Kuzey Kore görüşmeleri çıkmazda
3 Mayıs 2005
Washington yönetimi, geçen hafta Kuzey Kore’nin bir yeraltı nükleer denemesi yaptığı uyarısında bulunmuştu. Amerikalı yetkililere göre, Kim Jong-il liderliğindeki Pyöngyang yönetimi, Haziran ayında bir nükleer silah ateşleyebilecek konumuna ulaşacak. Diğer yandan, üst düzey bir Amerikalı istihbarat yetkilisi Kuzey Kore’nin füzelerini nükleer başlıkla donatabilecek duruma geldiğini ileri sürdü.
Kuzey Kore yönetimi de gerek diplomatik gerekse askeri yollardan güç gösterisi yapmaya devam ediyor. Pyöngyang, geçen ay füzeleri dilediği an nükleer başlıkla donatabileceğini duyurmuştu. Kuzey Kore yönetimi son açıklamasında ise ABD Başkanı George Bush’u holiganlıkla suçladı ve erkekliğinden kuşku duyulduğunu ilan etti. Henüz birkaç gün önce Kuzey Kore, Japonya istikametinde kısa menzilli bir füze fırlattı.
Güney Kore ve Japonya’nın söz konusu füze denemesine tepkisi daha ılımlı düzeyde kalırken, Washington olayı „planlı bir provokasyon“ olarak değerlendirdi. Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı Condoleeza Rice, Kuzey Kore’yi sert şekilde uyararak “ABD, Asya ve Pasifik bölgesinde caydırıcı güce sahiptir. Pyöngyang yönetimi bu gerçeği görüp 6’lı görüşmelere yeniden geri dönmelidir. Masada, füzeler konusu da ele alınabilmeli” dedi,
Siyasi gözlemciler kuşkulu
Siyasi gözlemcilerin değerlendirmeleri, Kuzey Kore’in nükleer programının tartışıldığı 6’lı görüşmelerin tamamen çıkmaza gireceği yönünde. Bu değerlendirme, Kuzey Kore’nin hızla silahlanmaya devam etmesi, füze denemeleri ve henüz doğrulanmayan nükleer silah denemesine dayandırılıyor. Kuzey Kore zaten Şubat ayında nükleer silaha sahip olduğunu ilan ederek görüşmelerden çekildiğini duyurmuştu.
Pyöngyang’a uluslararası toplumda destek veren tek ülke olarak ön plana çıkan Çin Halk Cumhuriyeti dahi Kuzey Kore’yi müzakere masasına yeniden oturma konusunda ikna edemedi. ABD’nin Kuzey Kore’ye yeniden masaya dönmek için Haziran ayına kadar süre vereceği belirtiliyor. Washington’un bu sürenin bitiminin ardından Pyöngyang’a karşı tavrını sertleştirmesi bekleniyor.
BM’nin devreye girmesi gündemde
Kuzey Kore yönetimini ikna etme girişimlerinde bir başka alternatif olarak BM Güvenlik Konseyi’nin devreye sokulması gündemde. Japonya böyle bir girişime destek vereceğini açıkladı. Öte yandan, Kuzey Kore’ye deniz ablukası uygulanması da seçenekler arasında sayılıyor. Ancak Pyöngyang yönetimi hem Güvenlik Konseyi’nin devreye sokulması hem de abluka seçeneğini bir savaş ilanı olarak değerlendireceğini duyurdu.