Guantanamo mahkumlarından beşi İngiltere yolcusu

Ruhal Ahmet, Asıf İkbal, Şefik Resul, Cemal Herit ve Tarık Dergul’ün akrabaları için uzun bekleyiş sona eriyor. Guantanamo Körfezi’ndeki Amerikan üssünde yaklaşık iki yıldır tutuklu bulunan beş İngiliz vatandaşı bu akşam İngiltere’ye dönüyor. Bu beş kişi önce polis tarafından sorgulanacak. Scotland Yard, herbirinin durumunun İngiliz yasalarına göre ayrı ayrı inceleneceğini açıkladı. Terörle Mücadele Bölümü Başkan Yardımcısı Peter Clark şunları söyledi:

‘’Polis teşkilatı olarak, bu konuda kamuoyunda yaşanan hassas tartışmayı tabii ki biliyoruz. Ancak terör eylemi olduğundan şüphe edilen durumları araştırmakla yükümlüyüz. Bu konuda da sözkonusu kişilerin tutuklanmasına yol açan etkenleri araştırmak durumundayız. Soruşturma terörle mücadele bölümü tarafından yürütülecek. Beş kişinin durumu ayrı ayrı ele alınıyor. Adli soruşturma makamlarıyla yakın işbirliği içinde çalışıyoruz.’’

Haklarında dava açılmayabilir

Beş kişinin tutuklanıp tutuklanmayacağı ise henüz bilinmiyor. Gözlemciler, yeterli kanıt bulunmadığı için dava açılamayacağını tahmin ediyor. Bu beş kişiye karşı delil sunulmazsa teorik olarak Amerikan yönetimi bu kişilere karşı tazminat davası açabilir. Ancak insan hakları savunucuları bu tür bir tazminat davasının başarı şansının çok düşük olduğu görüşünde.

Blair tutuklular için uğraştı

Beş tutuklunun İngiltere’ye dönüşü kısmen İngiliz hükümetinin bir zaferi. Başbakan Tony Blair İngiliz tutukluların serbest bırakılması ya da uluslararası alanda tanınan ölçütlere göre yargılanmaları konusunda Washington’a her fırsatta çağrıda bulunmuştu. Geçtiğimiz yılın yaz aylarından itibaren Londra ile Washington arasında yoğun müzakereler yürütüldü ve İngiliz Dışişleri Bakanı Jack Straw Şubat ayı ortasında yaptığı açıklamada beş tutuklunun İngiltere’ye geri döneceğini ilan etti.

Ancak beş kişinin geri dönüşü tam bir zafer sayılmaz. Guantanamo’da tutuklu dört İngiliz vatandaşı daha bulunuyor. Bunlar Amerikalılar tarafından oldukça tehlikeli görülüyor ve en az ikisinin Amerikan Askeri Mahkemesi'ne çıkarılması planlanıyor.

Blunkett ABD yönetimini ikna edemedi

İngiltere İçişleri Bakanı David Blunkett, ABD ziyaretinde tutukluluğu süren dört İngiliz konusunda Amerikan yönetimini ikna etmeyi başaramadı. Blunkett, Boston’daki bir konferansta bu konuda şunları söyledi:

‘’Eğer bu kişilere Amerikan delillerine dayanarak bir dava açılacaksa, o zaman İngiliz Başsavcılığı'nın görüşüne göre en iyisi, davanın burada, ABD’de gerçekleştirilmesidir.’’

İşçi Partisi milletvekili Geran Davies ise hükümete, bu kişilerin normal hukuk devleti ilkeleri çerçevesinde yargılanması konusunda Amerikan yönetimine baskıyı sürdürmesi çağrısında bulundu:

‘’Bu kişilere karşı deliller sunulmalıdır, bu kişiler adil bir şekilde yargılanmalı ve bir suç işledilerse cezalandırılmalıdır. Ancak eğer ortada, avukatsız zorla alınan ifadeler dışında delil yoksa, o zaman bu yeterli değildir.’’

İngiliz hükümeti, Washington ile görüşmelerin sürdürüleceğini belirtiyor.