı anlaşılıyor. Bu nedenle Pyöngyang’dan gelen tehditlerin abartılmaması gerektiğini belirten Güney Koreli yetkililer, Kuzey Kore’nin her sertleşişten sonra görüşmelere katılıp uzlaşmaya razı olduğunu söylüyorlar. Seul’deki hükümet çevrelerince, Kuzey Kore’nin altılı görüşmelerden kesinkes çekilmediği de hatırlatılıyor.