İran ile nükleer pazarlık başlıyor
14 Eylül 2009
İran ve BM Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri ile Almanya'dan oluşan “5 artı 1” ülkeleri arasındaki nükleer müzakerenin ekimde başlayacağı bildirildi.
İran Ulusal Yüksek Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri ve Nükleer Başmüzakereci Said Celili ile AB Ortak Dış Politika ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Javier Solana'nın bugünkü telefon görüşmesinden sonra müzakerelere başlama kararı aldıkları belirtildi. Solana, müzakerelerde “5 artı 1” ülkelerini (ABD, Fransa, İngiltere, Çin, Rusya ve Almanya) temsil ediyor.
Celili, görüşmede, "İran'ın yeni öneri paketinin, dünyada barış, adalet ve kalkınma için iyi bir diyalog ortamı sunduğunu" belirtti. Solana'nın ise İran'ın önerisinin çok yönlü olarak ele alınması için tarafların müzakerelere başlamasının gerekli olduğunu belirttiği kaydedildi. Solana'nın müzakerelerin olumlu ve faydalı geçmesi temennisinde bulunduğu belirtildi.
“Barışçıl teknoloji hakkımız”
Öte yandan, İran nükleer programından sorumlu en yüksek yetkili Ali-Ekber Salehi, barışçıl nükleer program geliştirmenin “egemenlik haklarının” parçası olduğunu, bu haklarını müzakerelerde tartışma konusu yapmayacaklarını kaydetti. Salehi, bu haklarının Batılı ülkeler tarafından da tanınması durumunda, müzakerelerde her konunun gündeme gelebileceğini belitti.
Yeni paketler masada
Tahran yönetimi, dünyadaki son gelişmeler ve değişmeler dikkate alınarak güncelleştirilen yeni öneri paketini, 9 Ağustosta BM Güvenlik Konseyinin daimi üyeleri ile Almanya'dan oluşan 5 artı 1 ülkelerine sunmuştu.
İran'ın önerisi, ABD, İngiltere, Rusya, Fransa, Çin ve Almanya'nın müzakere ve tartışmalı nükleer faaliyetlerin durdurulması talebine ilişkin öneri paketlerine cevap niteliği taşıyor.
5 artı 1 ülkeleri 2006 yılında İran’a sundukları ilk öneride, Tahran’ın tartışmalı nükleer programını durdurması karşılığında, diplomatik alanda açılım ve ticaret teşvikleri sözü vermişti. İran’a geçen yıl sunulan yeni pakette öneriler geliştirilmiş, ancak Tahran yönetimi, uranyum zenginleştirme çalışmalarını dondurma talebi nedeniyle buna olumlu karşılık vermemişti.
dpa/AA/ Reuters/AFP, AŞ