İrlanda'nın kriz reçetesi

Almanya Maliye Bakanı Wolfgang Schäuble mali destek anlaşmasını savundu ve İrlanda’ya 85 milyar euro tahsis edilmesinin alternatifi olmadığını söyledi.

Medya haftalardır, euronun başarısızlığa uğraması ve Avrupa ülkelerinin milli paralarına geri dönmeleri durumunda neler olabileceğine dair senaryolar üretiyor. Alman Sanayi Odaları’nın eski başkanı Hans-Olaf Henkel de euronun iki para birimine ayrılmasını önerdi. Henkel, ‘Almanya’nın liderliğindeki güçlü Avrupa ekonomileri kuzey eurosunu kullansın, Fransa ile güney Avrupa’nın ekonomisi zayıf ülkelerine ise esnek güney eurosu verilsin’, demişti. Bu ve benzeri orijinal öneriler şimdilik birer istisna olsa da Yunanistan’ın ardından bir ülkenin daha Avrupa’nın parasına avuç açması birlik ülkelerinde yaşayanları endişelendiriyor. Almanya Maliye Bakanı Wolfgang Schäuble de bunun farkında olmasına rağmen hafta sonunda varılan uzlaşmaya toz kondurmuyor. Schaeuble, 'Ortak Avrupa parasını korayamazsak Almanya da sonuçları kestirilemeyecek ekonomik ve sosyal bunalıma sürüklenebilir', dedi.

İrlanda kemer sıkacak

İrlanda devletinin ve bankalarının kurtarılabilmesi için AB ülkeleri 85 milyar euroluk kredi kefaleti üstlendi. Krediye, AB, euro ülkeleri ve Para Fonu kefil oldular. Almanya 22 milyar euroluk payına ilaveten 6,25 milyar euroluk kefalet daha üstlendi. Yardım karşılığında İrlanda hükümeti de önümüzdeki dört yılda bütçe harcamalarını 15 milyar euro azaltmayı taahhüt etti. İrlanda’dan bütçe harcamalarını milli gelirinin %10’u kadar azaltması bekleniyor.

İrlanda yüksek öğrenim harçlarını arttıracak, kamu görevlilerinin sayısını azaltacak, maaş ve ücretlerle sosyal harcamaları düşürecek. Muhalefetteki Alman Sol Parti’sinden Klaus Ernst, krizin faturasının dar gelirlilere çıkarılmasını eleştirdi. Ernst, İrlanda’nın ekonomik hayatiyetinin zayıflatılmasına karşı olduklarını ve krizin bedelinin krizi çıkartanlara ödetilmesi gerektiğini, söyledi.

Muhalefete göre kararlar yetersiz

Sol ve Sosyal Demokrat Partiler mali işlem vergisiyle özel banka vergisi ihdas edilmesini ve İrlanda’nın da kurumlar vergisini arttırmasını talep ediyorlar. İrlanda hükümeti, düşük vergi oranlarıyla diğer Avrupa ülkelerinin şirketlerini adaya çekmişti. Almanya maliye bakanı ise İrlanda’nın vergi politikasına müdahale edilmesinin Avrupa Birliği antlaşmalarına aykırı olduğunu hatırlattı. Schaeuble İrlanda'dan, bütçe gelirleri arttırılıp, giderler azaltılarak açığın kapatılmasını talep etme haklarının olduğunu, sözlerine ekledi.

Avrupa Birliği hükümetleri aynı zamanda, bundan böyle ödeme güçlüğü çeken üyelere daha çabuk yardım ulaştıracak olan kriz mekanizmasının da çerçevesini çizdiler. Buna göre, devletin iflas tehlikesiyle karşılaşması şartıyla özel alacaklılar da yardıma katkıda bulunacak. Alman Sosyal Demokrat Partisi Genel Sekreteri Andrea Nahles bu uygulamanın sulandırılmasına göz yumduğu gerekçesiyle Merkel hükümetini eleştirdi. Nahles, 'Birlik zirvesinde alınan karar Başbakan Merkel’in suratına indirilmiş bir şamardır. Merkel mali istikrar fonu kurumlaşmamalıdır, demişti ama tam tersi oldu', ifadesini kullandı.

Kendini euronun bekçisi olarak gören Almanya, daha önce de aşırı borçlanmanın otomatikman cezalandırılması şeklindeki talebini AB’deki ortaklarına kabul ettirememişti.

© Deutsche Welle Türkçe

Mathias Bölinger / Ahmet Günaltay

Editör: Nihat Halıcı