İran ile müzakereler yine başarısız

ABD, İngiltere, Fransa, Rusya, Çin ve Almanya’nın dâhil olduğu Altılar Grubu ile İran arasında yapılan görüşmelerde umut verici bir sonuca ulaşılamadı.

Altılar Grubu’nu temsil eden AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton, İran’ın hem yaptırımlar hem de uranyum zenginleştirme konusunda önkoşullar öne sürmesi sebebiyle uzlaşmaya varamadıklarını açıkladı. Sivil amaçlarla nükleer teknoloji geliştirme hakkına sahip olduğunu yineleyen İran, yaptırımların kaldırılmasını müzakerelerde ilerleme sağlanmasının ön koşulu olduğunu duyurmuştu. İran, ayrıca uranyum zenginleştirme faaliyetlerini askıya almayacağını da yineledi.

“Diyalog kapısı hâlâ açık”

Ashton, düzenlediği basın toplantısında, müzakereler sırasında yakıt takası anlaşması konusunda ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın gözetimi altında şeffaflığın artması yolunda somut önerilerde bulunduklarını söyledi. İran ile planlanmış başka bir görüşme olmadığını söyleyen Ashton, “Önerimizi masada açık bir şekilde belirttik. Kapı hâlâ açık. Tercih İran’ın ellerinde" şeklinde konuştu. Ashton, İran hazır olduğunda önkoşulsuz olarak müzakerelere hazır olduklarını da sözlerine ekledi.

Herhangi bir önkoşul sürmediklerini ve anlaşmaya varabilmek için her türlü çabayı gösterdiklerini belirten Ashton, "Ayrıntılı ve yapıcı bir görüşme yapmayı hedeflemiştik, ancak açıkça ortaya çıktı ki İran tarafı bunun için hazır değil” ifadelerini kullandı.

Celili: Diyalog değil talimat

Toplantıda İran tarafını temsil eden baş müzakereci Said Celili de ayrı bir basın toplantısı düzenledi. Celili, “müzakerelerde konuşmaların faydalı olması için ilk önce ortak bir mantık olması gerektiğini, ortak mantık yerine başka bir şey kullanıldığında, bunun diyalog çerçevesinden çıkıp talimat çerçevesine girdiğini" söyledi.

ABD tarafı ise İran’ın nükleer programıyla ilgili endişeleri gidermek için diplomatik kanalların açık kalmaya devam ettiğini bildirdi. Adının açıklanmasını istemeyen ABD diplomat, müzakereler sonrası yaptığı açıklamada, “Kapı açık. Diplomasi için zaman bulunduğuna inanıyoruz” dedi.

Gerginlik artabilir

İstanbul’daki müzakereler, daha önceki pek çok müzakerede olduğu gibi büyük beklentilerle başlamamıştı. ABD başta olmak üzere pek çok Batılı ülke, İran’ın nükleer faaliyetlerinin askerî amaçlı olduğunu ve atom bombası geliştirmeyi hedeflediği endişesini taşıyor.

İran’ın Batı ile yaşadığı gerginlik geçen yıl BM’nin ek yaptırımlar kararlaştırması üzerine daha da tırmandı. 2010 yılının Şubat ayında Natanz'da yüzde 20 oranında uranyum zenginleştirmeye başladığını açıklaması uluslararası tepkileri artırmıştı.

© Deutsche Welle Türkçe

DW/AFP/Reuters/AA, BS/AŞ