Irak'ta şiddetin gölgesinde seçim

Irak’ta tarihi 30 Ocak seçimleri, alınan güvenlik önlemlerine rağmen kanlı saldırıların ve Sünniler’in boykot çağrısının gölgesinde yapıldı. Ülke genelinde meydana gelen saldırılarda 35’ten fazla kişinin öldüğü, çok sayıda kişinin de yaralandığı bildirildi. Bağdat dışında Bakuba, Musul ve Basra gibi ülkenin gibi ülkenin birçok bölgesinden saldırı haberleri geldi. Irak’ta seçim günü düzenlenen 13 intihar saldırısını ise El Kaide bağlantılı Ebu Musab el Zarkavi yandaşları üstlendi.

Merkezi Seçim Komisyonu, seçimlere katılım oranını yüzde 72 olarak tahmin ettiklerini açıklarken, Sünni bölgelerinde çok az sayıda seçmenin oy kullandığı belirtildi. En yüksek katılım ise Şii ve Kürt bölgelerinde gözlendi. Seçimler sırasında usulsüzlük yapıldığına dair haberler gelmediğini belirten uluslararası seçim gözlemcileri, bu oranı ülkedeki saldırılara rağmen yüksek bir katılım olarak niteledi.

Seçimler Bush’u “yüreklendirdi“

ABD Dışişleri Bakanı Condoleeza Rice, Irak'ta yapılan seçimleri demokrasi önünde atılan önemli bir adım olarak değerlendirerek, direnişçilerin karalama kampanyalarına seçimlere katılarak karşılık verdiğini ifade etti. ABD Başkanı George Bush da seçimlerin kendisini “inanılmaz yüreklendirdiğini“ ve 30 Ocak’ın Iraklılar için büyük bir gün olduğunu söyledi.

BM Genel Sekreteri Kofi Annan da oy kullanan cesaretli Iraklılar’ın ülkelerinin geleceğini oyladıklarını bildiklerini söyledi ve seçimleri demokrasi sürecinin ilk adımı olarak değerlendirdi. Annan’ın Irak’taki temsilcisi Eşref Kazi de seçimelerin “şeffaf ve dürüst“ yapıldığını belirtti.

Sünni bölgelerinde katılım düşük

Saldırıların gölgesinde gerçekleşen seçimlerde Sünni bölgelerinde birçok oy sandığı ise açılmadı. Irak Seçim Komisyonu sözcüsü Ferid Ayar Latifiye, Mahmudiye ve Yusufiye kentlerinde sandıkların açılmadığını belirtirken, özellikle radikal Sünni direnişçilerin bulunduğu Felluce, Samarra ve Ramadi’de çok az seçmenin seçim merkezine gittiği kaydedildi. Ayrıca Felluce’nin güneyinde de isyancılarla Amerikan askerleri arasında çatışmalar yaşandığı bildirildi.

Seçimlere en büyük ilgi ise Kürt ve Şii bölgelerinde yaşandı. Şiiler’in kalesi Necef’te yüzde 80 oranında seçmenlerin oy kullandığı belirtildi. Seçim merkezlerinin önünde uzun kuyrukların gözlendiği Kerkük’te herhangi bir şiddet olayının yaşanmadığı kaydedildi.

Iraklı politikacılar oylarını kullandı

Oylarını kullanan Iraklı politikacılar ise seçimlerle ilgili dileklerini dile getirdiler. Irak’ın geçici Devlet Başkanı Gazi el Yaver, Irak’ın seçimlerle birlikte “özgür dünyaya“ adımını attığını belirtti. Şii politikacı Abdülaziz el Hekim ise “Allah’tan iyi bir seçim yapmamızı diliyorum“ diye konuştu.

Bağdat’taki “Yeşil Bölge“de oyunu kullanan Irak Başbakanı İyad Allavi de “Iraklılar ilk kez kaderlerini oyluyorlar“ dedi. Kerkük’te oyunu kullanan Irak Kürdistan Demokratik Partisi (IKDP) lideri Mesut Barzani, "Kerkük'ün, kimliği Kürt olan bir Kürt kenti" olduğunu savunarak "Bağımsız bir Kürt devleti kurulacaktır" dedi.

Irak’ta yaklaşık 14 milyon seçmen bulunuyor, ancak saldırılar nedeniyle seçmenlerin önemli bir kısmının oy kullanmayacağı tahmin ediliyor. Seçimlerde ise 275 sandalyeli ulusal meclis ve 13 sandalyeli Kürt parlamentosu seçilecek. Tarihi seçimlerde başarı kazanması beklenen grup ise Şiiler. Sünniler ise güvenlik gerekçesiyle seçimlerin ertelenmesini istiyordu. Irak’ta 1957 yılından bu yana ilk kez demokratik bir seçim gerçekleşmiş oldu.