İsrail tarihinin en büyük esir değişimi

İsrail hükümeti senelerdir çeşitli cephelerde yürüttüğü savaşlar ve müzakerelerde terör örgütlerini kendisine muhatap almadığını söyledi. Oysa İsrail, bugün tarihinin en karmaşık esir değişimini, tarihinin en kanlı düşmanlarından biriyle gerçekleştirdi. Amerika Birleşik Devletleri gibi Hizbullah’ı katıksız terörist listesinde gören İsrail, Alman arabulucu aracılığıyla neredeyse Hizbullah’la el sıkıştı.

Tıpkı 1948’den bu yana gerçekleştirilen tüm İsrail – Arap esir değişimlerinde olduğu gibi yine İsrail bir iş adamı ve birkaç İsrail askerinin cesedi karşılığında yüzlerce mahkumu serbest bıraktı, onlarca cenazeyi karşı tarafa teslim etti.

Ron Arad olayı

İsrail bundan fazlasını da yapabilirdi. İsrail hükümeti 1986 yılında Lübnan’da fantom uçağının patlaması sonucunda düşürülen ve ele geçirilen Ron Arad için her tür fedakarlığa hazır. Milli bir bayrak haline dönüştürülen Ron Arad’ın yıllarca Hizbullah’ın elinde tutulduğuna ancak daha sonra İran’a satıldığına inanılıyor. Ailesinin Arad’ın hayatından zaman zaman umudu kesmesine rağmen son esir değişimi görüşmeleri ile birlikte umutlar bir kez daha arttı. İsrail devleti neredeyse 20 yıldır kayıp olan Arad’ın ölümünü ilan etmedi.

Müzakerelerin ikinci bölümünde İsrail, Ron Arad ile ilgili bilgiler ve DNA örnekleri karşılığında Samir Kuntar‘ı serbest bırakacak. İsrailli Nahariya ailesinin üç ferdini ve bir polis memurunu öldürmek suçundan 1979 yılından bu yana İsrail hapishanelerinde tutuklu bulunan Kuntar’ın iade edilmesi, İsrail için büyük bir özveri anlamına geliyor.

Filistin yönetiminde öfke

Esir değişiminden belki de en memnuniyetsiz olan Filistin yönetimi ve Filistinli silahlı örgütler oldu. Filistinli yetkililere göre İsrail’in kendine Yaser Arafat’ı, Hamas’ı muhatap kabul etmemesi ve hatta böyle bir anlaşmayı Başbakan Ahmet Kurey ile değil de Hizbullah‘la tamamlamış olması büyük öfke yarattı.

Ayrıca, anlaşma kapsamında İsrail’in iade edeceği Filistinli mahkumların tamamının ceza süreleri en fazla üç yıl içinde dolacaktı. 400 mahkumun sadece, İsrail’e yasadışı yollardan giriş yapmış, molotof kokteyli ve taş atma suçlarından tutuklanmış ya da silahli örgüt üyesi olma suçu ile hüküm giyen Filistinliler olması Filistin yönetiminde hayal kırıklığı yarattı. Mahkumlara Destek Derneği üyeleri Filistin Radyosu‘ndan yaptıkları açıklamada Filistinlileri bir günlük yas tutmaya davet etti.

İsrail’de yine yas

Ancak yas tutan İsrailliler oldu. İsrail’in Hizbullah ile esir değişimi yaptığı sıralarda Kudüs’te yine bir otobüs içinde intihar saldırısı gerçekleştirildi. İntihar komandosu saldırıda kendisiyle birlikte 11 kişiyi öldürdü, 50 kişiyi yaralı bıraktı.

Başbakan Ariel Şaron’un evinin hemen yakınlarında gerçekleştirilen saldırının failinin Beytüllahim’de yaşayan bir Filistinli polis olduğu tespit edildi. Filistinli kaynakların verdiği bilgiye göre 21 yaşındaki Ali Jeara eylemi El Aksa Şehitleri Tugayı adına gerçekleştirdi.

Saldırıdan Şaron karlı çıkar

Saldırı gerçekleştirildiğinde Şaron’un Kudüs’teki evinde değil, Şikmim’deki çiftliğinde olduğu açıklandı. Saldırı sonrası diplomatik kaynaklar İsrail Başbakanı Ariel Şaron’un bu saldırıdan karlı çıkacağı görüşünü savundular. Adının açıklanmasını istemeyen İsrailli bir yetkili ise, ”Şaron bu saldırıyı uluslararası Adalet Divanı‘nda güvenlik duvarı için kullanacaktır. Hele Beytüllahim’den kopup kendi evinin önüne gelen bir intihar saldırganına karşı İsrail halkını koruyabileceği tek yöntemin duvar olacağını söyleyecektir” yorumu yaptı.