1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Kırgızistan'da Cumhurbaşkanlığı seçimleri yapılıyor

Darya Bryantseva9 Temmuz 2005

Ülkede Mart ayında, dönemin Cumhurbaşkanı Askar Akayev, yolsuzlukla suçlanmış, halk sokaklara dökülüp protesto gösterileri düzenlemişti. Bölgede son durum nasıl ve halkın beklentisi neler? DW’nin bölgedeki muhabiri Darya Bryantseva bu sorulara yanıt aradı.

https://p.dw.com/p/AajC
Seçimlerin favorisi Bakıyev
Seçimlerin favorisi BakıyevFotoğraf: AP

Kırgızistan’daki Devlet Başkanlığı koltuğuna toplam 6 politikacı aday, ama anketler görevi geçici olarak yürüten şu anki devlet Başkanı Bakiyev’in galip olacağını söylüyor. Anketlere göre halkın yüzde 75’i Bakiyev’i seçecek.

Kurmanbek Bakiyev’in ardından ikinci sırada gelen aday ise şu anki İnsan Hakları Sorumlusu Dursunbey Bekir Uluğ. Müslüman halkın temsilcisi olan Dursunbey Bekir Uluğ, tüm yetkilerin kendisinde toplandığı islamcı bir devlet kurma sözünü veriyor.

Bir kadın aday da var

Kırgızistan’daki devlet başkanlığı seçimlerinde bir de kadın aday var. Toktayım Umetaliyeva adlı kadın aday şimdiye dek sivil toplum örgütlerinde faaliyet göstermiş. Umetaliyeva Kırgısiztan Devlet Başkanlığı'na aday olmasını şöyle açıklıyor:

“ Bir kadın olarak, ülkemizin gidişatı ve erkeklerimizin karaktersizlikleri beni çok kaygılandırıyor. Devlet Başkanlığına aday olmamın nedeni bir nevi nefsi müdafa. Bu duyguyu tüm ülkeye yaymak istiyorum. Akrabalarım, çoluk çocuk, herkes adaylığımdan çok memnun, sadece eşim biraz kaygılı. Devlet başkanlığı adaylığımla düşman edinmemden korkuyor”.

Bakıyev'e eleştiri

Kırgızistan’daki seçimlere toplam 6 aday katılsa da, siyasi çevreler Bakiyev’i seçimleri olumsuz yönde etkilemekle suçluyor. Eleştirmenler, ülkede Bakiyev’den başka hiçbir adayın seçim afişlerine rastlanmadığını, halkın alternatif olup olmadığını anlamakta güçlük çektiğini belirtiyorlar. Bu arada Bakiyev’in seçim kampanyasında iki önemli konu göze çarpıyor. İstihdam ve güvenlik. Bakiyev, eski devlet başkanı Akayev döneminde de nüfusun yoğun olduğu fakir güneyli Kırgızların temsilcisi olarak görülüyordu.

Bakıyev'in sağ kolu Kulov

Pazar günü yapılacak seçimlerden Bakiyev’in galip çıkması halinde başbakanlık görevine Bakiyev’in sağkolu Felix Kulov’un gelmesi bekleniyor. Kulov bir televizyon kanalına verdiği demeçte geçiş yönetiminin başında olmalarının seçimleri lehlerine çevirebileceğini, ancak bunun seçimlerin tarafsızlığını etkilemediğini söyledi.

Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı ise Kırgızistan’daki Devlet Başkanlığı seçimlerinin tarafsızlığından şüpheli. Televizyon kanallarında Bakiyev hakkında sadece olumlu haberler yayımlandığını belirten uzmanlar, maddi açıdan da Bakiyev’in konumunun diğer adaylardan çok daha avantajlı olduğunu söylüyor. Öte yandan diğer adayların da televizyon programlarına katılma ve tartışmalarda görüş belirteme şanslarının bulunduğu belirtiliyor. Uzmanları endişelendiren asıl sorun, seçimlere ilginin az olması ihtimali, çünkü seçimlere katılımın yüzde 50’nin altında kalması halinde sonuçlar geçerli sayılmayacak ve yeniden seçimlere gidilecek. Yeni seçimlere de şimdiki adayların katılma hakları yok. Bu nedenle şimdiki adaylar ülkesi dışında yaşayan seçmenlere de ulaşmaya çalışıyor.

Güvenlik önlemleri arttırıldı

Kırgızistan seçimlerinin güven ve huzur ortamında yapılabilmesi için geniş güvenlik önlemleri alındı. Peki halk bu ortamda sandığa gidecek mi, giderse kimi seçecek ve yeni hükümetten beklentileri ne? İşte Bişkek sokaklarındaki seçmenlerin söyledikleri:

"Ülkemizdeki güney kuzey sorunu çözülür ve azınlıkların dışlanmasın artık son bulur. Ekonominin de düzelmesi en önemli beklentimiz”.

“Aslına bakılırsa, ülkede şu anda cumhurbaşkanlığını hakeden hiç bir aday yok. Buna rağmen seçimlere gidip, kötünün iyisini seçeceğim. Öte yandan ülkede güven ortamının sağlanmasını da diliyorum”.