Irak’ta Şii – Sünni gerginliği tırmanıyor

Irak’ın Samarra kentinde Şiiler’in en kutsal mekanlarından biri olan Askeriye Türbesi’ne düzenlenen saldırı, ülkede Şii – Sünni gerginliğine neden oldu. Irak Başbakanı İbrahim El Caferi’nin üç günlük yas ilan ettiği ülkede, Şii nüfusun öfkesi dinmiyor. Askeriye türbesine bombalı saldırı düzenlenmesinin ardından başlayan olaylarda, Irak genelinde, Sünniler’in gittiği camilerin saldırıya uğradığı kaydedildi.

Saldırıların, türbeye düzenlenen saldırıya misilleme olduğu belirtilirken, Bağdat’ta polis yetkililerinin verdiği bilgiye göre, çıkan olaylarda 130’dan fazla kişinin hayatını kaybettiği bildirildi. Olayların yatıştırılması için güvenlik güçleri de alarma geçirilmiş durumda, ayrıca Samarra ve Bağdat'ta sokağa çıkma yasağının süreleri uzatıldı.

Yetkililer, Bağdat dışında tahrip edilen camilerin ise Şiiler’in yoğun olduğu güney eyaletlerinde bulunduğunu kaydetti. Irak İslam Partisi yetkilileri, silahlı Şiiler’in otomatik tüfeklerle ve roketatarlarla camilere saldırdığını bildirdi. Basra'da ise türbenin yakılmasına misilleme olarak dün bir hapishaneyi basan militanların öldürdüğü tutuklular arasında bir Türk'ün de bulunduğu öne sürüldü.

Irak siyasetinde çatlak

Daha önce Şiiler’i protestoya çağıran din adamı Büyük Ayetullah Ali Sistani de olayların büyümesi üzerine Iraklılar’a birlik ve sukünet çağrısı yaptı. İç savaş uyarısında bulunan Irak’ın geçici Devlet Başkanı Celal Talabani ise görüşmelerde bulunmaları için tarafları bir araya gelmeye çağırdı.

Ancak Sünni siyasi gruplardan Irak Uyum Cephesi toplantıya katılmayacağını açıkladı. Irak Uyum Cephesi Başkanı Tarık El Haşemi Şiiler’in yönlendirdiği hükümetin kendilerine ait mekanları korumadığını dile getirdi. Irak'ta dün yaşanan çatışmalardan sonra, önde gelen Sünni siyasi oluşumu Irak Uyum Cephesi, hükümet kurmaya yönelik görüşmeleri askıya aldığını açıkladı.

Irak'ta Sünni din adamlarının örgütü Müslüman Din Adamları Birliği çıkan çatışmalar nedeniyle dolaylı olarak Irak'taki Şiiler’in en yüksek dini otoritesi Büyük Ayetullah Ali Sistani'yi suçladı. Birlik sözcüsü Şeyh Abdüsselam El Kubeysi, yaptığı açıklamada, ''Müslüman Din Adamları Birliği, protesto çağrısında bulunan belirli Şii dini yetkilileri suçluyor'' dedi.

Tepkiler

BM Güvenlik Konseyi ise ülkedeki halk gruplarını ulusal birliğe ve sükunete davet etti. Saldırı, aynı zamanda Irak yönetiminin yanı sıra BM, ABD, İngiltere ve Mısır tarafından kınandı. ABD Başkanı George Bush, olayla ilgili açıklamasında Iraklılar’ın, El Kaide örgütünün iç savaş çıkarma girişimi olarak nitelenen eylemlerin tuzağına düşmemelerini istedi. Bush, “Şiddet sadece teröristlerin amaçlarını destekleyecek“ diye konuştu.

İngiltere Başbakanı Tony Blair de Şiiler’in en kutsal mabedlerinden biri olan Askeriye Türbesi’ni bombalayanların demokrasiyi önlemek istediklerini, ancak bunda başarılı olamayacaklarını söyledi. İngiltere Başbakanı türbenin yeniden imarına ülkesinin de katkıda bulunacağını söyledi. İngiltere Başbakanı Tony Blair, ayrıca Irak'taki Askeriye türbesinin onarımı için finansman sağlayacaklarını söyledi.

Saldırıyı kınayan Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi de dün Irak halkına bir çağrı yaparak, mezhep ayrımı gözetmeyen bir hükümeti desteklemelerini istedi. BM, Irak halkına sakin olmaları çağrısı yaparken, Avrupa Birliği de Askeriye Türbesi’nin bombalanması olayını kınadı.