1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Gözler Washington’da!

Ajanslar9 Ocak 2007

Irak’ta saplandığı bataklıktan çıkış yolları arayan ABD Başkanı Bush’un açıklayacağı yeni Irak planı merakla bekleniyor. Söz konusu plan çerçevesinde Irak’a 20 bin askerin daha gönderilmesi önerisi ise ABD’de yoğun tepki aldı. Aslında Bush, son üç yıldır Irak için çeşitli planlar ortaya koyuyor, ancak bunların hiçbirinden başarılı sonuç alamadı.

https://p.dw.com/p/AZYQ
Bush, 1 milyar dolardan fazla ekonomik yardım öngören planını dünyaya duyurmaya hazırlanıyor.
Bush, 1 milyar dolardan fazla ekonomik yardım öngören planını dünyaya duyurmaya hazırlanıyor.Fotoğraf: ap

ABD Başkanı George Bush, Irak'taki çıkmaza çözüm bulmak amacıyla yeni Irak stratejisini açıklamaya hazırlanıyor. Şiddete son vermeyi amaçlayan yeni strateji, takviye asker gönderilmesini içeriyor. Yeni planı çerçevesinde, Irak'ta konuşlandırılacak takviye Amerikan askerlerinin ilk grubu, ay sonundan önce bu ülkeye gönderilecek. İlk grubun Kuveyt'te konuşlanmış bulunan 2'inci tümene bağlı 82'inci hava indirme tugayı askerleri olabileceği konuşuluyor. Adının açıklanmasını istemeyen üst düzey bir savunma yetkilisinin verdiği bilgiye göre, Bush'un planı çerçevesinde ülkeye gönderilecek ve sayısı 20 bini bulacak takviye askerler, alarma geçirilecekler. Her an gönderilmeye hazır halde bekleyecekler. Ancak bunların gönderilmeleri belirli bir zamana dağıtılarak, aşama aşama gerçekleştirilecek.

Amerikan askerleri, 1941 ile 1945 arasındaki İkinci Dünya Savaşı sırasında çarpıştığından daha uzun bir süre olan yaklaşık dört yıldır Irak'ta bulunuyor. İkinci Dünya Savaşı sırasında 405 bin 399 askerini kaybeden ABD'nin Irak'taki toplam 132 bin askeri görevli. Ancak bu süre içinde 3 binden fazla Amerikan askeri de hayatını kaybetti, 23 bin asker de yaralandı. Savaşın aylık maliyeti 8,4 milyar dolar iken, Irak'ın işgal edildiği 20 Mart 2003'ten beri toplam maliyet 350 milyar doları buluyor.

İşgalden bu yana ölen Iraklıların sayısı konusunda ise farklı veriler söz konusu. Kimi kaynaklar 50 bin derken, kimi kaynaklar da 650 binden söz ediyor. Irak Sağlık Bakanlığı ise 2003'ten beri 150 bin Iraklının öldüğünü tahmin ediyor.

İlk yeni plan değil

Aslında ABD, son üç yıldır çeşitli planlar ortaya koyuyor, ancak bunların hiçbirinden başarılı sonuç alamadı. Nisan 2003’te emekli general Jay Garner, Amerikan güçlerince yeni işgal edilmiş Irak'ın başkenti Bağdat'a geldi. Garner'ın amacı Irak'ı yeniden yapılandırmaktı, ancak bu plan, bakanlıkların yakılıp yıkılması, üniversitelerin yağmalanması ve güvenlik güçlerinin çözülmesi sonucu suya düştü.

Mayıs 2003’te ise Bush, Garner'ın yerine, sivil idareci olarak Paul Bremer'i atadı. Bremer, daha sonra biyografisinde bunun "imkansız bir görev" olduğunu yazdı.

Bundan bir yıl sonra, Bush, bu kez de beş aşamalı bir geçiş planını ilan etti. Plan, sonuçta kalıcı bir Irak hükümetinin temellerini atmaya yönelik yeni bir anayasanın ulusal meclis tarafından kaleme alınmasını öngörüyordu. Amerikan başkanı, sivil alt yapıyı yeniden yapılandırmaya ve güvenliği tesis etmeye yardımı taahhüt ediyordu.

Ulusal strateji de sonuç vermedi

Derken Kasım 2005'te Amerikan birliklerine yönelik şiddet olaylarının tırmanışa geçmesiyle Bush bu sefer de "Irak'ta başarıya ulaşmak için ulusal strateji" adını taşıyan başka bir plan ortaya attı. Irak birliklerinin eğitiminde kaydedilen ilerlemeleri öven Bush, bununla birlikte zaferin zaman alacağını ve sabır gerektirdiğini söyledi.

Haziran 2006’da sonunda bir Irak hükümetinin göreve başlamasıyla Bush, Irak hükümetinin güvenliğin, ulusal uzlaşının ve ekonomik reformların sağlanmasına yönelik yeni planı hakkında brifing almak üzere Irak'a gitti. Bağdat'taki Irak güvenlik güçlerinin sayısını artırmak için "hep birlikte ileri operasyonu" adındaki yeni plan ortaya atıldı.

2006’nın Temmuz’unda Bush ve Irak Başbakanı Nuri El Maliki, bir önceki planın da suya düşmesi üzerine, Irak birliklerine daha çok Amerikan askeri polisinin entegre edilmesini ve Irak'ın vilayetlerindeki Amerikan askerlerinin Bağdat'a yeniden konuşlandırılmasını öngören yeni bir güvenlik planı hazırladı. Amerikan askeri komutası, Ekim ayında bu planın başarısız olduğunu kabul etti.