Hu ve Putin’den İran’a çağrı

İran ile yaşanan nükleer kriz, Çin Devlet Başkanı Hu Jintao’nun Rusya ziyaretinde ağırlık verilen konular arasında yer aldı. Yayınlanan ortak bildiride, İran, Birleşmiş Milletler kararına uymaya çağrıldı ve sorunun diplomatik yöntemlerle çözümü istendi. Putin – Hu görüşmesinde ikili ilişkilerin de geliştirilmesi gerektiğine vurgu yapıldı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Çinli meslektaşına seslenerek iki ülke arasındaki ilişkilerin her alanda derinleştirilmesi gerektiğini söyledi. Putin, “İki ülke arasındaki ilişkilerin, gerek ekonomi ve siyaset gerekse uluslararası alanda aktif şekilde gelişmesi memnuniyet vericidir. Yaptığınız ziyaretin de iki ülke halkı arasındaki ilişkilerin gelişimine önemli katkı sağlayacağı inancındayım” diye konuştu. Çin Devlet Başkanı Hu Jintao ise Çin ve Rusya arasında geniş bir potansiyele sahip stratejik ortaklığın varlığına işaret etti.

Ekonomik ilişkiler

Çin, Rus silah sanayisinin önemli müşterileri arasında sayılıyor. Diğer taraftan Pekin yönetimi, büyüyen ekonomisinin enerji ihtiyacını karşılayabilmek için iki ülke arasında bir an önce petrol boru hatlarının kurulmasını istiyor. Ancak Çin Ulusal Petrol Şirketi’nin (CNPC) Hu - Putin zirvesi öncesinde, Moskova’da bu yönde yaptığı görüşmeler sonuç getirmedi. Çin yönetimi, Sibirya petrollerini Çin’e taşıyacak petrol boru hattının maliyetinin büyük kısmını karşılamayı taahhüt ediyor; bunun karşılığında hatta daha fazla söz sahibi olmak istiyor. Moskova bu talebe sıcak bakmıyor.

Çin Devlet Başkanı Hu Jintao’nun Rusya ziyareti sırasında imzalanması beklenen ticari anlaşmaların 2 milyar doları aşması bekleniyor. Çin lideri Hu Jintao, iki ülke arasında 35 milyar dolar olan ticaret hacmi toplamını önümüzdeki üç yıl içinde iki katına çıkarabileceklerini vurguluyor.

Şangay Beşlisi olarak da bilinen ve Pekin ile Moskova’nın yanı sıra Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan’ın da üye olduğu Şangay İşbirliği Örgütü, iki ülke arasındaki işbirliği ortamının geliştirilmesine katkıda bulunuyor. Rus basınında yer alan haberlere göre, Çin ve Rusya arasında sıkıntı yaratan konuların başında Rus silah sanayi ürünlerinin kalite sorunu geliyor. Çinli generallerin üretimin Rus lisansı altında Çin’de yapılması talebine ise Kremlin sıcak bakmıyor.

Rusya – Çin - İran ilişkilisi

Siyasi uzmanlar, İran’a silah sevkiyatını yasaklayan BM Güvenlik Konseyi yaptırım kararının Pekin ve Moskova tarafından nasıl uygulanacağını da merakla gözlüyorlar. Her iki ülke, İran’a silah sağlayan ülkeler arasında ön sırada yer alıyor.