İki yeni dost

Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın Türkiye gezisi bugün sona eriyor. Esad, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ve Dışişleri Bakanı Abdullah Gül’le yaptığı görüşmelerde Kürt sorunu ve Irak’ın geleceği konularına değindi. Türkiye’den uluslararası alanda Suriye’nin dışlanmaması için destek de isteyen Esad bugün İstanbul ziyaretinin ardından ülkesine geri dönüyor.

Beşar Esad'dan beklentiler

Beşar Esad üç yıl önce babasının ölümü üzerine Suriye Devlet Başkanlığı'na geldiğinde beklentiler çoktu. Yıllar süren Hafız Esad yönetiminin ardından hem halk hem de politik çevreler Beşar Esad’dan ülkeyi ve yönetimi yenilemesini, bunu yaparken de bir karmaşaya meydan vermemesini istemişlerdi.

Beklentilerin aksine Beşar Esad’sa sadece ufak tefek birtakım reformlar yapmış, bu da birçok Suriyeli’yi hayal kırıklığına uğratmıştı. Ancak Suriye’nin beklentilere rağmen aksine kendini yenileyememesinin önündeki engel, Beşar Esad’ın başarısız yönetimi değil.

Babası Hafız Esad döneminden kalma tutucu hükümet üyelerinin ülkedeki yenilenme çabalarını baltalamaları ve Ortadoğu’daki huzursuz ortam. Bunlara Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra bölgede yaşanan karmaşanın uzun sürmesi, İsrail - Filistin gerginliğinin tımanması ve Irak Savaşı da katılınca Beşar Esad planladığının aksine yeniliğe gidemedi.

Kürt sorunu

Ancak Suriye Devlet Başkanı bu durumu değiştirmekte kararlı görünüyor, yoksa Türkiye gibi sık sık sınır ihlalleri ve Kürt sorunu nedeniyle sorun yaşadığı bir ülkeye gitmez, ondan Suriye’ye destek vermesini talep etmezdi.

Esad’ın Türkiye’ye gitmesinin önemli bir nedeni daha var, o da Irak’daki Kürtler'in durumu. Eğer Irak’taki Kürtler talep ettikleri gibi Irak’ta bağımsız bir konuma kavuşurlarsa, bu gelişme Kürtler'in yoğun yaşadığı Suriye ve Türkiye’de de benzer taleplere neden olabilir. Bunu engellemek için de Türkiye ve Suriye şimdiden önlem almaya, ortak bir politika belirlemeye çalışıyorlar.

İsrail – Filistin

Esad’ın Türkiye gezisinin konularından bir diğeri ise İsrail - Filistin sorunu. Aslında Suriye şimdiye kadar İsrail’le askeri ve ekonomik alanda yürüttüğü yakın işbirliği nedeniyle Türkiye’yi yoğun bir şekilde eleştirmişti, ancak Esad’ın bu tutumununda da yumuşama gözleniyor. Beşar Esad Türkiye gezisinde İsrail’le yeniden görüşmelere başlamak istediklerini belirtip, Türkiye’den buna aracılık etmesi ricasında bulundu.

Ayrıca Esad, Türkiye gezisinde İran ve Libya’dan sonra Suriye’nin de kitle imha silahlarından vazgeçeceğini duyurdu. Amerika’nın haydut ülkeler sınıfına soktuğu Suriye böyle iyi bir niyet gösterince, gözler Ortadoğu’da şimdiye kadar Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Sözleşmesine imza atmayan İsrail’e çevrildi.