Irak'ta anayasa çıkmazı

Bağdat’ta dün gece tamamlanması gereken pazarlıklardan sonuç alınamadı. Irak Meclis Başkanı Haşim el Hasani, anayasayla ilgili kararın bir gün daha ertelendiğini açıkladı. Anayasa Komitesi’nin dün geceyarısına kadar hazır bir taslak sunması gerekiyordu. Ancak devam eden tartışmalar nedeniyle bu olmadı.

Aslında taslağın, daha önce verilen uzatma kararı çerçevesinde geçen Pazartesi akşamına kadar hazır olması hedefleniyordu. Bu başarılamadığından, meclis Anayasa Komitesi’ne yeniden üç gün süre tanımıştı. Ancak anlaşmazlıkların giderilmesi için bu üç gün de yetmedi ve süre bir gün daha uzatıldı.

Sünniler’in itirazları dikkate alınmayabilir

Taslak üzerinde bir türlü anlaşılamamasının ana nedeni ise Kürtler ve Şiiler’in gelecekte devletin federal bir yapıya sahip olması yönündeki arzusu. Bunu Sünniler ve onlara destek veren bir grup Şii kabul etmiyor. Anayasa pazarlıklarının bugün devam etmesi beklenirken, Bağdat’tan gelen bilgiler, Kürtler ve Şiiler’in artık Sünniler’in itirazlarını dikkate almama eğilimine girmeye başladığını gösteriyor. Eğer böyle olursa, anayasa taslağı Ekim ayında, bu iki grubun bir süre önce üzerinde anlaştığı şekilde halkoyuna sunulacak.

Şii İttifakı’nın bir temsilcisi, Sünniler’in itirazlarının diğer partileri ikna etmeye yetmediğini savundu. Oysa geçici Devlet Başkanı Celal Talabani, bir uzlaşmaya varılabilmesi için son dakikaya kadar çaba gösterdi. Şiiler ve Kürtler’in onay verdiği taslağa göre, Irak gelecekte federal bir devlet olacak ve hukukun temelini de İslam oluşturacak. Sünniler ise anayasa bu şekilde geçerse, zengin petrol yataklarına sahip Kürt ve Şii bölgelerinin ülkeden kopmasının ilk adımının atılmış olacağından çekiniyor.

Washington: Anayasa tartışmaları iyi yolda

Bu arada Washington ise Bağdat’taki anayasa tartışmalarının iyi yolda olduğu kanısında olduğunu vurguladı. Beyaz Saray, tüm güçlüklere rağmen anayasa konusunda ileri adımlar atıldığını öne sürdü. “İlerlemeler cesaret veriyor” şeklinde konuşan Beyaz Saray Sözcüsü Trent Duffy, “Tüm taraflar pazarlık masasında hala birbirleriyle konuşuyorlar, pazarlık ediyorlar” dedi. Duffy, bu durumun, Irak’taki grupların bu belgeye verdikleri önemi gösterdiğini söyledi.

Oysa bu grupların bir kesimi, dün silahlarını da konuşturdu. Necef, Nasiriye, Amara, Basra ve Bağdat kentlerinde radikal Şii imam Mukteda el Sadr yandaşlarıyla yine Şii SCIRI partisi milisleri arasında çıkan çatışmalarda yirmiden fazla insan yaşamını yitirdi, seksen kişi de yaralandı. Geçici hükümetin başı İbrahim el Caferi, çatışan taraflara seslenerek, Iraklılar’ın görüş ayrılıklarını başka yöntemlerle çözmeyi öğrenmesi gerektiğini belirtti.