İran'dan yeni öneriler bekleniyor

İran’ın nükleer programı hakkında Avrupa Birliği’yle bu ülke arasında yürütülen görüşmelerin bir süre önce tıkanmasından sonra ilk kez New York’ta Birleşmiş Milletler Zirvesi çerçevesinde pazarlıklar yeniden başladı. Almanya, Fransa ve İngiltere’den oluşan Avrupa Birliği troykasının dışişleri bakanları, İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad’la görüştü. Görüşmeden sonra gazetecilerle konuşan Alman Dışişleri Bakanı Joschka Fischer, Ahmedinecad’a kendi tavırlarında herhangi bir değişiklik olmadığını bildirdiklerini anlattı:

Fischer görüşmeyi, “Biz çok iyi bir öneri yaptık ve hem İran’ın bunu kabul etmemesinden duyduğumuz üzüntüyü vurguluyoruz, hem de bundan endişe duyuyoruz. Tam tersine, İran, İsfahan’daki uranyum zenginleştirme tesisini yeniden devreye soktu. Yönetim Kurulu, bu konuda açık bir çizgiye sahip ve biz şimdi İran’dan bu konuda yapıcı davranmasını bekliyoruz“ şeklinde değerlendirdi.

Daha sonra ise Ahmedinecad’ın görüşmede, AB Troykası’nın dışişleri bakanlarına, İran’ın yeni önerisini BM Genel Kurulu’nda yapacağı konuşmada açıklayacağını bildirdiği açıklandı. İngiltere Dışişleri Bakanı Jack Straw, İran Cumhurbaşkanı’nın görüşme sırasında kendilerine önerisinin ayrıntıları hakkında bilgi vermediğini anlattı. Fischer de „Öneriyi hemen masaya yatırıp incelememiz gerekli“ şeklinde konuştu ve bu alanda bundan sonraki gelişmelerin tamamen Tahran’ın tavrına bağlı olduğunu belirtti.

AB – İran müzakereleri

Avrupa Birliği, İran’ı nükleer enerji programından vazgeçirmeye çalışıyor. ABD de İran’ın gerçekte atom bombası imal etmeye çalıştığından kuşkulanıyor. İran yönetimi ise nükleer enerji programlarının sadece sivil amaçlı olduğunu tekrarlıyor. Avrupa Birliği, İran’ı bu projeden caydırmak için ekonomik ve siyasi işbirliği önermiş, fakat bu Tahran hükümeti tarafından reddedilmişti. Bunun üzerine de görüşmeler kesilmişti.

Şimdi İngiltere Dışişleri Bakanı Straw asıl amaçlarının, bu konunun, Beyaz Saray’ın arzu ettiği gibi, BM Güvenlik Konseyi’ne gelmesini önlemek olduğunu ifade etti. Washington, uluslararası kuruluşun yaptırım kararı almasını talep ediyor. Ama bu talebin, Rusya ve Çin’in vetosuna takılacağı tahmin ediliyor.

Alman Dışişleri Bakanı Joschka Fischer ise dün “Görüşmelere devam etmeye hazırız“ dedi. Fransız meslekdaşı Philippe Douste-Balzy de „Güvenlik Konseyi’ne gitmek bizim isteğimiz değil, ama bu olanaksız da değil“ şeklinde konuştu ve Avrupa Birliği’nin sabrının sonsuz olmadığını da sözlerine ekledi. Oysa Avrupa Birliği’nin Dış İlişkiler Sorumlusu Javier Solana, „Çok sabırlıyız“ demişti.

„Bilgilerimizi İslam ülkeleriyle paylaşmaya hazırız“

Ahmedinaced ise kendisine yapılan baskılardan etkilenmedi ve Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’la görüşmesinde, ülkesinin nükleer teknoloji hakkındaki bilgilerini başka İslam ülkeleriyle de paylaşmaya hazır olduklarını açıkladı.