1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

İsrail'de alternatif barış planı kavgası

10 Mayıs 2004

İsrail Başbakanı Ariel Şaron, Gazze Şeridi’ndeki Yahudi yerleşim birimlerinin boşaltılmasını öngören planın kendi partisi içinde reddedilmesinin ardından, alternatif bir plan üzerinde çalışıyor.

https://p.dw.com/p/AbI2
Şaron'un tutumu, iktidar partisini iki cepheye böldü
Şaron'un tutumu, iktidar partisini iki cepheye böldüFotoğraf: AP

Yeni planı ay sonuna kadar sunmayı planlayan Şaron, 17 Mayıs’ta gerçekleştireceği ABD ziyaretini de iptal etti. Başbakan Şaron, Ortadoğu planı nedeniyle partisini karşısına alırken, Savunma Bakanı Şaul Mofaz’ın son açıklaması partideki sağcı cepheyi daha da kızdırdı. Gazze Şeridi’ndeki Yahudi yerleşimlerini ‘tarihi hata’ olarak nitelendiren Mofaz, barış planı olsun ya da olmasın bu yerleşimlerin beş yıl içinde şu anki yerinde olmayacağını söyledi.

Washington'un desteği

Ortadoğu’da bundan sonra ne olacak? Bu sorunun yanıtını İsrail Başbakanı Ariel Şaron’un da bilmediği açık. Şaron’un partisi Likud’un üyeleri, liderlerinin siyasi planını bir hafta önce düzenlenen oylamada reddetmişti. Plan, Gazze Şeridi’ndeki az sayıdaki Yahudi yerleşim biriminin boşaltılmasını, bunun karşılığında uzun vadede Batı Şeria’dakilerin elde tutulmasını öngörüyordu. Şaron’un planı Washington’da da büyük destek buldu.

"Tarihi hata"

Likud partisi üyelerinin planı reddetmesinin ardından şimdi koalisyon hükümetinde derin bir çatlak oluşmuş durumda. Şaron başta ABD olmak üzere yurtdışına, yerleşim birimlerinden çekilme planından vazgeçmeyeceği güvencesini veriyor. İsrail Başbakanı planı yeniden gözden geçirerek üç hafta içinde yeniden sunacağını açıkladı, ancak güçlü bir sağ kanada sahip olan koalisyonda güçlü bir direniş yaşanıyor. Son olarak İsrail Savunma Bakanı Şaul Mofaz’ın açıklamaları yangını körükledi. Gazze Şeridi’ndeki Yahudi yerleşim birimlerini ‘tarihi bir hata’ olarak nitelendiren Mofaz, Gazze Şeridi’nin ‘Vaadedilmiş Topraklar’ın bir parçası olmadığını ve öyle ya da böyle beş yıl içinde burada yerleşim birimi kalmayacağını söyledi.

"Teröristler cesaretlendiriliyor"

Mofaz’ın sözlerine ilk tepki verenlerden biri, aşırı sağcı Milli Birlik’ten Eğitim Bakan Yardımcısı Zvi Hendel oldu. Hendel şunları söyledi: "Yahudiler öldürülürken Mofaz teröristleri cesaretlendiriyor. Bakanların çoğunluğu yerleşim birimlerinden yanadır ve yerleşim birimleri ile değil, terörle savaşılması gerektiği düşüncesindedir.’’

"Ölüm-kalım meselesi"

Bakanlar Kurulu’nda çoğunluğun Yahudi yerleşim birimlerini desteklemesinin normal olduğunu söyleyen Hendel, hükümeti sorumsuzlukla suçladı: ‘’Normal olmayan, sorumsuzca davrananlardır. Bu yerleşim birimlerinde insanların yaşadığını, bunun bir çocuk oyunu olmadığını anlamıyorlar. Bu, ölüm-kalım meselesidir.’’

"Şimdi ne olacak" sorusu

Şaron’un koalisyon hükümeti dağılma tehlikesiyle karşı karşıya. Başbakan çekilme planında ısrar ederse küçük ortak, sağcı cephe koalisyondan çekilmekle tehdit ediyor. Ama plandan vazgeçse bu sefer liberal Şinui partisi koalisyondan ayrılacak. Şaron şu aşamada taraflarla görüşmeler yürütüyor ve gerçek anlamda kendisini bağlayıcı ifadelerden kaçınıyor. Şaron’un ABD’ye planlanan ziyaretini iptal etmesinin nedeni de bu. Amerika’ya gitseydi, elleri boş gidecek ve Başkan Bush’a "Ortadoğu’da şimdi ne olacak" sorusunun yanıtını veremeyecekti.