1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Hollanda’da hükümet havlu attı

Ludger Kazmierczak30 Haziran 2006

Hollanda’da Somali asıllı milletvekili Ayaan Hırsi Ali etrafında dönen tartışmalarla başlayan kriz, hükümetin istifasıyla sonuçlandı. Koalisyon ortağı sol liberal D66 partisinin hükümetten çekilmesinin ardından, Başbakan Jan Peter Balkanende de hükümetinin istifasını sundu...

https://p.dw.com/p/AZrh
Hollanda Başbakanı Jan Peter Balkenende, hükümetinin istifa edeceğini açıkladı
Hollanda Başbakanı Jan Peter Balkenende, hükümetinin istifa edeceğini açıkladıFotoğraf: dpa

Koalisyonun küçük ortağı sol liberal D66 partisinden iki bakanın dün akşam istifalarını sunması ve partinin hükümetten çekilmesi üzerine, Başbakan Jan Peter Balkenende, Kraliçe Beatrix’e istifasını sundu. Ancak hükümet, ekim ya da kasım ayında yapılması beklenen erken seçimlere kadar görev başında kalacak.

Mecliste milletvekillerine hükümetin istifasını duyuran Başbakan Jan Peter Balkanende, Kraliçe’nin danışmanları ve meclis grup başkanlarıyla mümkün olduğunca çabuk görüşerek bundan sonraki adımlarla ilgili açıklamayı yapacağını ve erken seçimlerin gündeme gelebileceğini dile getirdi.

Rita Verdonk’a tepki

Hükümetin istifasıyla sonuçlanan krizin temeli, Somali asıllı milletvekili Ayaan Hırsi Ali ile göçmenlere karşı sert tutumuyla tanınan Göçmen Bakanı Rita Verdonk arasında yaşanan olaylara dayanıyor. Cinayete kurban giden rejisör Theo van Gogh’un tartışmalı filminin senaristi olan ve aşırı İslamcı çevrelerden aldığı tehditler nedeniyle sıkı polis koruması altında tutulan Somali asıllı milletvekili, İslam karşıtı görüşleriyle siyasi pirim yapmıştı.

Ancak Ayaan Hırsi Ali’nin Hollanda vatandaşlığına geçişte makamlara bazı yanlış bilgiler verdiğini itiraf etmesinin ardından kriz patlak verdi. “Demir Rita“ lakaplı Göçmen Bakanı’nın Hırsi Ali’nin vatandaşlığının geri alınabileceğini açıklaması ise hükümet içinde tartışmalara yol açtı. Özellikle Liberaller, Rita Verdonk’un tutumunu çok sert ve abartılı bularak eleştirdiler. Verdonk, siyasi baskı üzerine Hırsi Ali’nin Hollanda vatandaşlığının iptal edilmesi tehdidini geri çekti, ancak krizde geriye dönüş mümkün olmadı.

Koyu muhafazakar Verdonk, hükümetin sol kanadında arasında hiçbir zaman sevilmedi. Koalisyondan çekilen D66 partisinin yeni meclis grup başkanı Lousewies van der Laan, iki gün önce Verdonk’a artık tahammül edilemeyeceğini belirterek bakanın istifasını istemişti.

Erken seçim sürecine girildi

Sonuçta muhalefetin meclise verdiği güvensizlik oyu önergesi kabul edilmedi, ama van der Laan’ın baskısı üzerine partinin hükümetteki iki bakanı istifa etti, böylece hükümetin sonu gelmiş oldu. Şimdi Hollanda erken seçim atmosferine girdi. Normalde seçimler önümüzdeki yıl Mayıs ayında yapılacaktı. Şimdi ise Ekim ya da Kasım ayında sandık yolu görünüyor.

Kamuoyu yoklamalarında hükümet cephesine karşı puanını giderek artıran sol muhalefet durumdan oldukça memnun. Başbakanlık için ismi en çok geçen kişi ise Sosyal Demokratların karizmatik ismi Wauter Bos. İşçi Partisi’nin Başbakan adayı Bos, göreve hazır olduğunu belirtiyor. İşçi Partisi’nin seçimleri kazanması durumunda koalisyon ortağı olarak ilk etapta Yeşiller ve D66 partilerinin gündeme gelmesi bekleniyor.