1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Irak savaşı ABD’yi böldü

Frank Aischmann19 Mart 2008

ABD öncülüğündeki koalisyon güçlerinin Irak işgali 5'inci yılını dolduruyor. Amerikan yönetimi Irak'a girerken bunun kısa, acısız ama başarılı bir askeri harekat olacağını düşünüyordu. Ama hesaplar tutmadı.

https://p.dw.com/p/DQpd
9 Nisan 2003, Bağdat. Amerikalı asker Edward Chin, Saddam Hüseyin heykelinin başına ABD bayrağını "geçiriyor"
9 Nisan 2003, Bağdat. Amerikalı asker Edward Chin, Saddam Hüseyin heykelinin başına ABD bayrağını "geçiriyor"Fotoğraf: AP

Beş yıllık Irak savaşı ABD'yi büyük ölçüde değiştirdi. Kamuoyu araştırma şirketleri savaş konusunda düzenli olarak halkın nabzını yokluyor. Bunlardan biri de Washington'daki American Enterprise Enstitüsü. Muhafazakarlar'a yakınlığıyla bilinen Enstitü'den Karlyn Bowman, Amerikalılar'ın psikolojisi konusunda şunları söylüyor: "Amerikalılar'ın morali şu sıralar çok bozuk. Bunda en önemli rolü Irak savaşı oynuyor. Üstüne bir de ekonomide yaşananlar ekleniyor. Morallerin bozuk olması şu anlama geliyor: İnsanlar Başkan'ın ve Kongre'nin icraatına çok eleştirel yaklaşıyor. Irak'ta işlerin biraz da olsa düzeldiğini görüyorlar, ama savaşın bir hata olduğu düşüncesini de koruyorlar."

Pepsi World in Irak
Fotoğraf: AP


Ordunun itibarı

Karlyn Bowman bu saptamaya iki sınırlama da getiriyor. Birincisi Amerikalılar'ın gelecekleri ile ilgili iyimserliklerinde bir değişiklik olmaması. Ve ikincisi, Vietnam Savaşı döneminden farklı olarak bu sefer Amerikan ordusunun halk gözündeki itibarının sarsılmamış olması. Colorado Üniversitesi'nde insanların savaş ve kriz durumlarına karşı tepkilerini araştıran psikolog Tom Pyszczynski, Irak savaşı konusunda halkın tam anlamıyla ikiye bölünmüş olduğunu belirtiyor:

USA Irak Soldat Beerdigung in Arlington National Cemetery
Fotoğraf: AP

"Çoğu Amerikalı kendini suçlu hissediyor ve Irak savaşından dolayı utanç duyuyor. Savaşın doğru olmadığı, savaşla ilgili yeterince bilgilendirilmediklerini, yanlış yönlendirildiklerini söylüyor. Bir kesim ise Saddam'ın suçlu olup olmadığının, Amerikan halkı için bir tehdit teşkil edip etmediğinin çok da önemli olmadığını düşünüyor ve Izrak'a savaş açılarak teröristlerin Amerikalılar'ı kendi evlerinde vurmasının önlendiğini savunuyor. Bu, tam da Başkan Bush'un görüşünü yansıtıyor. Bu tabii ki gülünç ve hibirli bir yaklaşım. Bu noktada savaşın El Kaide gruplar üzerindeki etkisi unutuluyor."

Vatandaş ne diyor?

Psikolog Tom Pyszczynski, yine de her bireyin kendine göre farklı görüşlere sahip olduğunu, genellemelere gidilemeyeceğini belirtiyor. Peki sokaktakiler ne diyor?

"Benim için değişen tek bir şey var. Ülkesi için savaşan askerlerimize üzülüyorum, yaşamını, elini, kolunu, bacağını kaybedenlere. Bu gerçekten doğru değil."

USA Irak Blackwater Privatarmee in Najaf
Fotoğraf: AP

"Savaşın yükünü bir azınlık çekiyor. Orada bizzat savaşanlar, aileleri. Halk olarak bizden kişisel ya da mali bir fedakarlıkta bulunmamız istenmedi. Ülkedeki geri kalan çoğunluk, biz savaşın kurbanları arasında değiliz."

"Amerikalılar korkaklaştı. Bush'un korku saçmaya yönelik politikaları buna neden oldu."

”Asker niçin savaştığını bilmiyor”

Pakistan kökenli bir Amerikan vatandaşı olan Efsal Han bir güvenlik uzmanı. Birkaç ay öncesine kadar Irak'ta görev yapan Han, Irak'taki 150 bin Amerikan askerinin hislerini şöyle aktarıyor: "Askerlerin çoğu genç, daha liseyi yeni bitirmiş, ergenlik çağındalar. İran ile Irak arasındaki farkı bile bilmiyorlar. Koleje gidebilmek için askerlik görevini yapmaya gelmişler ve savaşıyorlar. Niçin orada olduklarını, kime karşı savaştıklarını bilmiyorlar."