Irak hükümeti Tikrit'te kararlı

Tikrit yaklaşık 9 aydır IŞİD'in kontrolü altında. Devrik lider Saddam Hüseyin'in memleketi olan Tikrit stratejik açıdan önemli bir kent. Bir kaç gündür Irak ordusu, kentte mevzilenen IŞİD birliklerini bombalıyor. Ancak şu ana kadar operasyonlardan kesin sonuç alınamadı. Şimdi bölgenin yeniden Irak'ın kontrolüne geçmesi için büyük bir harekat planlanıyor. Buna göre öncelikle Tikrit'in kenar mahallelerine operasyonlar düzenlenecek. Aralarında Saddam'ın doğduğu Advar kasabasının da bulunduğu yerleşim yerleri tek tek geri alınacak. Şu sıralarda Advar civarında Irak ordusuyla IŞİD arasında şiddetli çatışmaların meydana geldiği bildiriliyor. Saddam'ın mezarı ve mezarın üzerindeki mozolenin de tahrip edildiği gelen bilgiler arasında. Ancak bazı kaynaklar Saddam'ın mezarının açılarak, cenazenin gizli bir yere nakledildiğini duyurdular. Bu bilginin kesinliği ise bilinmiyor.

Operasyonun başarılı sonuç vermeye başladığı yönünde de bilgiler geliyor. Bugüne dek Tikrit civarında IŞİD'in mevzilendiği bölgelere çok sayıda askeri müdahalede bulunulmuş, ancak bir sonuç elde edilememişti. Ama şimdi bir kararlılık seziliyor. Irak Devlet Başkanı Haydar El İbadi, devlet televizyonuna verdiği demeçte 30 bin askerin operasyona katıldığını duyurdu. "Bu sefer başaracağız" diye konuşan El İbadi, askeri birliklere Şii ve Sünni'lerin de destek verdiğini vurguladı.

Baas'tan IŞİD'e geçti

Selahattin eyaletinin başkenti 100 bin nüfuslu Tikrit, Irak başkenti Bağdat'ın 140 kilometre kuzeyinde bulunuyor. Musul'un 10 Haziran 2014'de IŞİD'in kontrolüne geçmisiyle eş zamanlı olarak Tikrit de düştü. Bölgede Irak ordusuna ait cephane ve teçhizat da IŞİD'in eline geçti. Ancak kentten güvenilir kaynaklara göre kente ilk girenler IŞİD mensupları değil, Saddam'ın Baas Partisi üyeleri ve Irak ordusunun eski komutanlarıydı. Baas partililer ve eski komutanlar, Saddam'a bağlı yeni iktidarı kurabilmek için bu kente gelmişlerdi. Ancak evdeki hesap çarşıya uymadı ve komutanlar karşı devrimi gerçekleştiremediler. Bir süre sonra da IŞİD kentin yönetimini onlardan aldı.

Bağdat hükümeti şimdi bölgede şöyle bir strateji izliyor: Öncelikle Dicle nehri kıyısındaki Tikrit ve komşu iller yeniden ele geçirilecek. Buradan batı istikametine doğru ilerlenecek. Fırat barajının bulunduğu El Anbar'a bağlı Haditha teröristlerden arındırılacak. Eğer bu plan gerçekleşirse, stratejik açıdan önemli bağlantı noktaları yeniden Bağdat'ın kontrolüne girmiş olacak. Ama Irak ordusunun başarılı olacağından kuşku duyanlar da var. Gerçi ABD tarafından Irak askerleri eğitiliyor ancak teçhizat konusunda sıkıntı çekiliyor. Mermi, füze, tanksavar füzesi eksik. Irak Parlamentosu'nun adını açıklamak istemeyen bir üyesi, bu tür eksikliklerin ordunun gücünü kırdığını dile getirdi. Şu anda gerçekleştirilen askeri operasyonun maliyetini Irak, ABD ve Suudi Arabistan ortaklaşa üstlenmiş durumdalar.

İran faktörü

IŞİD'e karşı mücadele eden partnerlerden İran'ın adı ise şu sıralarda pek duyulmuyor. Irak konusunda Tahran'la Washington uzun süredir birlikte adım atıyor. Bu birliktelik El Esad Askeri Üssü'nde de sürüyor. Üs, Irak'ın en büyük eyaleti El Anbar'da bulunuyor. Bu eyaletin büyük bölümü ise IŞİD'in denetimi altında. Burada yürütülen operasyon konusunda ABD ve İran askerleri uzun bir hazırlık dönemini birlikte geçirdi. Gönüllü Şii milisler askeri eğitime tabi tutuluyorlar. Çünkü askeri yetkililer, Şii milislerin desteği olmadan IŞİD'e karşı başarı elde etmenin mümkün olmadığını dile getiriyorlar. Bu milisler arasında en güçlüsü, Bedir Tugayı. Saddam Hüseyin döneminde İran'da sürgün hayatı yaşayan Iraklıların kurduğu Bedir Tugayı İran'da aldığı muharebe eğitimi sayesinde hem gerilla hem de klasik anlamdaki savaşlara hazır durumda. Yine İran'da askeri eğitim görmüş, aslen İranlı olan Tümgeneral Kasım Süleymani'nin Tikrit operasyonunda Bedir Tugayı'na bağlı birliklerin başına geçtiği de gelen bilgiler arasında.

©Deutsche Welle Türkçe

Birgit Svenson (DW Bağdat)