1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

BM Konferansı

22 Nisan 2009

İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad’ın İsrail karşıtı söylemleri ve boykot gölgesinde toplanan BM konferansında ortak bildiri üzerinde anlaşma sağlandı. 182 ülke, ırkçılık ve ayrımcılıkla mücadele sözü verdi.

https://p.dw.com/p/Hbio
Fotoğraf: AP

İsviçre'nin Cenevre kentinde toplanan BM Irkçılıkla Mücadele Konferansı'nda sürpriz yaşandı ve delegeler büyük tartışma yaratan sonuç bildirisi üzerinde anlaştı.

İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'ın ilk gün yaptığı konuşmasının neden olduğu krizin büyük bir fiyaskoya dönüşmesinden endişe eden delegeler, toplantının sona ereceği Cuma gününü beklemeden, sonuç bildirisi taslağı üzerinde anlaşmaya vardı.

Irkçılık, ayrımcılıkl ve yabancı düşmanlığı ile mücadele çağrısı yapan bildiri, Ahmedinejad nedeniyle toplantıyı boykot eden 9 ülke dışında, toplantıya katılan tüm ülkeler tarafından kabul edildi.

İsrail ifadesi çıkarıldı

Antirassismus Konferenz in Genf
Almanya, konferansı boykot eden ülkeler arasında yer aldı.Fotoğraf: AP

Sonuç bildirgesinde, daha önceki müzakerelerde büyük tartışma yaratan İsrail ifadesi çıkarılırken, din eleştirisinin yasaklanması yönünde ifadelere de yer verilmedi. Yahudi soykırımının ise asla unutulmaması gerektiği vurgulandı.

İsrail'in çağrısıyla, aralarında ABD ve Almanya'nın da bulunduğu ülkeler, insan haklarına siyaset karıştırıldığı ve İsrail’in suçlu sandalyesine oturtulmak istendiği gerekçesiyle konferansı boykot kararı almıştı. Avrupalı ülkeler, bazı İslam ülkelerinin, düşünce özgürlüğünü sınırlandırma girişimlerine de tepki göstermişti.

Mahmoud Ahmadinejad Antirassismus Konferenz in Genf
İran Cumhurbaşkanı, Cenevre'den ayrılırken de İsrail karşıtı açıklamalarını sürdürdü.Fotoğraf: AP

Cenevre'de üzerinde uzlaşma sağlanan bildiride, metine eklenmek istenen tartışmalı noktaların tümü dışarıda tutuldu. Bununla birlikte, 2001 yılındaki ilk ırkçılıkla mücadele konferansında kabul edilen bildiri teyit edildi. Durban bildirisinde, Ortadoğu anlaşmazlığına vurgu yapılırken, “ırkçılık kurbanları” bölümünde, Filistin halkının “yabancı işgal gücü’”altında yaşamak zorunda kaldığı belirtilmişti. 8 yıl önceki toplantıda ABD ve İsrail heyetleri, konferansı terk etmişti.

Neo-Nazi tehdidi metinde

BM Irkçılıkla Mücadele Konferansı sonuç bildirisinde, ülkelere ırkçılıkla mücadele çağrısı yapılırken, “neo-Nazi, neo-faşist ve şiddete yönelen diğer milliyetçi ideolojiler” büyük tehlikeler olarak sıralandı.

143 maddeli bildiride, azınlıkların korunması istenirken, özellikle Roman azınlığın durumu gündeme getirildi. Bildiride ayrıca, AIDS hastalarına yönelik ayrımcılıkla mücadele edilmesi istendi.

BM: Ahmedinejad'a yanıt

Antirassismus Konferenz in Genf
BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Navy PillayFotoğraf: AP

BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Navy Pillay, sonuç bildirisi üzerinde uzlaşmadan memnuniyetini ifade ederken, bunun, İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'ın Yahudi karşıtı konuşmasına bir yanıt olduğunu söyledi. Pillay, ''Bildirgenin 9 ülke dışında tüm ülkeler tarafından kabul edilmiş olması - ki ben bunu başarı olarak adlandırıyorum - bizim yanıtımızdır'' diye konuştu.

AŞ/MÇ, AFP//Reuters/dpa/DW