İsrail yeni bir esir mübadelesine onay verdi

İsrail’deki 400’den fazla Filistin ve Lübnanlı tutukluya karşılık İsrailli işadamı Elhana Tannenbaum serbest bırakılacak ve Hamas militanlarınca öldürülen üç İsrail askerinin cesetleri de iade edilecek.

İsrail hükümetinin, ülke tarihinde sık sık başvurulan bir adımı çoğunlukla kabul etmesi kolay olmadı. 400 tutuklu karşılığında bir İsrail vatandaşıyla üç asker cesedinin iade edilmesini öngören Bakanlar Kurulu kararı tek oyluk çoğunlukla alınabildi. Esir mübadelesine Almanya aracılık etmiş ve uzun müzakereler sonunda Başbakan Ariel Şaron’u konuyu Bakanlar Kurulu'nun oyuna sunmaya ikna edebilmişti.

Mübadelenin ne zaman olacağı belli değil

Hükümetten karar çıkmış olmasına rağmen, mübadelenin gerçekleşme şansı ve ne zaman yapılacağı kesinlik kazanmış değil. Şaron hükümeti, öldürülen askerlerden alınacak genetik numuneyi incelemekte ısrar ediyor.

Lübnanlı Hizbullah lideri Şeyh Nasrullah da, 1979 yılında bir İsrail köyüne yapılan ve bütün aile fertlerinin öldürülmesiyle son bulan saldırının failinin 400 tutuklu arasında bulunmasını şart koşuyor. Hizbullah çevrelerince İsrail hükümetinin bu kişinin ilerde serbest bırakılabileceğini duyurduğu öne sürülüyor. Kudüs yönetimi ise bu iddiayı yalanlıyor.

Pilot Ron Arad'a ne oldu?

Bu dörtlünün dışında, İsrail’in karşı taraftan iadesini isteyebileceği başka kimse de bulunmuyor. Pilot Ron Arad’ın akıbeti meçhul. Ron Arad, 1986 yılındaki Lübnan işgali sırasında Güney Lübnan semalarında düşürülmüş ve çeşitli gruplarca alıkonduktan sonra Hizbullahı’n eline geçmişti.

İsrail, Arad’ın akıbetini her fırsatta gündeme getirmiş ve daha önceki mübadele pazarlıklarında Arad’ın da adı geçmişti. Her ne kadar, İsraili pilotun İran’a götürülerek hapsedildiği öne sürülmüşse de, Kudüs yönetimi Arad’ın hayatta olabileceğine ve akıbetinin aydınlanabileceğine artık ihtimal vermiyor.

Tutuklular sadece Filistinli değil

İsrail’den serbest bırakılması talep edilen tutuklular arasında çok sayıda Filistinli ile çeşitli nedenlerle tutuklanan diğer milletlere mensup kişiler de bulunuyor. Tutukluların büyük bölümü yargılanmadan cezaevlerinde bekletiliyor ki, bu uygulamanın uluslararası anlaşmalara aykırı olduğunu İsrail’deki çevreler de teslim ediyorlar.

İsrail, milis, terör örgütü ya da diğer gayrıresmi silahlı gruplara mensup kişilerin Cenevre Antlaşması kapsamına girmediklerini ve kendilerine ‘savaş esiri’ muamelesi yapılamayacağını öne sürüyor. İsrail hükümeti, Lübnanlı esirlerin çoğunu, ‘ilerde düşmanın elindeki İsrailliler ile takas ederim’ düşüncesiyle tutukladığını itiraf etmeye de yanaşmıyor.