1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Irak'ta egemenlik devredildi

28 Haziran 2004

Irak’taki Amerikan işgali bugün sona erdi. Amerikan işgal güçleri bugün sürpriz bir şekilde egemenliği planlanan tarihten iki gün önce Irak geçici hükümetine devretti. Devir - teslim işlemi için Bağdat'ta koalisyon güçlerinin karargahında tören düzenlendi...

https://p.dw.com/p/AbEJ
Amerikalı sivil yönetici Paul Bremer, resmi belgeleri Iraklı yetkililere teslim etti...
Amerikalı sivil yönetici Paul Bremer, resmi belgeleri Iraklı yetkililere teslim etti...Fotoğraf: AP

Irak’ta egemenliğin devri planlanan tarih 30 Haziran’dan iki gün önce gerçekleşti. Egemenliğin devredilmesiyle Irak’ta resmi olarak koalisyon güçlerinin de işgali sona ermiş oldu. Devir töreni, başkent Bağdat’ta Irak geçici yönetim üyeleri ve koalisyon güçleri yetkililerinin katıldığı törenle gerçekleştirildi. Törende, Irak’taki Amerikalı sivil yönetici Paul Bremer, geçici yönetimin Başbakanı İyad Allavi’ye resmi belgeleri sundu.

Devir işleminin planlanan tarihten önce gerçekleşeceği, İstanbul’da başlayan NATO Zirvesi’nde Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari ve İngiltere Başbakanı Tony Blair görüşmesinin ardından açıklandı. İkili görüşmeden sonra bir açıklama yapan Zebari, egemenlik devrinin 30 Haziran’da değil, bugün yapılacağını açıkladı. Zebari, devir tarihi öne alarak teröristlere, Saddam yanlılarına ve demokrasi karşıtlarıyla mücadele gedeceklerine inandığını söyledi.

Sürpriz karar

Bu sürpriz kararın NATO Zirvesi için sembolik bir adım olduğu belirtiliyor. İstanbul’da NATO Zirvesi’ne katılan Amerikalı yetkililer de Başbakan İyad Allavi’nin ülkede tırmanın şiddete karşı önlemlerini sertleştirmeyi planladığını söyledi. Geçen hafta Irak’ta çeşitli kentlerde meydana gelen saldırılarda 100 kadar kişi yaşamını yitirmişti.

Devir törenina katılan Irak Devlet Başkanı Gazi El Yaver de bugünü ”Irak için tarihi ve mutlu bir gün” olarak değerlendirdi. Irak’taki görevi sona eren Amerikalı sivil yönetici Paul Bremer de ülkeden kısa süre içinde ayrılacağını söyledi. Bremer, geçen yılın Mayıs ayından bu yana Irak’ta görev yapıyordu.

ABD – Irak ilişkileri

ABD, Irak’la diplomatik ilişkilerini Saddam Hüseyin’in komşu ülke Kuveyt’e girmesiyle kesmişti. Ardından ABD, Irak’a bombalamış ve I. Körfez Savaşı başlamıştı. ABD, geçen yıl da Saddam Hüseyin’in kitle imha silahlarına sahip olduğu gerekçesiyle Bağdat’ı bombalamaya başlamıştı. Ancak sözü edilen silahlar hala bulunamadı.

Irak’ta koalisyon güçlerinin işgali 14 aydan bu yana devam ediyordu. Irak’ta tırmanan şiddet, yetki devrinin ertelenebileceği yorumlarına neden olmuş, ancak Amerikalı ve Iraklı yetkililer devir takviminin işlediğini açıklamışlardı. Ancak diğer yandan Irak Başbakanı İyad Allavi, 2005 yılının Ocak ayında yapılacak demokratik parlamento seçimlerinin iki ay kadar ertelenebileceğini açıklamıştı.

NATO’dan Irak’a yardım

Irak’ın şimdiki beklentisi ise NATO’dan. Iraklı yetkililer, NATO’dan teknik yardım talebinde bulundular. NATO’nun Irak’a vereceği nihai karar ise İstanbul’da zirvede belirlenecek. Ancak ittifak, yeni hükümetin talebini ilk değerlendirmesinde geri çevirmedi ve Iraklı güçlerin eğitimini üstlendiğini açıkladı.