Kudüs'te başarısız bir zirve

“’En önemli sorun güvenlik!’ İsrail tarafının sözcüsü, uzun zamandır beklenen Şaron-Abbas buluşmasının sonuçsuz kalmasının yarattığı hayal kırıklığını bu sözlerle örtmeye çalıştı. İki politikacı, İsrail’in Gazze’den geri çekilmesinin koşullarını konuşacaktı, ama ortak bir dil bulamadıkları anlaşıldı. Filistinliler hayal kırıklıklarını gizlemiyor İsrailliler ise iyimser.

Tarafların bunu Kudüs’te bir araya gelmeden önce bildiği kesin. Bu düzeyde bir buluşma öncesinde, konuşulacak tüm konularda ön hazırlıklar yapılır ve hangi konularda uzlaşma olduğu önceden bilinir. Şaron-Abbas ikilisinin buna rağmen bir araya gelmesinin tek nedeni, uluslararası kamuoyunun ilgisi. Doğrudan görüşmelere başlanacağı sinyali daha ilkbaharda verilmişti. Sadece İsrailliler’in Filistin tarafının yeterince güvenlik önlemleri almamasını bahane etmesi nedeniyle sürekli ertelendi.

İsrail’in itirazları aslında bahane, çünkü aylardır ateşkes söz konusu. İsrail’in normalleştirme önlemleri ile bu ateşkesi desteklemesi gerekirdi. Ama bu konuda adım atmadı. Burnu büyük bir tavırla bir kaç Filistinli tutukluyu serbest bırakmak ve Batı Şeria’daki birkaç yerleşim yerini boşaltmakla yetindi.

Bunlar, Abbas’ın ılımlı politikasını haklı çıkarabilecek, halkına başarı olarak sunabileceği adımlar değil. Aynı zamanda Filistin liderinin, Hamas ya da İslami Cihad gibi örgütleri İsrail’in Gazze Şeridi’nden çekilmesini ve ardından en kısa zamanda Filistin devleti kurulmasını öngören politik planına dahil edemediğini görmek gerek. Abbas bu yüzden seçimlerin ertelenmesini bile öngörmüştü.

Böyle bir ortamda Şaron-Abbas buluşması kesinlikle gerekli idi. Aslında konuşmaları, düzeltmeleri gereken çok şey vardı ve hala var. Ama yapmadılar. Buluşma öncesinde başlayan şiddet iki tarafı da esir aldı, aslında tam da bu yüzden ilerleme sağlamalıydılar. Havaalanı ya da limanların açılması gibi konularda varılacak uzlaşma umut yaratabilirdi.

Şaron, bir kez daha yapmakla çoktan yükümlü olduğu şeyleri yapacağını açıklamakla yetindi. Yaklaşık 1,5 yıldır konuştuğu Gazze’den çekilme planını, istese bir kaç gün içinde gerçekleştirebilir. İsrail Başbakanı’nın bu planı uygulamaya pek niyetli olmadığı ve fırsat bulduğu anda geri çekeceği gittikçe daha iyi anlaşılıyor.

Şaron’un karşı tarafı dürüst olmamakla suçlamaya da hiç hakkı yok. Abbas ile buluşmasından kısa bir süre önce, Kudüs çevrelerinden Filistin bölgelerinin etrafına inşa edilen ve tüm dünya tarafından eleştirilen duvarın güvenlikle ilgisi olmadığı, sadece politik nedenlerle yapıldığı duyuldu. Gerekçesi de Filistinliler’le daha önce varılan anlaşmaları tek taraflı ihlal edebilmek.“