Hartum'da Arap Birliği toplandı

Arap Birliği Zirvesi, Sudan'ın başkenti Hartum'da başladı. İki gün sürecek zirveye, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, İslam Konferansı Örgütü Genel Sekreteri Ekmeleddin İhsanoğlu ve Avrupa Birliği'nden de temsilciler katılıyor. Cezayir Devlet Başkanı Abdülaziz Buteflika'nın açılış konuşmasını yaptığı toplantıya katılmayanlar arasında bölgenin 'ağır topları' olarak nitelendirilen Suudi Arabistan Kralı Abdullah ve Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek bulunuyor.

Daha önce zirveye katılmayacağını açıklayan Libya lideri Muammer Kaddafi ise sürpriz bir şekilde Hartum’a geldi. Diplomatik kaynaklar, liderlerden bazılarının güvenlik endişeleri, bazılarının da Sudan hükümetiyle siyasi anlaşmazlık yüzünden zirveye katılmadığını belirtiyor.

22 üyeli Birliğin yıllık toplantısında gündem ise oldukça yoğun. Ele alınacaklar arasında, Irak'ın geleceği, İran'ın nükleer programı yüzünden Batı ile anlaşmazlığı ve Filistin’de yönetime gelen Hamas ve Ortadoğu barışı gibi çetrefilli konular var.

Filistin bölgelerine mali yardım

Arap Birliği Zirvesi’nin ilk gününde Filistinliler’e mali destekte bulunma sözü verildi. Arap liderler, İsrail ve Batı'yı, Hamas'ın seçimlerin galibi olmasından sonra Filistin'e yardımı kesmekle tehdit ettikleri için kınadı. Cezayir Devlet Başkanı Abdülaziz Buteflika, Filistin seçimlerinin galibi Hamas'ın tecrit edilmesi yönündeki çağrıları reddederek, bu gibi girişimlerin, tüm Filistin halkının cezalandırılmasına neden olacağını söyledi.

Zirveye evsahipliği yapan Sudan'ın Devlet Başkanı Ömer El Beşir de uluslararası toplumdan, İsrail'e, uluslararası kararlara uyması ve Filistinliler’e karşı saldırılarını durdurması için baskı yapmasını istedi. Darfur krizine de değinen Sudan Devlet Başkanı El Beşir, bu krizin bir an önce sona ermesi için Arap ülkelerinden destek ve mali yardım beklediklerinin altını çizdi.

Irak ve karikatür krizi

Iraklılar’dan, Şiiler ile Sünniler arasındaki mezhep anlaşmazlığından sakınmak için güçlerini birleştirmelerini isteyen Buteflika, Irak'ın komşularının, bu ülkenin birlik ve bütünlüğünün korunması için Irak halkıyla dürüstçe işbirliği yapmaları gerektiğini de ifade etti.

Karikatür krizi de zirvede tartışılan konulardan biriydi. “Medeniyetler Diyaloğu” konferansında konuşma yapan Başbakan Erdoğan ise Hz. Muhammed'in İslam ülkelerinde infiale yol açan karikatürlerinin ifade özgürlüğü çerçevesinde değerlendirilmesinin mümkün olmadığını söyledi. Başbakan, “İslami terör” ile “İslamiyet” kelimesinin birlikte kullanılmaması gerektiğini vurguladı.

Beklentiler yüksek değil

Diplomatik çevrelerse, zirvenin rutin bir toplantı olduğunu, bu nedenle zirveden önemli sonuçlar çıkmayacağı görüşünde. Aynı kaynaklar, zirvenin perde arkasında, Libya ile Suriye ilişkilerinin düzeltilmesi için çaba harcandığını belirtiyor.