1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Gözler CIA’in gizli hapishanelerinde

Daniel Scheschkewitz / Washington3 Kasım 2005

Washington Post gazetesinde dün yer alan haberde, Amerikan gizli servisi CIA’in yurtdışındaki gayriresmi cezaevleri olduğunu yazması tartışma yarattı. Hukukçular ve insan hakları örgütleri arasında, CIA’in bu gizli cezaevi sistemi nedeniyle endişe giderek artıyor...

https://p.dw.com/p/AaQh
ABD'nin Guantanamo Üssü'ndeki tutuklulara yargılanma hakkı tanımaması eleştirilere neden oluyor
ABD'nin Guantanamo Üssü'ndeki tutuklulara yargılanma hakkı tanımaması eleştirilere neden oluyorFotoğraf: AP

Washington Post gazetesinin haberinde, Amerikan gizli servisi CIA tarafından gizli gayrıresmi cezaevi sisteminin 4 yıl önce oluşturulmaya başlandığı ve Tayland, Afganistan ve Doğu Avrupa ülkeleri dahil sekiz ülkede gizli cezaevleri bulunduğu bildiriliyor. Halen görevli ve eski istihbarat çalışanları, ayrıca üç kıtada bulunan diplomatlara dayandırılan haberde, bu hapis kamplarının terörizmle savaşta CIA’in yürüttüğü geleneksel olmayan bir yöntem olarak benimsendiği belirtiliyor.

Washington Post gazetesi, CIA’nin gizli belgelerinde “Siyah Kamp” olarak adlandırılan cezaevlerinden Amerika Birleşik Devletleri’nde çok az yetkilinin, cezaevlerinin bulunduğu ülkelerde ise sadece devlet başkanı ve yüksek rütbeli istihbarat görevlilerinin bu kamplardan haberdar olduklarını duyurdu.

Nasıl bir yöntem uygulandığı bilinmiyor

Bu gizli cezaevlerinde kimin hangi şartlar altında tutulduğu ve hangi sorgulama yöntemlerinin uygulandığı hakkında bilgi mevcut değil. Ancak tutukluların El Kaide militanı olduğu zannediliyor. Ancak özellikle Irak’taki Ebu Gureyb Cezaevi ve Guantanamo’da yaşanan skandallardan sonra, CIA, “siyah kampların” varlığını dahi kabul etmiyor.

Washington Post gazetesi Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Leonard Downie ise CIA çevrelerinde bu cezaevleriyle ilgili endişelerin arttığını söylüyor. CIA’in bu sistemin devam ettirilmesi konusunda şüphelerin oluştuğunu savunan Downie, “Kimsenin gidip gözlemleme izni yok. CIA’de bu programın bu şekilde devam edip etmemesi tartışılıyor” diye konuşuyor.

Hukukçular endişeli

Afganistan ve Irak’ta tutuklulara Amerikan askerleri tarafından kötü muamele ve işkence yöntemleri uygulandığının ortaya çıkmasından sonra hukukçular ve insan hakları örgütleri arasında ise CIA’nin bu şeffaf olmayan gizli cezaevi sistemi nedeniyle endişe giderek artıyor.

Bu endişeler geçen ay ABD Başkan Yardımcısı Dick Cheney ve CIA Başkanı Porter Goss’un, Kongre’den ABD tarafından gözaltına alınan tutuklulara işkence yapılmasını yasaklayan kanuna CIA’in dahil edilmemesini talep etmeleriyle daha da artmıştı. İstihbarat uzmanlarının bu konuda dayanağı ise başarılı bir ülke savunması için tutukluları, Amerikan yasalarının kısıtlamalarına maruz kalmadan sorgulamaları gerektiği.