İran dünyaya karşı tek başına

BM Güvenlik Konseyi’nin nükleer programı yüzünden İran’a yaptırım kararı alması ve uluslararası toplumun Tahran yönetimine nükleer faaliyetlerini durdurması yaptığı baskılara rağmen İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad’ın dün “endüstriyel ölçekte uranyum zenginleştirdik” açıklaması dünyada tepkiyle karşılandı.

Konuylu ilgili ilk eleştiri ABD’den geldi. Ahmedinejad’ın sözlerini "Tahran'ın uluslararası toplumun çağrılarını göz ardı ettiğinin bir diğer göstergesi" şeklinde değerlendiren ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Sean McCormack, "Bu kaçırılmış bir fırsat. Bu, İran'ın uluslararası topluma meydan okuyacağının bir diğer göstergesi" dedi.

İngiltere de İran'ın nükleer gelişmelerle ilgili açıklamalarından endişe duyduğunu bildirdi. İngiltere Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, İran'ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerini derhal askıya alması gerektiği kaydedildi.

"İran'ın, BM kararlarını ihlal ederek, daha fazla nükleer zenginleştirme faaliyetinde bulunduğunu teyit etmesini endişe verici buluyoruz" denilen açıklamada, İran'ın sivil nükleer programa sahip olmasından mutluluk duyulacağının her zaman ifade edildiği, ancak Tahran'ın uluslararası toplumu barışçıl yönde bir gelişme olacağı konusunda ikna etmesi gerektiği belirtildi.

Açıklamada, uluslararası toplumun, İran'ın nükleer silah elde etmenin yollarını geliştirmemesinin sağlanması konusunda birlik içinde olduğu ifade edildi.

Moskova "provokasyon" dedi

Tahran yönetiminin tavrına tepki gösteren ülkelerden biri de Rusya idi. Rus Parlamentosu Duma Dış Komisyon Başkanı Konstantin Kossaçov, “açık bir provokasyon”dan söz etti. Ancak Kossaçov, İran’ın atom bombası ürettiğine dair kanıt bulunmadıkça, konuyu siyasi müzarekelerle çözmekten başka şansları olmadığının da altını çizdi.

BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon da İran’ı, BM Güvenlik Konseyi’nin kararlarına uymaya çağırırken, merkezi Avusturya’nın başkentinde Viyana’da bulunan Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’ndan Tahran’ın açıklamalarına ilk anda tepki gelmemesi dikkat çekti.

Fakat yarı resmi Fars haber ajansına göre, iki BM müfettişi, uranyum zenginleştirmenin yapıldığı ve 3 bin yeni santrifüjün kurulduğu Natanz nükleer tesisini denetlemek için Tahran'a geldi. BM müfettişlerinin İran'da bir hafta kalacağı ve bu süre içerisinde nükleer programdaki değişiklikleri inceleyecekleri belirtildi.

İranlı bir yetkili, BM müfettişlerinin "rutin denetimler" çerçevesinde geldiğini, İran'ın nükleer çalışmalarının UAEK kameralarınca sürekli izlendiğini kaydetti.

Tahran meydan okumayı sürdürüyor

İran Ulusal Yüksek Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri Ali Laricani ise ülkesinin daha sert tavırlar takınabileceği uyarısında bulundu ve İran’ın Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması’ndan çekilebileceğini söyledi.

Bununla birlikte İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Gulamrıza Agazade, "Yeni 3 bin santrifüj kurduk ancak İran'ın Natanz uranyum zenginleştirme tesisindeki amacı 50 bin santrifüj kurulmasıdır. Bunun için de gerekli planlamayı ve yatırımı yaptık. Bunun altyapısı hazır" dedi.

İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, dün Natanz nükleer tesisinde düzenlenen ‘nükleer şölen’de nükleer yakıtı endüstriyel düzeyde ürettiklerini açıklamış, ancak kurulan santrifüj sayısı hakkında bilgi vermemişti.