1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Kırgızistan'da Akayev dönemi resmen bitti

Karla Engelhard5 Nisan 2005

Moskova’da dün istifa ederek 26 Haziran’da planlanlanan devlet başkanlığı seçimlerinin yolunu açan Askar Akayev’in Kırgızistan’da görev dönemi bugün resmen son buluyor. Görev süresi içinde neden olduğu adam kayırmalar ve yolsuzluklar yüzünden devrilen Akayev, 15 yıl iktidar koltuğunda oturdu.

https://p.dw.com/p/AatO
Kırgızistan 26 Haziran'da seçimleri gidiyor...
Kırgızistan 26 Haziran'da seçimleri gidiyor...Fotoğraf: AP

Başkanlığı bugün son bulan Askar Akayev, Kırgızistan’da 15 yıl iktidar koltuğunda oturdu. Aynı zamanda eski bir Fizik Profesörü olan Akayev, iktidarının ilk döneminde reformcu ve demokrat bir siyasetçi olarak işe başladı. Ancak daha sonra, Kırgızistan’da özelleştirmeler başladığı sırada, önemli ve kar getiren işletmelerin başına ailesi ve yakınlarını getirdi. O zamandan bu yana ülkenin enerji sektörü, mobil iletişim ağı ve gıda endüstrisi sektörü Akayev ailesinin denetimi altında bulunuyor.

Yakın çevresi ile akrabalarına ait bu ekonomik gücün korunması için iktidarına sıkı sıkıya bağlı kaldı. Bu yüzden Akayev hükümetinin birçok üyesi kabineyi terk ederek, ya muhalefete ya da bilim dünyasına geri döndüler. Akayev döneminde bilim dünyasına geri dönenlerden biri olan eski Dışişleri Bakanı Muradbek İmaliyev, Akayev Ailesi’ni şöyle anlatıyor:

“Aile ve aşiret bağlarının Kırgızistan’da oynadığı rol çok büyüktür. Devlet dairelerindeki hemen hemen tüm çalışanlar aşiret ilişkileri ile getirilmişlerdir. Bunlar, çoğunlukla ülkenin kuzeyindeki, ekonomik olarak güçlü aşiretlerden geliyor. Bizdeki siyasal parti sistemini bozan en önemli faktör de işte bu aile ve aşiret ilişkileridir. Ayrıca, Sovyet dönemini çağrıştıran parti sözcüğü de hala olumsuz algılanmaktadır.”

Yolsuzluklar ve komşuluk ilişkileri

Akayev döneminde Kırgızistan’da yolsuzluklar da zirveye tırmanmıştı. Bu nedenle geçici Devlet Başkanı Kurmanbek Bakiyev de yolsuzluklarla mücadelenin yeni hükümetin başlıca görevlerinden biri olacağını vurguluyor. Bunun ötesinde, Özbekistan, Tacikistan ve Kırgızistan arasındaki Fergana Vadisi’ne ilişkin olarak bu üç devlet arasında sürekli görüş ayrılıkları başgöstermekte.

Vadi’nin Kırgızistan tarafında daha yoksul olan Özbekler yaşıyor. Burada işsizliğin yüksek olduğu, bu yüzden gençlerin aşırı İslamcı akımların propaganda tuzaklarına düştüklerine dikkat çekiliyor. Bu bölgede Usame bin Ladin taraftarı çok kişinin bulunduğu ve faaliyetlerini uyuşturucu ticaretinden sağladıkları belirtiliyor. Bu sorunlarla mücadalenin de yeni hükümetin öncelikli görevleri arasında olduğu vurgulanıyor.