İsrail'de misket bombalarına soruşturma

İsrail askerlerinin verilen emirlerin dışına çıkarak Lübnan savaşı sırasında misket bombası kullandıkları yönündeki haber, İsrail Genelkurmay Başkanı Dan Halutz’u zor durumda bıraktı. Haaretz gazetesinin Güney Lübnan’a 4 milyon misket bombasının atıldığı haberi, daha önce bu konuda soruşturma açılmasına neden olmuştu. Bu kez uluslararası alanda kınanan misket bombaları kullanımının emirlere aykırı olduğu belirtiliyor.

Üstelik bombaların sivil halk arasında daha fazla etkili olması istenircesine İsrail yapımı değil, Amerikan yapımı olanları kullanıldığı iddia ediliyor. Haaretz gazetesinin haberine göre İsrail yapımı misket bombalarının sadece yüzde 1-2’si patlamıyor, Amerikan yapımı olanlarda ise % 30-40’ı. Patlamayan bu bombalar daha sonra adeta mini mayın işlevi görüyor ve en fazla sivil halka zarar veriyor.

Halutz’un açıklaması

Bu da İsrailli askerlerin Genelkurmay Başkanı Dan Halutz’un misket bombalarının dikkatli kullanılması ve sivil halka zarar verilmemesi emrinin aksine hareket ettiklerinin göstergesi. İddialara ilişkin soruşturma açılacağını duyuran İsrail Genelkurmay Başkanı, bu haberin ardından yaptığı açıklamada, “Hava kuvvetleri emre uyarak misket bombası kullanmadı. Kara kuvvetleri ise özellikle savaşın son günlerinde Güney Lübnan’a binlerce misket bombası yağdırdı” diye konuştu.

Ancak Genelkurmay Başkanı Dan Halutz, her ne kadar uluslararası alanda sert eleştiriler alan milyonlarca misket bombası kullanımını sürpriz olarak nitelendiriyorsa da verilen emrin yeterince açık ve kesin olup olmadığı konusunda kuşkular var. İsrail medyasına göre Halutz, misket bombaları kullanımı konusunda sadece genelleme yaptı.

Meşru olduğunu savunanlar var

İsrail kamuoyu ise şimdi emre itaatsizlik mi, yoksa uluslararası kurallara uyulmayıp milyonlarca misket bombasının sivil halkın yaşadığı bölgelere atılması mı daha kötüyü tartışıyor. Misket bombaları kullanımının uluslararası hukuk tarafından yasaklanmadığı görüşünü savunan İsrail hükümeti ise tartışmanın sona ermesinden yana.

İsrail ordusunda muvazzaf general, siyaset bilimi profesörü Ben Israel de “Genelkurmay Başkanı misket bombalarından haberli miydi, değil miydi? Bu tartışmanın Lübnan ile ne ilgisi var? Bu bombalar tamamen meşru. İstediğimiz gibi kullanırız. Artık bu tartışmayla bir son verelim. Aksi takdirde kendimize büyük zararlar vereceğiz” diyor.

İsrail medyasında yer alan haberlere göre Hizbullah milisleri ile çatışmaların sona erdiği 14 Ağustos’tan bu yana güney Lübnan’da büyük çoğunluğu çocuk 22 kişi misket bombaları yüzünden yaşamını yitirdi, 134 kişi yaralandı. Şimdiye kadar 800 farklı yerde 58 bin patlamamış bomba toplandı. Ve bunların büyük çoğunluğu yerleşim alanları yakınında bulundu.