1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

İsrail-İran gerginliği tırmanıyor

Burçun İmir/Kudüs28 Temmuz 2004

İran ile İsrail arasındaki söz düellosu gitgide sertleşiyor. İsrail’in Türkiye üzerinden İran’daki nükleer tesisleri vurmaya yönelik askeri tatbikatlarının tamamladığına dair haberlerin çıkmasını takiben, Tahran da sesini yükseltti. İran’daki İslami rejimin askeri kanadı olan Devrim Muhafızları sözcüsü Seyid Mesud Cezayiri, ”İran’a saldırmaya teşebbüs ederse İsrail’i dünya yüzeyinden sileriz” dedi.

https://p.dw.com/p/AbC3
Amerikan yönetimi de İran'ı gizli nükleer faaliyetler yürütmekle suçluyor.
Amerikan yönetimi de İran'ı gizli nükleer faaliyetler yürütmekle suçluyor.Fotoğraf: AP

Gerginliğin tırmanmasındaki en büyük neden, İran’ın bazı Avrupa ülkeleri ile yaptığı anlaşmayı ihlal ederek nükleer silah yapımında kullanılabilecek malzemelerin inşaasına başladığına dair haberlerin çıkması oldu. İsrail Genelkurmay Başkanı Moshe Yaalon İsrail Channel 1 televizyonuna, ”Geçen iki hafta içinde İran uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’nun faaliyetlerini gözlemesi ile ilgili kuralı ihlal etti ve nükleer projesini operasyonel hale getirmek üzere faaliyetere girişti” dedi. Yaalon, İran’ın politikasının İsrail kadar ABD, ılımlı Arap ülkeleri ve Avrupa’yı da endişelendirmesi gerektiğini, askeri operasyon dışında da İran’a yönelik önlemler alınabileceğini belirtti. Libya modelini örnek göstererek Yaalon, Tahran’a diplomatik baskı uygulanması yöntemini önerdi.

İran Devrim Muhafızları Komutanı Seyid Mesud Cezayiri ise Tel Aviv’in tehditlerine karşı ”ABD vahşi köpeği İsrail’i kullanarak bizi tehdit etmeye çalışıyor. İran’ı vurma kapasiteleri olduğu an bu güçlerini kullanmaktan çekinmeyeceklerdir. Ancak İsrail’in İran’ın nükleer tesislerini vurma tehditleri gerçekleşemez. Onlar da Tahran’ın vereceği karşılığın son derece sert olacağının farkında. İran’ın böyle bir durumda İsrail’i dünya üzerinden sileceğini ve ABD’nin çıkarlarına kolaylıkla zarar verebileceğinin farkında” diye konuştu.

'İlk saldıran taraf İran olmayacak'

İranlı komutan ülkesinin herhangi bir çatışmayı başlatan taraf olmayacağının altını çizerken, kendilerine saldırılması halinde yanıtlarının sert, yıkıcı ve iddialı olacağını da tekrar etti. İran ile İsrail birbirlerine sözlü olarak saldırmaya devam ederken, İsrail’deki aydın kesim bu iletişim şeklini sağırların dialoğuna benzetiyor. İsrail’li yazarlar tırmanan gerginliğin her iki tarafın da onayını alacak üçüncü bir ülke tarafından giderilmesi gerektiğine inanıyor.

Yedioth Ahronot yazarı Dr. Gay Bechor, arabulucu ülke olarak Almanya’nın görev üstlenebileceğini, iki ülkenin de birbirine saldıran ilk taraf olmayacağına dair garantileri alabileceğine inandığını yazdı. Dr. Bechor, gerginliğin giderilmesinin her iki ülkenin de çıkarına olduğuna işaret ediyor.

Diğer yandan israil ABD ortak yapımı Arrow 2 füzesi Arap ülkelerinin elinde bulunan Scud füzelerine karşı gerçek tatbikattan tam notla geçse de İran’ın saldırması ihtimalini daima düşüncelerinde canlıl tutan İsrailli askeri yetkililer, ”Arrow’un Scud’lara karşı başarını olduğunu gördük. Peki ya İran’ın Shab füzeleri karşısında bu füze sistemi ne denli başarılı” sorularını soruyor.