İstikrar Paktı’nda uzlaşma

İstikrar Paktı’nda yapılan reform, Almanya ya da Fransa gibi, bütçedeki yeni borçlanmaları gayrı safi milli hasılalarının yüzde üçünü aşan ülkelerin, ısrarla tekrarladıkları bu ihlal için bahaneleri oldu. Bu uzlaşma Almanya ve Fransa Maliye Bakanlarını rahatlattı.

Eichel memnun

Avrupa Birliği Maliye Bakanları toplantısının sonunda basının önüne çıkan Almanya Maliye Bakanı Hans Eichel sonuçtan memnundu.

Maliye Bakanları toplantısından çıkan sonuca göre, istikrar paktının belkemiğini oluşturan ilke, yeni borçlanmanın gayrı safi milli hasılanın yüzde üçünü aşmaması ilkesine dokunulmadı. Ama üye ülkelere birkaç yıl bu sınırın üstüne çıkma hakkı tanındı, yüzde 3,5 hatta 3,9’a kadar. Oranın yüzde dördü bulmaması yeterli, en azından şimdilik.

“Kötü bir şaka“

Toplantı öncesinde Almanya Maliye Bakanı’nın bütçede borçlanmanın yüksekliğine, Almanya’nın birleşmesini gerekçe göstereceği söylentileri yayılmış, Avusturya Maliye Bakanı Karl-Heinz Grasser, bu öneriyi kötü bir şaka olarak nitelendirmişti:

“Bu gerekçe ancak kötü bir tarihi şaka olabilir. Onbeş yıl öncesindeki birleşme bugün istikrar paktının ihlali için gerekçe gösterilemez.”

Juncker zorlandı

Almanya Maliye Bakanı ise 15 yıl sonra da birleşmenin maliyetinin ekonomiyi etkilediğini konusunda ısrarlı idi ve sonuçta meslekdaşlarını ikna etti. AB Dönem Başkanı Lüksemburg’un aynı zamanda Maliye Bakanlığı da yapan Başbakanı Jean Claude Junker, yine de sonucu açıklamakta biraz zorlandı:

“Bazı önemli faktörlerin hesaba katılması konusunda ilkesel olarak anlaştık. Şimdi başlıklar halinde anlaştığımız bu faktörlerin içinin doldurulması gerekecek. Böylece üye ülkeler ve diğer kurumlar hangi faktörlerin dikkate alınacağını bilecekler.”

Yorumlar farklı

Önemli faktörler arasında Almanya’nın birleşmesi sayılmıyor, ama “Avrupa’nın birleşmesi” ifadesi ile kastedilen farklı bir şey değil. Hangi üyenin bu faktörü ne kadar hesaba katacağı da belli değil. Bir başka gerekçe, AB bütçesine yapılan doğrudan ödemeler. Maliye Bakanları sonuçtan memnun, ama yorumcular öyle düşünmüyor. Avrupa Birliği İstikrar Paktı’nın, euronun güçlü bir para birimi olmasında önemli rol oynadığını belirten gözlemciler, disiplin ilkelerinden bazı koşullarda vazgeçilmesinin pakt kurallarının bozulması anlamına geldiği görüşünde ve bunun euronun değerine yansıyacağını düşünüyor. Hans Eichel’ın yorumu farklı:

“Bu uzlaşma borçlanmanın kapısı açıldı demek değil, sadece ekonomilerin uyumunun daha ılımlı bir şekilde sağlanması anlamına geliyor.”

Bu Almanya’ya yüzde 3,7 oranındaki borçlanmasını düşürebilmek için zaman kazandırdı. Aksi takdirde gelecek yıl ceza ödemesi gerekiyordu ve bu parlamento seçimleri öncesinde muhalefetin eline önemli bir koz vermek olacaktı.