1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

G-7 ülkeleri Yuan'ın dalgalanmasını istiyor

Kerstin Lohse4 Şubat 2005

Önde gelen yedi sanayi ülkesinin maliye bakanları ve merkez bankası başkanları Londra’da biraraya geliyorlar.

https://p.dw.com/p/Abdx
Ancak uzmanlar, Çin'in esnek kur politakasına yanaşmayacağını söylüyor...
Ancak uzmanlar, Çin'in esnek kur politakasına yanaşmayacağını söylüyor...Fotoğraf: AP

Toplantıda G-7 maliye bakanlarının, para birimi Yuan’ın dış değerinin dalgalanmaya bırakılması için de Çin yönetimine yeniden çağrıda bulunmaları bekleniyor. Ancak ihracat avantajını kaybetmek istemeyen Çin parasının diğer önemli paralar karşısında değer kazanmaması için elinden geleni yapıyor.

Nitekim, Londra’daki 7’ler grubu buluşmasında döviz kurları anlaşmazlığına çözüm bulunamayacağı kesin. Pekin yönetimi, Amerikan Doları’nı desteklemeyi tek başlarına başaramayacaklarını ve zaten buna niyetli de olmadıklarını söylüyor. Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, kur politikasının öncelikle milli çıkarlara hizmet etmesi gerektiğini ifade etmişti.

Hükümet üyeleri de Davos’taki Dünya Ekonomik Forumu sırasında, mali sektördeki reformlar tamamlanmadan Çin parasının revalüe edilmesinin söz konusu olamayacağını açıklamışlardı. Bunun için önce Çin bankacılığının ıslah edilip sermaye piyasasının serbest rekabete açılması gerekiyor.

“Pekin esnek kura yanaşmaz”

Pekin’de yayımlanan China Economic Quarterly dergisini çıkaran Arthur Kroeber, sabit kur üzerinden Amerikan Doları’na endekslenen Yuan’ın döviz piyasalarında değer kazanmasının beklenemeyeceği görüşünde. “Çin hükümeti bu konuda hep kesin tavır sergilemiştir” diyen Kroeber sözlerini şöyle sürdürüyor:

“Esnek kur sistemine şimdiden geçmek istenmemesinin çeşitli nedenleri var. Önce ekonomik yapının istikrara kavuşması şart. Çin belli başlı sektörlere yoğun yatırımlar yaparak enflasyon tehlikesini artırdığı bir dönemde revalüasyona cesaret edemez. Bankacılık sistemi böylesine zayıf kaldığı sürece, Pekin yönetiminin esnek kur politikasını benimseyebileceği de sanılmamalı.”

ABD’nin beklentisi

ABD, ikili ticaretteki açığın büyümesi nedeniyle Yuan’ın dolar karşısında değerlenmesini istiyor. Çin parasının gerçek değerinin ancak %60’ını yansıttığını iddia eden ekonomistler var. Yuan’ın gerçek değerine kavuşması Çin mallarının ihraç fiyatını artıracağından gerçekçi kurun Amerikan dış ticaret açığının önemli ölçüde azalmasını sağlayacağı belirtiliyor.

Ancak bütün uzmanlar bu görüşü paylaşmıyor. Çünkü Çin’in Amerikan dış ticaretindeki payı hala %10’larda seyrediyor. ABD karşısında ticaret fazlası elde eden Çin, diğer Asya ülkeleriyle ticarrette ise açık veriyor. ABD’nın ticaret bilançosu açığı 600 milyar doları bulurken Çin’in dış ticaret fazlası sadece 30 milyar dolar.

Bazı uzmanlar, Pekin yönetiminin Yuan’ı Euro, dolar ve yen gibi paraların yer aldığı bir döviz sepetine endeksleyebileceğini belirtiyorlar. Çin uzmanı Kroeber, öncelikle esnek kur politikasından yana olan merkez bankası uzmanlarının bunda ısrar ettiklerini söylüyor. Krober, “İstikrar isteniyorsa, yoğun baskı altındaki dolara bağlanmak akıl karı olmaz, dolar önümüzdeki iki yıl büyük çalkantılar geçirecek, bu bakımdan Yuan’ın değerini döviz buketine endekslemek daha doğru olur” diyor.

İşsizliğe yol açabilir

Yuan’ın değerlenmesi, ihracatçı şirketlerde çalışan onbinlerce kişinin işsiz kalmasına yol açabileceğinden Pekin’in kur politikasını değiştireceği sanılmıyor. Mali kaynaktan yoksun milli bankaların kredileriyle dünyaya açılan dayanıksız Çin şirketleri hammadde fiyatlarının artmasına da yol açıyorlar. Ama Çin’de sağlam bir sosyal güvenlik sistemi kurulmadığı sürece toplumun huzuru ve istikrarı Pekin açısından mutlak öncelik taşıyacak.