İsrail Genelkurmayı Halutz istifa etti

İsrail’in iç siyasi sorunları giderek içinden çıkılmaz hale geliyor. Beş ay önce sona eren Lübnan savaşındaki hataların sorumluluğunu üstlenmek zorunda kalan Genelkurmay Başkanı Dan Halutz sonunda havlu attı. Halutz, Salı gecesi istifa etti. Halutz istifasını Başbakan Ehud Olmert ve Savunma Bakanı Amir Peretz'e bildirdi. İsrail Başbakanı Olmert, Halutz'un kararından derin üzüntü duyduğunu dile getirdi, Olmert'in, istifadan daha önceden haberdar olduğu ve bu konuda tekrar düşünmesini istediği de kaydedildi.

İsrail Genelkurmay Başkanlığı görevini, yeni atama yapılana kadar Genelkurmay Başkan Yardımcısı Moşe Kaplinski yürütecek. Savunma Bakanlığı kaynakları da, Halutz'un, Amir Peretz'e istifa niyetini daha önce bildirdiğini dile getirdi. Bu kaynaklara göre, Peretz, Genelkurmay Başkanını görevinde kalması yönünde iknaya çabalamadı ve kararını saygıyla karşıladığını söyledi. Savunma Bakanlığı’ndan bir yetkili, Yediot Ahronot'a yaptığı açıklamada, Halutz için "Bunu çok daha önceden yapmalıydı" dedi.

Iskalanan hedefler

İsrail silahlı kuvvetlerinin, 12 Temmuz’da Lübnan sınırında Hizbullah militanlarının iki İsrail askerini kaçırmasından sonra başlattığı ve 33 gün süren savaşın bitmesinin ardından, savaşın yönetim ve yürütülmesindeki aksaklıkların ortaya çıkması İsrail kamuoyunda tepkilere yol açmıştı. Savaşın iki temel hedefine, kaçırılan askerlerin kurtarılması ve de Hizbullah’ın yok edilmesine ulaşmadığını belirten siyasetçiler ve kabinedeki bakanlardan, yedek ve muvazzaf askerlere kadar birçok kesimden Halutz'un istifası yolunda çağrılar yapılmıştı.

Savaştaki aksaklık ve hatalar için hem ordu içinde soruşturmalar yapılmış, hem ayrı bir soruşturma komisyonu kurulmuştu. Bu komisyondan da, soruşturma sonuçlarına göre, Halutz'un istifasının istenebileceği yönünde bilgiler aktarılmıştı. Soruşturma komisyonunun raporunu Şubat ayında sunması beklenirken, Halutz raporu beklemeden istifa kararını aldı.

Haziran 2005’te Genelkurmay Başkanı olan Halutz, savaşın soruşturulmasının bulgularıyla ilgili basın toplantısında görevinden ayrılmasıyla ilgili hiçbir çağrı işitmediğini belirterek, "Böyle yapmasının istenmesi durumunda gereğini yapacağını" söylemişti. Dan Halutz, iki hafta kadar önce de, hükümet tarafından atanan ve Winograd komisyonu olarak adlandırılan komisyonun Lübnan'daki savaşla ilgili olarak kendisini sorumlu tutması durumunda istifa edeceğini söylemişti.

Başka istifalar da oldu

Ayrıca genelkurmay eski başkanlarından Dan Şomron, savaştaki performansı ile ilgili olarak Halutz'u sert bir biçimde eleştirmiş, İsrail parlamentosunun savunma ve dış ilişkiler komisyonunda, savaşın herhangi bir amaç güdülmeksizin yapıldığını bildirmişti.

Lübnan savaşında 116 İsrail askeri ve Hizbullah’ın roket saldırıları sonucu 40’tan fazla İsrailli sivil öldürdü. Savaşın ardından İsrail ordusunda çeşitli kademelerde istifalar yaşandı.

Olmert'e de baskı artıyor

Başbakan Ehud Olmert üzerindeki baskı da giderek artıyor. Olmert'in Halutz gibi istifa etmesi gerektiği sık sık dillendiriliyor. Nitekim yolsuzluk şüphesiyle Salı akşamı Olmert hakkında soruşturma başlatıldı. Olmert’in maliye bakanı olduğu 2005 yılında ülkenin en büyük bankalarından birinin özelleştirilmesi sırasında işadamı tanıdıklarından yana nüfuzunu kullandığı iddia ediliyor. İsrail medyası konuyu flaş haber yaptı.

İsrail Başbakanı ise sözcüleri kanalıyla yaptığı açıklamada bu haberin kendisi için sürpriz olmadığını belirttikten sonra, iddiaların mesnetsiz olduğunu ve büyük kamu bankasının özelleştirilmesindeki başarısından gurur duyduğunu bildirdi. Kudüs belediye başkanlığı yaptığı sıralarda da sermaye ve nüfuz sahibi çevrelerle çok iyi geçindiği için eleştirilen Ehud Olmert yolsuzluk suçlamalarına karşı direniyor.

Ancak Olmert’in istifasını sadece muhalefet talep etmiyor. En önemli koalisyon ortağı olan İşçi Partisi’nden de erken seçim talepleri yükselmeye başladı. Eski bakanlardan İşçi Partili Ophir Pines Pas, erken seçimi hesaba katmak zorunda olduklarını söyledi.

Adli makamların Olmert hakkında başlattıkları soruşturmanın sonuçlanması muhtemelen aylar alacak. Ehud Olmert hakkında dava açılıp açılmayacağına da son kertede savcılık karar verecek.