1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Iran Urananreicherung

26 Eylül 2009

İran'ın ikinci bir uranyum zenginleştirme tesisine sahip olduğunu açıklaması, uluslararası alanda tepkilere neden oldu. Tahran'ı yeni yaptırımlar bekliyor.

https://p.dw.com/p/JpU5
İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad
İran Cumhurbaşkanı Mahmud AhmedinejadFotoğraf: AP

İran'ın Kum kenti yakınlarındaki bir dağın içinde yeni bir nükleer tesisinin bulunduğunun ortaya çıkmasına, BM Genel Serketeri Ban Ki Moon tepki gösterdi. Dün akşam New York'ka İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'la görüşen Ban, İran'ın, BM Güvenlik Konseyi'nin aldığı kararlara riayet etmesi gerektiğinin altını çizdi. BM Genel Sekreteri, Tahran yönetimine Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı ile işbirliği yapma çağrısında da bulundu.

Ahmedinejad tesisleri savundu

İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'sa yeni uranyum zenginleştirme tesisini savundu. Ahmedinejad, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nı konuyla ilgili olarak bilgilendirdiklerini, ve bunu kendilerine verilen süreden daha erken yaptıklarını söyleyerek, tesisin 18 ay sonra devreye gireceğini ifade etti. Söz konusu yeni tesisler hakkında ABD Başkanı Barack Obama, Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy ve İngiltere Başbakanı Gordon Brown'un G20 Zirvesi'nde 'tesisin yasal olmadığına' yönelik açıklamalarını hatırlatan ve buna bir anlam veremediğini söyleyen Ahmedinejad, bu açıklamalardan son derece rahatsız olduklarını vurguladı. İran Cumhurbaşkanı, tesisin barışçıl amaçlı nükleer enerji elde etmek amacıyla kullanıldığını, tümüyle UAEA kurallarına uyduğunu, yasal ve teftişe açık olduğunu belirtti.

Obama askeri seçeneği devre dışı bırakmadı

ABD Başkanı Barack Obama İran'ı yeni yaptırımların beklediğini söyleyerek, askeri operasyon seçeneğinin de tamamen devre dışı bırakılmadığını kaydetti. Obama İran'ın uranyum zenginleştirme tesisiyle uluslararası kuralları ihlal ettiğini ifade etti.

Sarkozy'den ültimatom

Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy İran'a 1 Aralık'a kadar ültimatom verdi. Fransa Cumhurbaşkanı Tahran'ın bu tarihe kadar nükleer faaliyetleriyle ilgili olarak elindeki bütün bilgileri açıklamasını isteyerek aksi takdirde yeni yaptırımların gündeme geleceği uyarısında bulundu.

Almanya'nın tepkisi

İran'a bir başka tepki ise Almanya Başbakanı Angela Merkel'den geldi. Merkel Almanya'nın Fransa, İngiltere ve ABD gibi çok endişeli olduğunu söyleyerek, yeni tesisin Atom Enerjisi Ajansı'nın belirlediği kuralları ihal etmek anlamına geldiğine dikkat çekti. Almanya Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier de İran'ı eleştirdi.

Rusya'dan şaşırtan açıklama

Rusya'dan da konuyla ilgili açıklama geldi. Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev'in sözcüsü Interfax ajansına yaptığı açıklamada, "Sayın Medvedev İran'a yaptırım seçeneğine kafa yoruyor" dedi. Sözcü Medvedev'in, "Bazı durumlarda yaptırım kaçınılmaz oluyor" yönündeki sözlerini dile getirdi.

2005 yılından beri var

Alman haber ajansı dpa, İran'ın yeni uranyum zenginleştirme tesisinin 2005 yılından bu yana faaliyette olduğunu yazdı. Ajans Tahran yönetiminin dört yıldır suskun kalarak, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'na karşı sorumluluklarını zedelediğini ileri sürdü. Ancak haberde yeni tesiste henüz nükleer madde bulunmadığının altı çizildi.

HT/BG, DPA/AA